■ Της Συγγραφέως Μαίρης Κουτρούλη – Σκαµνάκη
Η Κυρία Μαίρη Κουτρούλη-Σκαµνάκη, καλή µου φίλη, µου έκανε την τιµή να παραβρεθώ στην επίσηµη παρουσίαση στο Πνευµατικό κέντρο Χανίων και να παρουσιάσω τα βιβλία της.
Με τον Τίτλο “Εξορµήσεις στο χωριό /Ανοιξη -Καλοκαίρι” το ένα. “Εξορµήσεις στο χωριό Φθινόπωρο- χειµώνας” το άλλο. Την ευχαριστώ και δηµόσια για την τιµή. Καλοτάξιδα τα βιβλία και εύχοµαι να τα προµηθευτούν µικροί και µεγάλοι, όλοι θα ωφεληθούν και θα ταξιδέψουν µέσα από τις σελίδες τους γευόµενοι τις οµορφιές, τα αρώµατα, τα χρώµατα και τα προϊόντα όπου µας χαρίζει η µάνα Γη και οι άνθρωποι όπου τα καλλιεργούν καθώς και τον µόχθο που απαιτείται µέχρι να έρθουν στο τραπέζι µας.
«Εξορµήσεις στο χωριό, δύο βιβλία παιδικής λογοτεχνίας έχουν όλα τα χαρακτηριστικά εκείνα που καθιστούν την ιστορία προσιτή και ενδιαφέρουσα σε µικρούς και µεγάλους. Σε µικρά και µεγάλα παιδιά!
Θα σας παρουσιάσω µια µελέτη µου πάνω στο έργο αυτό, από τη δική µου οπτική, την προσωπική µου ανάγνωση και τις σκέψεις µου καθώς τα µελετούσα. Τα βιβλία αυτά µπορείς απλώς να τα διαβάσεις και να τα ευχαριστηθείς, αλλά κυρίως µπορείς να τα µελετήσεις και να µάθεις από αυτά. Οι εξορµήσεις την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι εξορµήσεις το φθινόπωρο και τον χειµώνα. Τέσσερεις εποχές τέσσερα στάδια στον χρόνο, τον γραµµικό χρόνο της ζωής και της φύσης. Μια ωδή στη φύση και στην προσφορά της στον άνθρωπο. ∆ύο βιβλία παιδικής λογοτεχνίας που µελετώνται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι το κυριολεκτικό. Πρόκειται για την ιστορία ενός εγγονού, του Κωστή, µε τον παππού τον κυρ Κώστα, και τις συναντήσεις τους στο χωριό τα Σαββατοκύριακα.
Τότε που ο µικρός φεύγει από το σπίτι του στην πόλη, φεύγει από τις υποχρεώσεις του σχολείου και βρίσκεται µε τον αγαπηµένο του παππού για να ζήσει µικρές περιπέτειες και όµορφες στιγµές κοντά στη φύση.
Γνωρίζει τα ζώα, τα φυτά, µαθαίνει να φυτεύει, να µαζεύει τους καρπούς, να ψαρεύει, να τρώει τα αγνά φαγητά που ετοιµάζει µε τον παππού κυρ Κώστα, µε υλικά από τον κήπο τους γεύεται τις οµορφιές του χωριού, τις δυσκολίες και όλα αυτά µε συνοδοιπόρο πάντα τον παππού.
Το δεύτερο επίπεδο µελέτης είναι αλληγορικό φιλοσοφικό.
Ας προσεγγίσουµε µε αυτόν τον τρόπο τους κεντρικούς ήρωες µας. Ο Κυρ Κώστας και ο Κωστής. Ο παππούς και ο εγγονός. ∆ύο γενιές πολύ διαφορετικές µε κοινό σηµείο συνάντησης το χωριό. Ένα χωριό ανώνυµο, χωρίς συγκεκριµένο τόπο. ∆εν έχει σηµασία για τη συγγραφέα ποιο είναι και ποιο το όνοµα του, αλλά τι δηλώνει, τι συµβολίζει, τι σηµαίνει. Επίσης ας παρατηρήσουµε ότι εκτός από τον κυρ Κώστα και τον Κωστή, τα άλλα µέλη της οικογένειας παραµένουν αθέατα. Έχει ενδιαφέρον αυτή η επιλογή. Πρόκειται για ένα συγγραφικό τέχνασµα, που αν και εκ πρώτης όψεως µπορεί να περάσει απαρατήρητο, µε δεδοµένο ότι η ιστορία είναι πλήρης, σφιχτοδεµένη και λεπτοµερής και δεν µας λείπουν άλλοι ήρωες, αν το παρατηρήσει ο προσεκτικός αναγνώστης, δεν µπορεί παρά να αναρωτηθεί και να επικεντρωθεί σε αυτό, ως ερµηνευτικό κλειδί όλης της πορείας της ζωής.
