Oλοι προσπαθούμε να βρούμε λύσεις στο θέμα της μνήμης, αναπτύσσουμε προσωπικές στρατηγικές, μαθαίνουμε τεχνικές, παρατηρούμε, ακούμε ή κάνουμε ό,τι κάνουν άλλοι…
Από το βιβλίο “Θυμάμαι εύκολα”
Αφορμή για το σημείωμα η περίπτωση ενός γονιού που προσήλθε στο σχολείο να παραλάβει το παιδί του, ενώ το είχε ήδη παραλάβει η μητέρα του. Η αγωνία του πατέρα που είχε φύγει από την εργασία του ήταν έκδηλη. Αναστατώθηκαν πολλοί εξαιτίας των άκαρπων τηλεφωνημάτων μέχρι να εντοπιστεί η μητέρα.
«Συγνώμη, ξέχασα ότι θα το έπαιρνε η σύζυγος μου», απολογήθηκε και επέστρεψε στην δουλειά του.
Στο σημερινό σημείωμα παρουσιάζω στοιχεία που αφορούν …
• ξεχασιάρηδες γονείς,
• τους λόγους που ξεχνάμε και
• συμβουλές για να βελτιώσουμε τη μνήμη μας των μελλοντικών πράξεων.
• Τις ευάλωτες μνήμες παιδιών και νηπίων
Θυμήσου
«Θυμήσου να πάρεις ψωμί, να πας τα ρούχα στο καθαριστήριο, να επιστρέψεις το DVD, να παραγγείλεις κρέας, να αγοράσεις το ΑΒΓ βιβλίο του Μανώλη, να πληρώσεις το λογαριασμό της κάρτας, να πάρεις τα παιδιά από το σχολείο, να τηλεφωνήσεις στην κα Νάντια τη δασκάλα των παιδιών, να ειδοποιήσεις στο μάστρο Κώστα να φτιάξει το καλοριφέρ, να πεις Χρόνια Πολλά στο Μιχάλη και στην Αγγελική και να αγοράσεις φαγητό της γάτας. Επίσης, φρόντισε τα φρούτα που θα φέρεις να μην είναι μπαγιάτικα… Και μην ξεχάσεις να πάρεις το παιδί από το Νηπιαγωγείο… είναι η σειρά σου σήμερα».
Ο μονόλογος της γυναίκας μου χείμαρρος. Δεν πρόλαβα, ούτε να τα επιβεβαιώσω, ούτε να τα καταγράψω όλα.
Τι ξέχασα!
Ξέχασα την τελευταία εντολή. Ξέχασα -λόγω φόρτου εργασίας- να πάρω το γιο μας, από το Νηπιαγωγείο. Κι όχι μόνο αυτό, δεν ειδοποίησα τη σύζυγο μου που εργαζόταν κι αυτή, ότι δεν μπορώ, να εκτελέσω το καθήκον μου. Ξέχασα να ειδοποιήσω το ταξιτζή μας να πάει, ξέχασα να τηλεφωνήσω στο Νηπιαγωγείο… ξέχασαν κι αυτοί να μας τηλεφωνήσουν. Όλα αυτά. Κι ο μικρός Μανώλης έκανε παρέα στην καθαρίστρια για μια ώρα. Μετά απελπίστηκε και περίμενε στα σκαλιά.
Κάποια στιγμή, ανάσανα από τη δουλειά, κοίταξα το ρολόι και τον θυμήθηκα…
Ευτυχώς ήταν κοντά, έτρεξα και τον βρήκα να κάθεται στωικά. Δεν είχε καταλάβει πόση ώρα είχε περάσει, απλά πεινούσε. Στενοχωρήθηκα πολύ, γιατί τότε δεν γνώριζα ότι είναι δυνατόν να ξεχάσεις το παιδί σου.
Ακάκιε θυμήσου…
Η κλασσική διαφήμιση «Ακάκιε θυμήσου τα μακαρόνια να είναι…» ήταν ένας τρόπος ενίσχυσης της μνήμης μελλοντικών πράξεων.
