Ευκαιρίας δοθείσης ο Κυριακός δε θα είχε μετά βεβαιότητας παραλείψει να ξεναγηθεί από έναν αυτόχθονα οδηγό στο αποκαλούμενο “Διδασκαλείο” του Ομήρου. Έξι χιλιόμετρα βορείως της Χώρας της Χίου βρίσκονται στην κορυφή ενός λόφου τα ερείπια ενός αρχαίου μνημείου, το οποίο ακόμη και σήμερα στη λαϊκή συνείδηση είναι ευρέως γνωστό ως “Δασκαλόπετρα” (εικ. 1). Την ονομασία αυτή τη χρωστά το μνημείο σε ένα κομμάτι γρανίτη που ξεπροβάλλει από το πετρώδες υπόβαθρο, η φορμαλιστική ομοιότητα του οποίου με ένα κάθισμα έμελλε στη λαϊκή δοξασία να θρέψει την πεποίθηση, ότι επρόκειτο για το θρόνο του Ομήρου, από τον οποίο ο επικός ποιητής σύμφωνα με τη γραπτή παράδοση δίδασκε τους μαθητές του κατά την αρχαιότητα.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η ύπαρξη ενός ομηρικού διδασκαλείου στη Χίο κατά την αρχαιότητα μνημονεύεται στο Βίο του Ομήρου του Ψευδο-Ηροδότου, όπως ενθυμίζει ακόμη και σήμερα μιά μαρμάρινη επιγραφή στον τόπο του μνημείου. Δεν πρέπει να μείνει αμνημόνευτο στο σημείο αυτό το γεγονός ότι ένα αντίτυπο του Ψευδο-Ηροδότου εικάζεται από την έρευνα με βάσιμες υποψίες, ότι κρύβεται πίσω από την περιγραφή “Ηρόδοτος” σε μια λίστα με καταλογογραφημένους χειρόγραφους κώδικες αρχαίων συγγραφέων που φέρεται να είχε στην κατοχή του ο Κυριακός Αγκωνίτης.
Από τη διαπιστωμένη επιμελή ανάγνωση ενός άλλου του αγαπημένου αρχαίου συγγραφέα, του γεωγράφου Στράβωνα, ο Κυριακός γνώριζε μετά βεβαιότητας για την ύπαρξη κατά την αρχαιότητα ενός ξύλινου λατρευτικού αγάλματος, ενός “Ξοάνου” στο ιερό του Ομήρου στη Σμύρνη. Αναφορές στο λατρευτικό αυτό άγαλμα βρίσκει κανείς σε αρχαία ασημένια νομίσματα που είχαν κοπεί στη Σμύρνη, τα λεγόμενα “Ομηρεία” (εικ. 2). Εντούτοις ούτε αυτά τα νομίσματα θα μπορούσαν να έχουν χρησιμεύσει ως πρότυπο στον Κυριακό για τη σύλληψη της δικής του προσωπογραφίας του Ομήρου, με δεδομένο ότι σε αυτά ο Όμηρος αποδίδεται ένθρονος προς τα αριστερά είτε με το στέρνο γυμνό, λαμβάνοντας τα χαρακτηριστικά του θεού Διός, είτε ως γηραιός ποιητής σε μελαγχολική στάση με το δεξί χέρι να στηρίζει το πηγούνι, ενώ σε αμφότερες των περιπτώσεων φέρει ως συνοδευτικά αντικείμενα στα χέρια σκήπτρο και περγαμηνή. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ωστόσο το γεγονός, ότι οι περιβάλλουσες συνοδευτικές επιγραφές αναφέρουν μονάχα τα ονόματα των τοπικών αρχόντων, κατά την περίοδο διακυβέρνησης των οποίων κόπηκαν οι συγκεκριμένοι τύποι νομισμάτων, χωρίς όμως να γίνεται οιαδήποτε αναφορά στην ταυτότητα του απεικονιζομένου προσώπου.
(Συνεχίζεται)
