“Fake news” Παιχνίδια προπαγάνδας

Πολύπλευρες είναι οι πηγές της δημοσιογραφίας για να γνωρίζει ο κόσμος τη πραγματικότητα των γεγονότων. Πολλοί, όμως, καλλιεργούν ψευδή πληροφόρηση, είτε για να πληγεί μια κυβέρνηση ή για την υπεράσπιση της αντιπολίτευσης. Αποσιωπώνται αναγκαίες δημοκρατικές διαδικασίες και διορθώσεις ημαρτημένων, που γίνονται προς όφελος του κοινωνικού συμφέροντος, ενώ δεν προβάλλονται οι ευθύνες προηγουμένων κυβερνήσεων.
Επιλέγεται η μονομέρεια με στόχο τον διασυρμό των μεν ή την ωφέλεια των δε.
Αυτό τον ρόλο έχουν αναλάβει εξειδικευμένα κομματικά στελέχη και επιτήδειοι των ΜΜΕ, που διαστρεβλώνουν, ή κατασκευάζουν ειδήσεις, αρκεί να κυκλοφορήσουν για λίγο κι ας αποσυρθούν ύστερα. Η είδηση θα είναι ψεύτικη, αλλά θα έχει κάνει τη δουλειά της. Ως μεγάλη, όμως, αλήθεια θα παραμένει το γεγονός, ότι οι ψευδείς ειδήσεις, δηλαδή τα “fake news” μπήκαν πλέον ως όρος στο πολιτικό προσκήνιο.
Οι θεωρίες συνωμοσιών κρατάνε από παλαιότερα. Τον 20ο αιώνα έγιναν ψεύτικες ειδήσεις απ’ το καθεστώς των Ναζί. Στη σύγχρονη εποχή με τη χρήση του facebook, του twitter και τη δημιουργία ηλεκτρονικών σελίδων πήραν το όνομα “fake news” και διαδόθηκαν ταχύτατα με τη συχνή χρήση, που έκαναν οι πολιτικοί. Ακούστηκαν από τον Τράμπ στην εκστρατεία για την προεδρία των ΗΠΑ για να υπονομεύσει τη Χίλαρι, ότι ο Ομπάμα δεν ήταν γεννημένος Αμερικανός, ότι τα περί Κλιματικών αλλαγών είναι φάρσα κ.ά. Εξηγούνται ως παιχνίδι ευκαιριών, αλλά προβάλλονται ως παράγοντας απειλών.
Αυτή η ορολογία εμπειριέχει ειδήσεις, που θα μπορούσαν να ήσαν αληθινές, αλλά αναπόδεικτες. Τα “fake news” προβάλλονται ως ενημέρωση. Ενδεχομένως να περιέχουν ίχνη αλήθειας, αλλά χρησιμεύουν, να διατρωνώσουν το ψέμα. Εντάσσονται, δυστυχώς, στη δημοσιογραφία, ως λειτουργικό εργαλείο της, αυξάνεται δε η εφευρετικότητά των περισσότερο απ’ τους πολιτικούς και λιγότερο απ’ τους δημοσιογράφους.
Εχει καταντήσει ένα σύνθετο πρόβλημα, που όσο επιπόλαια αντιμετωπίζεται, τόσο πιο ύπουλα θα χτυπήσει τις σύγχρονες φιλελεύθερες δημοκρατίες. Είναι η εξέλιξη της προπαγάνδας ως η χειρότρη εκδήλωση όλων των ειδών πρόκλησης αναξιόπιστης πληροφορίας.
Διαπιστώνεται κυρίως σε διαδικτυακές πλατφόρμες, έχει δε ανησυχήσει την Ε.Ε., η οποία συνέστησε επιτροπή, να συγκεντρώσει στοιχεία και μετά την αξιολόγησή τους να χρησιμεύσουν προς ενημέρωση των πολιτών, πώς να ξεχωρίζουν τα “fake news”, ποιές απ’ τις πληροφορίες είναι επαληθεύσιμες και με τι κριτήρια θα εμπιστεύονται τα διάφορα μέσα.
Τα “fake news” η θεωρίες συνωμοσιών, διαδίδονται για σκανδαλοθηρία για προπαγάνδα. Είναι παρανοϊκές πλαστές ιστορίες για απαγωγές, μυστικές συμφωνίες και προφητείες, από αντιεμβολιακές θεωρίες μέχρι και αεροψεκασμούς με στόχο τον εκφυλισμό της έννοιας της είδησης, την αναστροφή του συναισθηματικού μέρους της ψυχής του ανθρώπου και τη διαταραχή της λογικής του, αδιάφορα αν την επόμενη έχουν διαψευσθεί. Αλλά και αυτή η διάψευση μπορεί να είναι “fake news” και να σερβίρεται ως προπαγάνδα!