O Μιχαήλ Άγγελος Μπουανορότι, για πολλούς ο μεγαλύτερος καλλιτέχνης της ανθρωπότητας, γεννήθηκε στα περίχωρα της Φλωρεντίας το 1475. Η πόλη ήταν ήδη το κέντρο της Αναγέννησης. Δάντης, Πετράρχης και Βοκάκιος είχαν αφήσει το αποτύπωμά τους. Λεονάρντο ντα Βίντσι και Μποτιτσέλι βρίσκονταν στη δημιουργική ακμή τους. H εποχή της Αναγέννησης όμως δεν ήταν μόνο τέχνη. Ήταν επίσης οχλοκρατία, φατριασμοί και θρησκευτικές προκαταλήψεις.
Οι Μέδικοι υπήρξαν οι πρώτοι πάτρωνες του Μιχαήλ Άγγελου. Κατάφεραν να εκτοξεύσουν την ισχύ τους όταν έγιναν οι τραπεζίτες του πάπα. Ο Cosimo μαζί με τον εγγονό του Lorenzo de’ Medici έμειναν στην ιστορία ως οι πιο φιλότεχνοι ηγέτες. Μαζί με τους πάπες της Ρώμης συνδιαμόρφωσαν κατά κάποιον τρόπο την καλλιτεχνική πορεία του Μιχαήλ Άγγελου με συνεχείς παραγγελίες, οι οποίες όμως στόχευαν κυρίως στην υστεροφημία τους.
Ο Μιχαήλ Άγγελος πολύ νέος φοιτούσε στη σχολή γλυπτικής που συντηρούσε ο Λαυρέντιος των Μεδίκων στους κήπους του San Marco. Βρέθηκε έτσι από μικρός στην καρδιά της ιταλικής Αναγέννησης, την οποία και υπηρέτησε με πάθος μέχρι το τέλος της ζωής του, μέσα από τη γλυπτική, τη ζωγραφική και την αρχιτεκτονική, με έργα που θα παραμείνουν αθάνατα. Η πολυτάραχη ζωή του μοιράστηκε ανάμεσα στη Φλωρεντία και τη Ρώμη.
Η θέα των καρτ-ποστάλ
Η φύση της Τοσκάνης μοναδική. Χαμηλοί λόφοι με μικρές καστροπολιτείες. Κυπαρίσσια, ελαιώνες, αμπελώνες. Η πρωτεύουσά της, Φλωρεντία, ανεπανάληπτη. Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την εικόνα της από την Piazzale Michelangelo στην περιοχή Oltrarno. Από εδώ ψηλά η Φλωρεντία μοιάζει με μελαγχολικό μεσαιωνικό παραμύθι, με τον ποταμό Άρνο, το Ντουόμο με το καμπαναριό του Τζότο, τη βασιλική του Τιμίου Σταυρού (Basilica di Santa Croce) και τον πύργο του Παλιού Παλατιού. Κατηφορίστε στην όχθη του ποταμού, στη βασιλική του Αγίου Πνεύματος (Basilica di Santo Spirito), για να θαυμάσετε το μοναδικό ξύλινο δημιούργημα του Μιχαήλ Άγγελου (1493), έναν ολόγυμνο εσταυρωμένο Χριστό. Ήταν ο τρόπος με τον οποίο ο μεγάλος καλλιτέχνης ανταπέδωσε στη μονή τη φιλοξενία που του παρείχε, όταν σε ηλικία 17 ετών πέθανε ο προστάτης του, Lorenzo de’ Medici. Εκεί μπόρεσε να μελετήσει εντατικά την ανατομία του ανθρώπινου σώματος, παρατηρώντας τα πτώματα από το νοσοκομείο της μονής.
