Την ευκαιρία να γνωρίσουν τα πανάρχαια μυστικά της μπύρας αλλά και της παρασκευής ψωμιού είχαν όσοι παραβρέθηκαν στην εκδήλωση με θέμα «Αήρ έμπλεος ύλης μαγικής: Aγριες μαγιές και φυλακισμένοι μύκητες» που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων με ομιλήτρια την πειραματική αρχαιολόγο και ερευνήτρια της γαστρονομίας Μαριάννα Καβρουλάκη.
Kατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, που ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο των δράσεων “Πνοές των Ανέμων” που διοργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, η κα Καβρουλάκη αναφέρθηκε στους άγριους μύκητες που αξιοποιούσαν αρχαίοι πολιτισμοί στη Μεσοποταμία, την Αίγυπτο αλλά και την Ελλάδα και την Κρήτη προκειμένου να παρασκευάσουν μπύρα και ψωμί. Μύκητες που όπως εξήγησε βρίσκονται στον αέρα: «Μπύρα και ψωμί παρασκευάζονταν στις εύφορες κοιλάδες του Ευφράτη αλλά και στην Αίγυπτο. Βέβαια οι μπύρες που παρασκευάζονταν τότε δεν έχουν πολύ σχέση με τις σημερινές, ενώ κάποιες από αυτές ήταν πηχτοί πολτοί», επεσήμανε η κα Καβρουλάκη και πρόσθεσε ότι πιθανόν η οι πρώτες παρασκευές μπύρας να προέκυψαν όταν τυχαία ζυμώθηκαν κάποιοι μύκητες.
Στην αρχαιότητα αξιοποιούνταν σιτηρά που είχαν βλαστήσει. Κατόπιν ξέραιναν τα δημητριακά, τα αλευροποιούσαν και έψηναν τα ψωμιά σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες για να μην πεθάνουν τα ένζυμα. Στη συνέχεια τα έβαζαν σε πιθάρια ή ξύλινους κάδους για να γίνει η ζύμωση. Ειδικότερα για την Αίγυπτο η κα Καβρουλάκη ανέφερε ότι χρησιμοποιούσαν το κριθάρι ή δίκοκκο σιτάρι, ενώ οι Σουμέριοι κυρίως το σιτάρι.
Το “μυστικό” ωστόσο αυτών των παρασκευών είναι ότι χρησιμοποιούνταν άγρια μαγιά που βρίσκεται στον αέρα. «Η μαγιά αυτή υπάρχει στον αέρα, στην επιφάνεια φρούτων και σταφυλιών. Γι’ αυτό τον λόγο μάλιστα χρησιμοποιούσαν αποξεραμένα φρούτα, ή μούστο -σε μια άλλη εκδοχή- όπου υπήρχε “φυλακισμένη” η μαγιά και αξιοποιούνταν για τη ζύμωση» εξήγησε η κα Καβρουλάκη.
Αν και διέθεταν περιορισμένα μέσα είναι αξιοσημείωτο ότι οι Αιγύπτιοι είχαν καταφέρει με το πέρασμα του χρόνου να βελτιώσουν κάποιους ζυμομύκητες που χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή μπύρας.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα η κα Καβρουλάκη υπογράμμισε ότι για ορισμένους σύγχρονους μελετητές φαίνεται να μην ευσταθεί η άποψη ότι οι Έλληνες θεωρούσαν τη μπύρα σαν ένα “βαρβαρικό” ποτό κι ότι οι Έλληνες έπιναν μπύρα. «Παρόλα αυτά» – τόνισε- «οι περιγραφές που έχουμε από τον Ξενοφώντα είναι πολύ ακριβείς και προκύπτει ότι δεν ήταν κάτι δεδομένο στον δικό τους περιβάλλον», ανέφερε η κα Καβρουλάκη. Πάντως όπως προκύπτει και από ευρήματα που υπάρχουν στην περιοχή της σημερινής βόρειας Ελλάδας έπιναν μπύρα, ενώ και στη Μινωική Κρήτη φαίνεται ότι τη γνώριζαν -πιθανόν λόγω των εμπορικών σχέσεων που υπήρχαν με την Αίγυπτο- και τη χρησιμοποιούνταν, μάλλον, για τελετουργικούς λόγους.
Να σημειώσουμε ότι όσοι παραβρέθηκαν στην εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν μπύρα και ψωμί που παρασκευάστηκαν με άγριους μύκητες.
