Μηχανισμός “ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ”
Με τη διαδικασία των προκηρύξεων διαγωνισμών θα χορηγηθούν τα προβλεπόμενα ποσά σε έργα επενδύσεων κάθε φορέα (ιδιωτών ή δημοσίου συμφέροντος) που θα υποβάλει πρόταση. Έτσι αναμένεται να κινηθούν οι στρατηγικές επενδύσεις που εξετάζουμε στο παρόν σημείωμα, μέσω του ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ “ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ” (ΜΣΕ). Ο μηχανισμός αυτός ήδη προικοδοτήθηκε με ένα σημαντικό κονδύλι για το ερχόμενο έτος 2022, που φθάνει τα 2.824 εκατ. €. Υπενθυμίζουμε ότι το πρόγραμμα αυτό είναι στη διάθεση καθενός Ευρωπαίου, άρα και Έλληνα πολίτη που διαθέτει ένα υλοποιήσιμο επενδυτικό σχέδιο. Ας δούμε τις συνθήκες και τους όρους γι να ενταχθεί ένας φορέας στο πρόγραμμα αυτό.
Η κινητοποίηση βασικών στρατηγικών επενδύσεων είναι καίριας σημασίας για τη μελλοντική ευημερία της Ευρώπης και τον ηγετικό της ρόλο στους παγκόσμιους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη1. Ήδη από το 2018 Με τη μεταρρύθμιση του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», η Ένωση συνεχίζει να επενδύει στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών και στα ψηφιακά και ενεργειακά δίκτυα.
Ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ) αποτελεί βασικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ για την προώθηση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας μέσω στοχευμένων επενδύσεων σε υποδομές σε ευρωπαϊκό επίπεδο.2
Ο Μηχανισμός «ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ» (ΜΣΕ) έχει προγραμματιστεί να απορροφήσει 2.824 εκατ. € και να πραγματοποιήσει πληρωμές 2 715 εκατ. €, μόνο για το έτος 2022. Πριν αναλύσουμε τη δράση αυτή υπενθυμίζουμε ότι προβλέπονται να δαπανηθούν περίπου 1 εκατ. € για την κάλυψη δαπανών που στηρίζουν ενέργειες επικοινωνίας, συνέδρια, εργαστήρια, σεμινάρια, μελέτες, συνεδριάσεις εμπειρογνωμόνων, πληροφόρηση δημοσιεύσεις, και άλλες δράσεις.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ«ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ» (ΜΣΕ)
Σε εκατ. €
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ «ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ» (ΜΣΕ)
Πιστώσεις 2022
Μεταφορές 1.751
Ενέργεια 796
Ψηφιακός τομέας 277
ΣΥΝΟΛΟ 2.824
Οι Στρατηγικές Επενδύσεις της ΕΕ κάνουν αναγκαία τη συνεργασία σε διασυνοριακό επίπεδο, για την απορρόφηση των ποσών που έχουν συμφωνηθεί να χορηγηθούν μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Τα ποσά του πίνακα προορίζονται να καλύψουν δράσεις που επικεντρώνονται στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των διευρωπαϊκών δικτύων στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας. Ακόμη προορίζονται να διευκολύνουν τη διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τις μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για απανθρακοποίηση και δίνοντας έμφαση στις συνέργειες μεταξύ των τομέων.
Για την ώρα, το πρόγραμμα αυτό καλύπτεται από την Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, που υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 7 Ιουνίου 2018, για τη σύσταση της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 και (ΕΕ) αριθ. 283/2014 [COM(2018) 438]3.
Για το Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) — Μεταφορές οι πιστώσεις προορίζονται να καλύψουν δράσεις για «συμβολή στην ανάπτυξη έργων κοινού ενδιαφέροντος που αφορούν αποτελεσματικά, διασυνδεδεμένα και πολυτροπικά δίκτυα και υποδομές για έξυπνη, διαλειτουργική, βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς, προσιτή, ασφαλή και προστατευμένη κινητικότητα». Τα εν λόγω έργα θα υλοποιηθούν κυρίως μέσω των προσκλήσεων υποβολής προτάσεων με βάση τα πολυετή προγράμματα εργασίας που αποτελούν τις αποφάσεις χρηματοδότησης.
