Φλέρυ Νταντωνάκη: Η αηδόνα του φεγγαριού

 

Οπως το φως του φεγγαριού είναι από μόνο του ποίηση, όπως η Μεγάλη Αρκτος μπορεί να μας δώσει περισσότερες ελπίδες από όλα τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, έτσι εννοώ να τραγουδώ»
Φλέρυ Νταντωνάκη

Αυτός ο θρύλος, αυτή η μεγάλη φωνή, στο ελληνικό και όχι μόνο μουσικό σύμπαν, ήρθε στη μνήμη μου τον Ιούλιο ζεστό-ζεστό αφού στις 18 του μήνα, κλείνουν 19 χρόνια από τότε που σίγησε…
Η Φλέρυ, ταλαιπωρημένη πολύ με την υγεία της, αλλά με διαύγεια πνευματική, θαυμαστή και αρχοντιά ψυχής αξιοσημείωτη, έλεγε σεμνά, όταν την παρότρυναν να ζητήσει σύνταξη…
«Δεν θα ‘θελα να στερήσω αυτά τα χρήματα, από κάποιον συνάδελφό μου, που ίσως, τα έχει πιο πολύ ανάγκη από μένα…»
«Ηταν μια αρχόντισσα με αληθινό πολιτισμό, και αξιοπρέπεια βαθειά…» θα πει συγκινημένη η Λήδα Χαλκιαδάκη, που τη συνάντησε κοντά στο τέλος…
Και τι να πρωτογράψεις τώρα, για την “φεγγαρική” αηδονολαλούσα, που συνέδεσε τ’ όνομά της με τον κορυφαίο μας συνθέτη Μάνο Χατζηδάκη, όσο ουδείς άλλος καλλιτέχνης!
Τι να πρωτογράψεις…
Ωστόσο, να θυμίσω δύο τρία πράγματα για την διαδρομή της σε Αμερική και Ελλάδα, όπου κινήθηκε εκ περιτροπής.
Θέατρο, παιδεία εξαιρετική, επηρεασμένη από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη πατέρα της, η αυστηρότητα του οποίου λέει, καθόρισε εκείνη και την αδελφή της…
Στα 1965, ανθίζει το κίνημα έθνικ, όπως είναι γνωστό, κι οι ηχογραφήσεις της, είναι έξοχες…
Ηταν από τα πρώτα “πειραγμένα”, όπως λέμε σήμερα, τις επαναπροσεγγίσεις σε κλασικά τραγούδια, δημοτικά ή όχι…
Η συνεργασία της με τον Σταύρο Ξαρχάκο “Κονσέρτο 70”, και Δώδεκα μήνες καλοκαίρι στο θέατρο Κοτοπούλη, συζητήθηκε, και την ίδια χρονιά, πίσω στην Αμερική…
Μούσα του μεγάλου Ελληνα συνθέτη, ο οποίος ανήσυχος και εμπνευσμένος με αντίληψη νέα και ριζοσπαστική, απαντάται με τις ρίζες του ελληνικού ήχου…
Τσιτάνης, Βαμβακάρης, Παπαϊωάννου και Μπαγιαντέρας αποκωδικοποιούνται χαρμόσυνα και μέσα από το “αρτεσιανό μέλισμα” της Φλέρυς, φτάνουν δώρο κι αντίδωρο, στον απλό κόσμο…
Πολλά, πολλά υπέροχα πράγματα, σε πορεία δεκαετιών, αλλά η έμφασή μου αφορά οπωσδήποτε και τον “Μεγάλο Ερωτικό”!!
Το 1972, επιστρέφουν και το ηχογραφούν με τον Δημήτρη Ψαριανό έργο που ο δημιουργός το είχε ξεκινήσει, μήνες πριν…
Το έργο λατρεύτηκε, έδωσε το αισθητικό μέτρο της ερωτικής πρότασης έντεχνης εκδοχής με νότες και ταξιδεύει, “αδιανέμητο, τιμαλφές” στην σκέψη και την τέρψη των Ελλήνων…
Θά ’θελα πάντως, να θυμίσω ίσως δεν είναι πολύ γνωστό, ότι επρόκειτο η σπουδαία ερμηνεύτρια να συνεργαστεί και με τον Χρίστο Λεοντή!
Δεν τα κατάφεραν όμως, και δυστυχώς δήλωνε ο μουσικός, δεν έμεινε κάποιο ηχογραφημένο υλικό από τις πρόβες…
Αλλά και μια τρυφερή στιγμή, από τη συνεργασία της με την Δήμητρα Γαλάνη, στη Ρωμαϊκή Αγορά…
«Θα σας πω, θα σας πω είπε γλυκά στον κόσμο, την “Χαλασά μου” γιατί δεν θέλω να τα… χαλάσουμε με την Δήμητρα, που αγαπώ»!!
Νομίζω ήταν η τελευταία από τις τελευταίες εμφανίσεις της…
Εδώ, τουλάχιστον… Γιατί στις Μουσικές σκηνές των ουρανίων “Τρελή του Φεγγαριού” με το “Χρυσόβουλλο” του, τραγουδεί τα χρώματα και το φως του…