Φανταστικό μουσείο

Tην τρίτη μέρα γινόταν γάμος στην Kανά της Γαλιλαίας, όπου βρισκόταν και η μητέρα του Iησού. Kαλεσμένοι στον γάμο ήταν επίσης κι ο Iησούς και οι μαθητές του. Kι επειδή το κρασί τέλειωσε, λέει στον Iησού η μητέρα του: Δεν έχουν κρασί. Tης λέει ο Iησούς: Γυναίκα, τι έχουμε να κάνουμε μ’ αυτό εγώ κι εσύ; Δεν ήρθε ακόμα η ώρα μου. Λέει τότε η μητέρα του στους υπηρέτες: Ο,τι σας πει κάντε το. Στο μεταξύ, υπήρχαν εκεί έξι πέτρινες στάμνες νερού, τοποθετημένες για τον καθαρισμό των Iουδαίων, σύμφωνα με τη συνήθειά τους, που χωρούσαν ογδόντα με εκατόν είκοσι λίτρα η καθεμιά τους. Tους λέει, λοιπόν, ο Iησούς: Γεμίστε τα δοχεία με νερό. Kαι τα γέμισαν μέχρι επάνω. Kατόπιν τους λέει: Aντλήστε τώρα και φέρτε στον υπεύθυνο του συμποσίου. Kι εκείνοι του έφεραν. Mόλις, λοιπόν, γεύτηκε ο υπεύθυνος του συμποσίου το νερό που είχε γίνει κρασί, και μη ξέροντας από πού προερχόταν -αφού μόνο οι υπηρέτες το ήξεραν, που είχαν αντλήσει το νερό- φωνάζει τον γαμπρό και του λέει: Kάθε άνθρωπος προσφέρει πρώτα το καλό κρασί, κι όταν μεθύσουν, τότε φέρνει το κατώτερο. Eσύ όμως φύλαξες το καλό κρασί ως τώρα! M’ αυτό άρχισε τα θαύματά του ο Iησούς στην Kανά της Γαλιλαίας και φανέρωσε τη δόξα του και πίστεψαν σ’ αυτόν οι μαθητές του» (Ευαγγέλιον του Ιωάννη, Κεφ. 2: 1-11).
Σύμφωνα με το βιβλικό κείμενο ο Ιησούς επιτέλεσε το πρώτο του θαύμα στην Κανά, κατά τη διάρκεια ενός γαμήλιου δείπνου. Στην παράκληση της Μητέρας Του, που είχε έγκαιρα διαγνώσει ότι ο οίνος έτεινε να εξαλειφθεί, ο Ιησούς θα προτρέψει τους υπηρέτες να γεμίσουν μεγάλα πιθάρια με νερό, το οποίο με θαυματουργό τρόπο μετετράπη σε εύγεστο κρασί αρίστης ποιότητας.
Ο πίνακας του Χουάν ντε Φλάντες εικονογραφεί τη στιγμή πριν από τη συντέλεση του θαύματος. Ο υπηρέτης στο δεξιό άκρο της σύνθεσης μεταγγίζει νερό από μια υδρία σε ένα μεγάλο πιθάρι. Πίσω του διακρίνεται ο επικεφαλής της γιορτής να κρατά μια σκεπασμένη κούπα, από την οποία θα γευθεί το εξαιρετικό κρασί, κατακρίνοντας τον γαμπρό επειδή δήθεν απέκρυψε το καλύτερο κρασί του, αφήνοντάς το για το τέλος. Οι νεόνυμφοι έχουν λάβει θέση στην κορυφή του τραπεζιού, αντιγράφοντας στη στάση τους την αντίστοιχη του ζεύγους Χριστού-Παναγίας, που διακρίνεται καθήμενο στην αριστερή μεριά. Η σκηνή λαμβάνει χώρα σε μια ανοιχτή λότζια με κλασικές αναφορές στην αρχιτεκτονική διάπλασή της και με έντονη τη διάθεση, αλλά και ικανότητα του ζωγράφου για προοπτική απόδοση του χώρου.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι το ξύλινο αυτό κομψοτέχνημα (οι διαστάσεις του έργου είναι 21 x 15.9 εκατ.) ανήκε σε μια σειρά από 47 έργα θρησκευτικού περιεχομένου ομοίων διαστάσεων, που είχαν υπάρξει παραγγελία της βασίλισσας Ισαβέλλας της Καστίλλης και Λεόν. Αγνωστο παραμένει αν η ομάδα αυτή των ξύλινων πινάκων που εικονογραφούν σκηνές από τη ζωή του Θεανθρώπου και της Θεομήτορος είχε ποτέ ολοκληρωθεί. Ο Γερμανός ζωγράφος και χαράκτης Ντύρερ θα καταγράψει στα 1516 την παρουσία 32 από τα έργα της σειράς στη βελγική πόλη Μέχελεν, όπου φαίνεται να είχαν καταλήξει μετά τον θάνατο της Ισαβέλλας, έχοντας περάσει στην κατοχή της Μαργαρίτας της Αυστριακής.
Αργότερα στον 16ο αι. μέρος της σειράς των πολύπαθων πινάκων θα επιστρέψει στον αρχικό τους προορισμό, την Ισπανία, ενώ σήμερα τα έργα -υπακούοντας στις τάσεις των καιρών και τους νόμους της εμπορίας έργων τέχνης- βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορες συλλογές ανά τον κόσμο.