Οι Γιάννης Τρυπαναγνωστόπουλος, αν. καθηγητής Ηλιακής Ενέργειας στο Τμήμα Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και Αγγελική Καυγά, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων του Τ.Ε.Ι. Δυτ. Ελλάδας, παρουσίασαν ένα μοντέλο λειτουργίας των θερμοκηπίων που θα βασίζεται στην ηλιακή ενέργεια με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πάνελ πάνω στις θερμοκηπιακές κατασκευές.
Τα πρώτα πειράματα πάνω σε καλλιέργειες μαρουλιού και ρόκας είχαν πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα και οι εφαρμογές θα συνεχιστούν σε ανθοκομικά φυτά (ζέρμπερα) και σε κηπευτικά (ντομάτα, πιπεριά). «Τα θερμοκήπια έχουν μεγάλη ανάγκη σε ενέργεια (θέρμανση, δροσιά, τεχν. φωτισμό, αν μιλάμε για φυτά που έχουν ανάγκη για περισσότερο φως). Οι ενεργειακές τους ανάγκες είναι δυσανάλογα μεγάλες σε σύγκριση με ένα κτίσμα ίδιου όγκου. Λόγω του λεπτού καλύμματος, το θερμοκήπιο έχει δωδεκαπλάσιες ως δεκαπενταπλάσιες ενεργειακές απώλειες και ανάγκες. Αν θέλουμε να έχουμε στοιχειωδώς σωστά θερμοκήπια, αρχικά πρέπει να εξασφαλίσουμε ποσοτική και ποιοτική παραγωγή. Αν δεν τα έχουμε αυτά, δεν μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί» είπε, μιλώντας στα “Χ.Ν.”, η κα Καυγά. Οι επιστήμονες στο πλαίσιο της ομιλίας τους παρουσίασαν τις προτάσεις τους για τον τρόπο οικονομικής αξιοποίησης του παραγόμενου ηλεκτρικού ρεύματος μέσα στις θερμοκηπιακές μονάδες. Τα πρώτα πειράματα έδειξαν πως τα πάνελ των φωτοβολταϊκών δεν δημιουργούν ζητήματα στη σκίαση των θερμοκηπίων, ενώ ως κατασκευές είναι ελαφριές, φτηνές και συμφέρουσες για τους παραγωγούς.
ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Παράλληλα η κα Καυγά στάθηκε στην ανάγκη εκσυγχρονισμού των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων στην Κρήτη και τη χρησιμοποίηση άλλων υλικών πέρα από τα κλασικά πλαστικά που αξιοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά εδώ και δεκαετίες. «Οι παραγωγοί στην Κρήτη πρέπει να βελτιώσουν τις κατασκευές των θερμοκηπίων τους. Στην Κρήτη υπάρχουν ακόμα πρόχειρες κατασκευές και πρέπει να αλλάξει αυτό το πράγμα για τη βελτίωση της παραγωγής και της ποιότητας. Με κάποιες εξαιρέσεις είναι πολύ πρόχειρες οι κατασκευές. Αντίθετα στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα έχουν αναπτυχθεί μεγάλες θερμοκηπιακές καλλιέργειες -με σκληρά πλαστικά και γυάλινα θερμοκήπια- που βαδίζουν στη λογική του εκσυγχρονισμού. Κάτι ανάλογο πρέπει να γίνει και στην Κρήτη» τόνισε η καθηγήτρια.
“Ευφυοκήπια” σε Κίσαμο – Αγρ. Φυλακές
Το Τ.Ε.Ι. Δυτ. Ελλάδας από κοινού με τον Δήμο Κισάμου, τις Αγροτικές Φυλακές της Αγιάς, το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Frederick και τον Δήμο Σωτήρα επίσης στην Κύπρο έχουν υποβάλει πρόταση χρηματοδότησης στο πρόγραμμα Interreg 2014 – 2020 για τη δημιουργία “Ευφυών θερμοκηπίων για Αειφόρο Παραγωγή Τροφίμων”. Η εφαρμογή ευφυών τεχνολογιών στα θερμοκήπια εξασφαλίζει τη σημαντική μείωση των ενεργειακών και υδατικών αναγκών, αλλά και τη μείωση τόσο των αερίων/υγρών ρύπων όσο και των στερεών αποβλήτων, συμβάλλοντας έτσι δυναμικά στην αειφόρο ανάπτυξη. Στόχος του έργου “Ευφυοκήπια” είναι η δημιουργία νέας γενιάς θερμοκηπιακών μονάδων που συνδυάζουν βέλτιστα συστήματα υδροπονίας και διαχείρισης παραγωγής, με καινοτόμα συστήματα θέρμανσης πολύ χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, που θερμαίνουν τη μονάδα με χρήση υπέρυθρης ακτινοβολίας (IR).
Οι στόχοι του έργου “Ευφυοκήπια” είναι:
• Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη αειφόρων θερμοκηπιακών μονάδων στην Κρήτη και στην Κύπρο, των οποίων η λειτουργία θα επιφέρει σημαντικά μειωμένες επιπτώσεις στο περιβάλλον με αισθητά μειωμένο λειτουργικό κόστος.
• Η μείωση σε μηδενικό σημείο της παραγωγής διατροφικών απόβλητων από θερμοκηπιακές μονάδες και η επίτευξη της αρχής των θερμοκηπιακών μονάδων μηδενικών αποβλήτων (zero waste green-houses).
• Η ευρεία προώθηση και διάχυση της παραγόμενης γνώσης σε στοχοθετούμενες ομάδες στη διασυνοριακή περιοχή και η καθιέρωση βέλτιστων αειφόρων πρακτικών καλλιέργειας.
• Η ενίσχυση των τοπικών οικονομιών μέσα από την καινοτομία και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον αγροτικό τομέα.