Μνήμη μελλοντικών πράξεων είναι η ικανότητα μας να θυμηθούμε να εκτελέσουμε μια εργασία σε μελλοντική στιγμή που μπορεί να είναι σε 5 λεπτά από τώρα, σε λίγες ώρες ή σε μερικές μέρες.
Είμαστε δικαιολογημένοι
Η αδυναμία να θυμηθούμε όλες τις παραγγελίες, εντολές, εργασίες της ημέρας είναι φυσιολογική. Την επόμενη φορά που θα σας κατηγορήσουν ότι ξεχάσατε χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω δικαιολογίες για να απαντήσετε…
Είναι αλήθεια ότι δεν θυμήθηκα, επειδή…
✓δεν μπορώ να εκτελέσω όλες τις πράξεις μόλις μου δοθεί η εντολή.
✓δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της δουλειάς μου.
✓όταν βρίσκομαι στο εργασιακό μου περιβάλλον η δουλειά μου έχει πρωτεύοντα ρόλο και με απορροφά.
✓για να εκτελέσω μια παραγγελία πρέπει να διακόψω την εργασία μου, ή πρέπει να αλλάξω διαδρομή πηγαίνοντας προς ή επιστρέφοντας από την δουλειά μου.
Η ευάλωτη μνήμη των νηπίων
Οι γονείς οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να μη λένε ψέματα για πράξεις που έκανε ή δεν έκανε το παιδί τους.
Το παιδί είναι πιθανόν να ενσωματώσει μια πλαστή αφήγηση στη βιογραφική του μνήμη κι αργότερα να ισχυρίζεται με αληθοφάνεια ότι έτσι έγινε.
Περισσότερο επιρρεπή στο να υιοθετήσουν πλαστές μνήμες είναι τα παιδιά οπτικό-χωρικοί τύποι. Αυτό γίνεται και με κατευθυνόμενες ερωτήσεις από ασυνείδητους που μπορεί έτσι να δηλητηριάσουν αθώες μνήμες νηπίων. Η μνήμη των νηπίων είναι ιδιαίτερα ευάλωτη αφού μπορούν να αναμίξουν πλαστές μνήμες, με στοιχεία φαντασίωσης, φαντασίας ή και να εξαπατηθούν με την προσδοκία δώρων.
Η σωστή αντιμετώπιση για να περιγράψουν ένα γεγονός είναι να χρησιμοποιούμε ανοικτές ερωτήσεις π.χ. «Πώς περάσατε στο νηπιαγωγείο σήμερα;».
Η ευάλωτη μνήμη των παιδιών
«Τι μάθατε σήμερα;» Η πρώτη ερώτηση γονιών με την επιστροφή των μαθητών από το σχολείο πέφτει στο κενό.
«Τίποτα» είναι η απάντηση πολλών παιδιών. Κι είναι φυσιολογικό αφού τα πρωινά επεισόδια μάθησης δεν έχουν ακόμη καταγραφεί.
Είναι προτιμότερο οι γονείς να καλοδέχονται τα παιδιά τους και να ρωτούν αν πέρασαν ευχάριστα.
Είναι πιθανόν να τους αφηγηθούν αργότερα αν βίωσαν μερικά συναρπαστικά επεισόδια.
Σε κάθε περίπτωση η άσκηση των παιδιών σε εξωτερικούς χώρους, ακόμη και το περπάτημα ενισχύει τη μνήμη τους.
Συμπερασματικά
• Γνωρίζουμε ότι η μνήμη όλων μας είναι εύθραυστη.
• Οι ιδιαίτερες συνθήκες στις οποίες η ηρεμία είναι σε ανεπάρκεια δεν είναι ευνοϊκές για την καταγραφή γεγονότων και επεισοδίων μάθησης.
• Παιδιά και νήπια χρειάζονται ιδιαίτερα αυτή την περίοδο ισχυρά ερεθίσματα, ομαδική αλληλεπίδραση και υποστηρικτικό περιβάλλον.
• Η απόφαση μιας μερίδας γονιών να στρέψουν τα παιδιά τους σε ατομικά μαθήματα δεν προσφέρει κανενός είδους πλεονέκτημα.
• Στα επόμενα σημειώματα θα αναφερθώ στη διά βίου εκπαίδευση στη μνήμη και στις ενέργειες των προνοητικών.