Με αφορµή λοιπόν αυτήn την εκ πρώτης όψεως απλή ιστορία παππού και εγγονού, η συγγραφέας βρίσκει την αφορµή να µελετήσει σε βάθος το νόηµα της ζωής. Και τελικά ίσως το ανακαλύπτει. Η ζωή στο χωριό που προβάλλεται στην ιστορία των Κωστήδων αξίζει να µελετηθεί υπό την οπτική µιας διαδροµής, µέσω της οποίας οι άνθρωποι µαθαίνουν τη ζωή και αποκτούν τις δεξιότητες της κοινωνικοποίησης και της συνύπαρξης. Συνύπαρξη, όχι µόνο από τους συνανθρώπους τους αλλά και µε τη φύση. Μέσα από τις σελίδες των δύο βιβλίων εύκολα αναγνωρίζουµε τη Στωική φιλοσοφία του Ζήνωνα και του Μάρκου Αυρήλιου που θεωρούν τη φύση το κορυφαίο σπίτι όλων και εµάς τους ανθρώπους αναπόσπαστο τµήµα της, όχι αφεντικά της φύσης αλλά συνοδοιπόρους της.
Αυτή η σχέση βέβαια, εκ πρώτης όψεως φαίνεται να έχει ξεκάθαρα µοιρασµένους τους ρόλους και µε σαφήνεια αναγνωρίζεται ο παππούς ως µέντορας.
Εν κατακλείδι, µελετάµε δύο πολυεπίπεδα βιβλία γνώσης, µαθητείας και σοφίας. Τονίζουν την οµορφιά της ζωής, της φύσης, της οικογένειας, τις ανθρώπινες σχέσεις και ψυχαγωγούν. Άγουν την ψυχή µας σε όµορφα µονοπάτια φιλοσοφίας, σκέψης, αισιοδοξίας. Στον Κωστή, τον ήρωα της ιστορίας µας, άρεσαν πολύ οι σχέσεις των ανθρώπων του χωριού. Κάνανε παρέα, διασκέδαζαν, βοηθούσαν στις εργασίες ο ένας τον άλλο, τα σπίτια τους ήταν ανοικτά. Κάτι που στην πόλη δεν το συναντούσε ο Κωστής.
Εδώ θα αναφέρω τα λόγια του Αντώνη Σαµαράκη. «Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών δεν ήταν τόσο κοντά και οι καρδιές των ανθρώπων τόσο µακριά». Αυτό ας το έχουµε κάπου- κάπου στο πίσω µέρος στο µυαλό µας.
Ευχαριστώ την κυρία Μαίρη Κουτρούλη Σκαµνάκη για την τιµή κα τη χαρά όπου έζησα εκείνη την ηµέρα. Εύχοµαι από καρδιάς καλοτάξιδα τα βιβλία και να προωθηθούν στις βιβλιοθήκες των ∆ήµων, στα σχολεία, σε πολιτιστικούς συλλόγους, να ταξιδέψουν σε όλη την Ελλάδα. Όσοι µπορέσουν να τα προµηθευτούν θα ωφεληθούν, θα διδαχτούν και θα δώσουν περισσότερη προσοχή και αγάπη στη µητέρα γη και γενικά θα προσέξουν τη φύση, την οποία την έχουµε ερηµοποιήσει. Και θα έρθουν ηµέρες που θα πληρώσουµε ακριβά το τίµηµα της καταστροφή που προκαλούµε στη γη που µας τρέφει και που έχει θρέψει γενιές πολλές!
Με σεβασµό και εκτίµηση Κατερίνα Ξυλούρη – Πατηνιωτάκη
