Ενα μεταφρασμένο απόσπασμα της ραδιοφωνικής συνέντευξης που έδωσε ο πρώην διευθυντής του Charlie Hebdo μετά το μακελειό στην σατιρική εφημερίδα.
“Είμαι πολύ άσχημα, αλλά είναι φυσιολογικό. Σήμερα έχασα όλους μου τους φίλους. Ήταν άνθρωποι πολύ ζωντανοί, που τους άρεσε να διασκεδάζουν τον κόσμο, να τον κάνουν να γελάει, να του δίνουν γενναιόδωρες ιδέες. Ήταν πολύ ωραίοι τύποι, οι καλύτεροι ανάμεσά μας, όπως όλοι που προκαλούν το γέλιο, που είναι υπέρ της ελευθερίας, που είναι υπέρ του να πηγαίνουμε και να ερχόμαστε όπου θέλουμε, ελεύθερα και με ασφάλεια. Δολοφονήθηκαν, είναι μια φρικτή σφαγή.
Δεν πρέπει να αφήσουμε τη σιωπή να επικρατήσει. Πρέπει πραγματικά να μας βοηθήσετε. Πρέπει να μας βοηθήσετε. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι απέναντι στον φόβο. Ο τρόμος δεν πρέπει να εμποδίσει τη χαρά της ζωής, την ελευθερία έκφρασης, τη δημοκρατία, ακόμα και αυτή βρίσκεται σε κίνδυνο. Είναι αυτό το κομμάτι της αλληλεγγύης που μας κρατάει ζωντανούς. Δε γίνεται να μην αντιδράσουμε σε αυτό που έγινε. Ήταν μια πολεμική κίνηση. Ίσως ας ξεκινούσαμε απ’το να κυκλοφορήσουν αύριο όλες οι εφημερίδες με τον τίτλο Charlie Hebdo. Αν ονομαζόμασταν όλοι Charlie Hebdo. Αν όλη η Γαλλία ήταν Charlie Hebdo. Ίσως τότε θα δείχναμε ότι δεν αποδεχόμαστε αυτό που συνέβη. Ότι δε θα αφήσουμε ποτέ το γέλιο να σβήσει. Ότι δε θα αφήσουμε ποτέ την ελευθερία να σβήσει.
Δεν πρέπει να το αφήσουμε αυτό να περάσει έτσι. Ήταν πραγματικά εκπληκτικοί άνθρωποι. O Cabu ήταν μια ιδιοφυία, μια καλοσυνάτη ιδιουφυία και ένα μεγάλο ταλέντο. Ο Wolinski, ο Charb, δεν μπορώ να τους αναφέρω όλους, είναι όλοι νεκροί, ο φίλος μου ο Bernard Maris επίσης. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε αυτό. Πρέπει να βγούμε μπροστά, πρέπει να είμαστε πολύ αλληλέγγυοι. Δεν ήταν κακοί άνθρωποι, ήταν απλά άνθρωποι που ήθελαν να μας δίνουν χαρά. ‘Ηταν απλά άνθρωποι που ήθελαν το χιούμορ να βρίσκεται μες στη ζωή μας, αυτό ήταν όλο. Αυτό ήταν, μόνο αυτό και αυτό είναι που δολοφονήθηκε.
Απλά δεν αντέχεται. Πρέπει να κινηθούμε. Συγχωρέστε με που θα μιλήσω για αυτό αλλά ίσως τα μέσα να μην στάθηκαν στο ύψος τους όλα αυτά τα χρόνια όσων αφορά την άνοδο των ακραίων φαινομένων. Επίσης για πολλούς μουσουλμάνους αυτό που συνέβη σήμερα είναι η καταστροφή τους. Βρίσκονται και αυτοί σε κίνδυνο. Δεν έχουμε μιλήσει αρκετά για αυτή την διόγκωση του θρησκευτικού φανατισμού στη Γαλλία. Δεν έχουμε χτυπήσει δυνατά το καμπανάκι του κινδύνου. Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε. Συχνά ήμασταν οι μόνοι. Σήμερα είμαι και πρακτικά τελείως μόνος μου. Όλοι μου οι φίλοι έφυγαν. Και δεν ήταν για κακό σκοπό, ήταν μόνο για να μπορούμε να ζούμε και τα παιδιά μας να κυκλοφορούνε ελεύθερα και με ασφάλεια.
Είναι φρικτό αυτό που έρχεται. Από σήμερα θα υπάρχει ένα πριν και ένα μετά. Η χώρα μας δε θα είναι ποτέ πια η ίδια. Διαλύθηκε ένα συγκεκριμένο είδος δημοσιογραφίας. Διαλύθηκαν όλοι οι άνθρωποι που ήταν ικανοί να προκαλούν γέλιο μιλώντας για πολύ σοβαρά θέματα. Ζούμε ένα τρομερό πένθος που πλανάται από πάνω μας αλλά στο τέλος δεν πρέπει να είναι η σιωπή που θα επικρατήσει. Το είχε πει η Elisabeth Badinter στη δίκη για τα σκίτσα (το 2007): “Αν τα καταδικάσετε, θα είναι η σιωπή που θα πολεμά για εμάς. Και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πρέπει να λέμε αυτό που πιστεύουμε”
Δεν πιστεύω. Είναι κρίμα, θα ήθελα να πιστεύω σήμερα. Αν πίστευα, αν υπήρχε ζωή μετά το θάνατο, θα τους έλεγα πόσο τους αγαπώ, πόσο ουσιαστικοί ήταν για εμένα, πόσο ουσιαστικοί ήταν για όλους τους άλλους, όλους τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη την ελευθερία για να νιώθουν ζωντανοί.
– Έκαναν τον κόσμο να γελά Phillipe…
– Ναι
– Ήταν και χαρούμενοι άνθρωποι
– Ναι, ήταν…
– Είναι και αυτό μέρος της δημοκρατίας, η χαρά.
– Γελούσαμε πολύ. Πρέπει να συνεχίσουμε να γελάμε, αλλά είναι δύσκολο σήμερα. Είναι πολύ δύσκολο αλλά είναι το απόλυτο όπλο το γέλιο, το όπλο της αλληλεγγύης, πρέπει να απελευθερώσουμε το γέλιο, πρέπει να αφήσουμε κάποιους ανθρώπους να γελοιοποιούν τα καθάρματα. Πρέπει να κρατηθούμε, να είμαστε όλοι μαζί, είναι πολύ σοβαρό αυτό που έρχεται. Δεν πρέπει να ζήσουμε μέσα σε αυτόν τον κίνδυνο, δεν πρέπει να ζήσουμε με αυτό το φόβο.”
(Μετάφραση Andreas Loukakos)
