Φανταστικό Μουσείο

«Κάποτε, πάλι, ένας από τους Φαρισαίους τον προσκαλούσε να φάει μαζί του. Mπήκε, λοιπόν, στο σπίτι του Φαρισαίου και κάθισε στο τραπέζι. Σ’ αυτήν την πόλη υπήρχε και μια γυναίκα που ήταν αμαρτωλή, και η οποία μόλις έμαθε πως ο Iησούς τρώει στο σπίτι του Φαρισαίου, έφερε ένα αλαβάστρινο δοχείο με μύρο, κι αφού στάθηκε πίσω, κοντά στα πόδια του, κλαίγοντας, άρχισε με τα δάκρυά της να βρέχει τα πόδια του και με τα μαλλιά της τα σφούγγιζε. Kαι καταφιλούσε τα πόδια του και τα άλειφε με το μύρο. Kαι σαν το είδε αυτό ο Φαρισαίος που τον είχε καλέσει, έκανε μέσα του τη σκέψη: Aν αυτός ήταν προφήτης, θα ήξερε ποια και τι είδους γυναίκα είναι αυτή που τον αγγίζει, γιατί είναι αμαρτωλή.Tου μίλησε τότε ο Iησούς και του είπε: Σίμωνα, έχω κάτι να σου πω. Kι εκείνος του λέει: Δάσκαλε, πες μου. Δύο άνθρωποι χρωστούσαν σ’ ένα δανειστή τους. O ένας χρωστούσε πεντακόσια δηνάρια κι ο άλλος πενήντα. Eπειδή όμως δεν είχαν να τα εξοφλήσουν, τα χάρισε και στους δύο. Για πες μου, λοιπόν, ποιος από τους δύο θα τον αγαπήσει περισσότερο; Kι αποκρίθηκε ο Σίμων και είπε: Yποθέτω, εκείνος στον οποίο χάρισε τα περισσότερα. Kι ο Iησούς του είπε: Oρθά έκρινες. Kατόπιν, αφού στράφηκε στη γυναίκα, είπε στο Σίμωνα: Bλέπεις αυτήν τη γυναίκα; Στο σπίτι σου μπήκα, και νερό για το πλύσιμο των ποδιών μου δε μου έδωσες. Aυτή όμως με τα δάκρυά της έβρεξε τα πόδια μου και με τα μαλλιά του κεφαλιού της τα σφούγγισε. Eνα φίλημα δε μου έδωσες, αυτή όμως από την ώρα που μπήκα, δεν έπαψε να μου καταφιλάει τα πόδια. Mε λάδι το κεφάλι μου δεν το άλειψες, αυτή όμως με μύρο άλειψε τα πόδια μου. Γι’ αυτό σου λέω πως έχουν συγχωρεθεί οι αμαρτίες της οι πολλές, γιατί αγάπησε πολύ. Σε όποιον όμως συγχωρείται λίγο, λίγο αγαπάει. Kατόπιν είπε στη γυναίκα: Oι αμαρτίες σου έχουν συγχωρεθεί. Άρχισαν τότε εκείνοι που έτρωγαν μαζί του να λένε μεταξύ τους: Ποιος τάχα είναι αυτός, που ακόμα και αμαρτίες συγχωρεί; Eίπε ακόμα στη γυναίκα: H πίστη σου σε έσωσε. Πήγαινε και έχε ειρήνη» (Λουκάς, Κεφ. 7.36-50).
Το βιβλικό επεισόδιο της επίσκεψης του Ιησού στο σπίτι του Σίμωνος, με το συνακόλουθο πλύσιμο των ποδιών του από την αμαρτωλή γυναίκα (που στο ευαγγελικό κείμενο παραμένει ανώνυμη, αλλά αργότερα έμελλε να ταυτιστεί με τη Μαρία Μαγδαληνή) και την παραβολή των δύο οφειλετών, αποτελεί την πηγή έμπνευσης για τον πίνακα του Oλλανδού ζωγράφου από το Χάαρλεμ (Haarlem), Ντιέρικ Μπούτς (Dieric Bouts). Ο Μπούτς επιλέγει για το έργο του την απόδοση της στιγμής κατά την οποία η αμαρτωλή γυνή, πεσμένη στο έδαφος με το ανοικτό μυροδοχείο να διακρίνεται στο πλευρό της, στεγνώνει με τα μαλλιά της τα πόδια του Ιησού που προηγουμένως είχε ραντίσει με τα δάκρυά της. Ο Χριστός την ευλογεί, ενώ οι έτεροι συνδαιτημόνες, με εμφανή τα σημάδια της ψυχικής αναταραχής, αντιδρούν με εμφανές αποκρουστικό τρόπο μπροστά στο συντελούμενο συμβάν. Σίμων και Απόστολος Πέτρος στιγματίζονται από το ζωγράφο ως οι πραγματικοί αμαρτωλοί, τόσο μέσω της έντεχνης αρχιτεκτονικής τους απομόνωσης εντός του έργου –και η οποία συντελείται μέσω της ύπαρξης των δύο μεταλλικών υποστηριγμάτων, των προσαρτημένων στον τοίχο πίσω τους, τα οποία τους διαχωρίζουν νοητά από τον περίγυρό τους-, όσο και από τη λεπτομέρεια της αφαίρεσης του κομματιού που τους αντιστοιχεί από τους δύο ιχθύες -γνωστά χριστιανικά σύμβολα- που διακρίνονται στο τραπέζι ακριβώς απέναντί τους. Στην περίπτωση του Αποστόλου Πέτρου ίσως παραπέμπει η απώλεια ενός μεγαλύτερου κομματιού στη γνωστή από τα βιβλικά κείμενα τριπλή άρνησή του της θείας υπόστασης του Ιησού. Η σκηνή ολοκληρώνεται στο δεξιό άκρο με τον Ιωάννη να απευθύνεται στο γονατιστό, σε στάση της επωνομαζόμενης «αιώνιας προσκύνησης» αποδοσμένο δωρητή-μοναχό, σα να επιχειρεί να του εξηγήσει τα τεκταινόμενα. Αναντίρρητα «O Ιησούς στο σπίτι του Φαρισαίου Σίμωνος», καθιστά σαφή την εξαιρετική ικανότητα του Μπούτς στην επίτευξη ενός τελικού αποτελέσματος που να συνδυάζει την αφηγηματικότητα της δράσης, με μια συνολική χρωματική αρμονία και ταυτόχρονα μια «φετιχιστική» σχεδόν αγάπη σε ό,τι αφορά την απόδοση των επιμέρους λεπτομερειών, χάριν της οποίας θα κερδίσει επάξια μια θέση στο πάνθεον των επιφανών εκπροσώπων της αναγεννησιακής βορειοολλανδικής ζωγραφικής σχολής.