Οι επιλέξιμες δράσεις θα αφορούν την ανάπτυξη αποδοτικών, διασυνδεδεμένων δικτύων στους σιδηροδρόμους, τις εσωτερικές πλωτές οδούς, τους θαλάσσιους λιμένες και τις οδικές υποδομές για διασυνοριακές συνδέσεις, θαλάσσιους λιμένες και λιμένες εσωτερικής ναυσιπλοΐας. Επιπλέον, μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται, τα συστήματα εφαρμογών τηλεματικής για όλους τους τρόπους μεταφοράς, αλλά και οι νέες τεχνολογίες και η καινοτομία με ιδιαίτερη έμφαση στις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων.
Για το Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) — Ενέργεια. Τα 796 εκατ. € που προορίζονται να απορροφηθούν το 2022 θα καλύψουν τις δαπάνες έργων κοινού ενδιαφέροντος που αφορούν την περαιτέρω ολοκλήρωση μιας αποδοτικής και ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς ενέργειας, τη διαλειτουργικότητα των δικτύων σε διασυνοριακό και διατομεακό επίπεδο, τη διευκόλυνση της απανθρακοποίησης της οικονομίας, την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και την ασφάλεια του εφοδιασμού, καθώς και έργων με στόχο τη διευκόλυνση της διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Για το Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ) – Ψηφιακός τομέας, το ποσόν των 277 εκατ. € που αναμένεται να απορροφηθούν μέσα στο 2022, θα καλύψουν δράσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη έργων κοινού ενδιαφέροντος τα οποία αφορούν την ανάπτυξη ασφαλών και προστατευμένων ψηφιακών δικτύων και συστημάτων 5G πολύ υψηλής χωρητικότητας, στην αύξηση της χωρητικότητας και της ανθεκτικότητας των ψηφιακών δικτύων κορμού στα εδάφη της Ένωσης, καθώς και στην ψηφιοποίηση των δικτύων μεταφορών και ενέργειας.
Οι δράσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο του ΜΣΕ περιλαμβάνουν τα εξής:
• εγκατάσταση δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας,
• συμπεριλαμβανομένων συστημάτων 5G, καθώς και πρόσβαση σε αυτά, ικανών να παρέχουν συνδεσιμότητα Gigabit
• παροχή τοπικής ασύρματης συνδεσιμότητας πολύ υψηλής ποιότητας σε τοπικές κοινότητες
• αδιάλειπτη κάλυψη με συστήματα 5G όλων των κύριων διαδρομών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών·
• εγκατάσταση νέων ή σημαντικές αναβαθμίσεις υφιστάμενων δικτύων κορμού, (όπως υποθαλάσσια καλώδια),
• για την Ευρωπαϊκή κοινή επιχείρηση για την υπολογιστική υψηλών επιδόσεων (EuroHPC), που διαθέτει για το 2022, 30 εκατ.€, αναμένεται να καλύψει δράσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη έργων κοινού ενδιαφέροντος τα οποία αφορούν την ανάπτυξη ασφαλών και προστατευμένων ψηφιακών δικτύων και συστημάτων 5G πολύ υψηλής χωρητικότητας.
Σημειώνεται ότι ο κανονισμός διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» εκδόθηκε για τη στήριξη της συνδεσιμότητας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Ιούλιο, τον κανονισμό για τη θέσπιση του επόμενου προγράμματος Connecting Europe Facility (CEF), ο οποίος θα στηρίξει τις επενδύσεις στα ευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και ψηφιακών υποδομών με προϋπολογισμό 33,71 δισ. Ευρώ για την περίοδο 2021-27.
1. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52018DC0321&from=EN
2. https://ec.europa.eu/inea/en/connecting-europe-facility
3. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:da5da09e-6a5a-11e8-9483-01aa75ed71a1.0003.03/DOC_1&format=PDF