Duomo και San Lorenzo
Περάστε την Ponte Vecchio, τη μόνη γέφυρα της πόλης που γλίτωσε από τους Ναζί, και ακολουθήστε τη Via Santa Maria και τη Via Roma μέχρι να βρεθείτε στην Piazza del Duomo. O Καθεδρικός της Φλωρεντίας, ο ναός με το πιο ποιητικό όνομα στον κόσμο, η περίφημη Παναγία του Άνθους (Santa Maria del Fiore), άρχισε να χτίζεται το 1296 και ολοκληρώθηκε ενάμιση αιώνα μετά, το 1436. Ο τρούλος του Μπρουνελέσκι, που συναγωνίζεται σε ύψος το καμπαναριό του Τζότο και το οκτάγωνο Βαπτιστήριο, είναι όλα εξαιρετικά αρχιτεκτονήματα. Στο Μουσείο των Έργων του Καθεδρικού (Museo dell’ Opera del Duomo) μπορείτε να θαυμάσετε τα μοναδικά γλυπτά του Μιχαήλ Άγγελου και ανάμεσά τους την ημιτελή «Πιετά» (1553). «Η Αποκαθήλωση της Φλωρεντίας», όπως λέγεται, είναι ένα σύμπλεγμα από τέσσερις φιγούρες: ο Χριστός, η Παναγία, η Μαρία Μαγδαληνή και ο Άγιος Νικόδημος με χαρακτηριστικά που παραπέμπουν στον ίδιο τον καλλιτέχνη. Πρόκειται για ένα από τα τελευταία έργα του και εικάζεται ότι προοριζόταν για τον δικό του τάφο.
Στις αρχές του 16ου αιώνα, o πάπας Λέων Ι΄, συνομήλικος με τον Μιχαήλ Άγγελο, του ανέθεσε να φιλοτεχνήσει την πρόσοψη του San Lorenzo, οικογενειακού ναού των Μεδίκων. Οι προτάσεις του Μιχαήλ Άγγελου απορρίφθηκαν. Ο ίδιος απογοητεύτηκε. Τελικά, η φήμη του στη γειτονιά του San Lorenzo αποκαταστάθηκε όταν σχεδίασε το παρεκκλήσι Sagrestia Nuova (1520-1534) στη μνήμη φλωρεντινής δυναστείας. Ήταν η πρώτη αρχιτεκτονική του δουλειά, παράλληλα όμως φιλοτέχνησε μαρμάρινα ταφικά μνημεία για τους δούκες του Νεμούρ και του Ουρμπίνο. Οι ανδρόγυνες συνθέσεις της «Νύχτας και της Ημέρας» (1526-1534) και της «Αυγής και της Εσπέρας» (1524-1534) παραμένουν αθάνατα σύμβολα του ανθρώπινου πόνου.
Δαβίδ και Αγία Οικογένεια
Ο «Δαβίδ» –το κορυφαίο γλυπτό του Μιχαήλ Άγγελου μαζί με την «Πιετά» του Αγίου Πέτρου– γεννήθηκε από έναν παρατημένο για 40 χρόνια όγκο μαρμάρου από τα θρυλικά λατομεία της Καράρα. Κανείς δεν διακινδύνευε να το λαξεύσει. Εκείνος το τόλμησε, σμιλεύοντας τον κολοσσιαίο «Δαβίδ» (1501-1504). Ανάμεσα στα μέλη της επιτροπής που αποφάσιζε πού θα τοποθετηθεί το άγαλμα ήταν και ο άσπονδος εχθρός του, Λεονάρντο ντα Βίντσι. Ο Μιχαήλ Άγγελος ωστόσο κατάφερε να περάσει τη δική του άποψη. O oλόγυμνος «Δαβίδ», εν μέσω αντιδράσεων του όχλου, τοποθετήθηκε στην Πλατεία των Αρχόντων (Piazza della Signoria) μπροστά από το Palazzo Vecchio και έγινε το σύμβολο της Φλωρεντινής Δημοκρατίας. Παρέμεινε εκεί μέχρι το 1873, οπότε μεταφέρθηκε στην Galleria dell’Academia. Στην αρχική θέση στέκει σήμερα το αντίγραφό του. Πολύ κοντά, στην πινακοθήκη Uffizi, βρίσκεται η καρδιά της αναγεννησιακής ζωγραφικής. Η τελευταία της δυναστείας των Μεδίκων, Άννα-Μαρία Λουδοβίκα, δώρισε στη Φλωρεντία ολόκληρη τη συλλογή, με τον μοναδικό όρο ότι δεν θα απομακρυνθεί ποτέ από την πόλη. Στο Uffizi βρίσκονται τα ωραιότερα έργα του Μποτιτσέλι και του Λεονάρντο ντα Βίντσι και μαζί η μοναδική σωζόμενη υδατογραφία του Μιχαήλ Άγγελου. Η «Αγία Οικογένεια» (1503-1506) είναι το πιο ωραίο και πιο φροντισμένο «κινητό» δημιούργημά του.
Με πληροφορίες από Καθημερινή