Νέο τοπίο διαμορφώνεται στην αγορά με τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 13% σε μεταποιημένα, συσκευασμένα και τυποποιημένα είδη διατροφής, καθώς και στις υπηρεσίες εστίασης. Όπως μεταδίδει η Ναυτεμπορική οι τιμές εκατοντάδων προϊόντων που διατίθενται από τα ράφια των σούπερ μάρκετ και άλλων καταστημάτων λιανικής πώλησης τροφίμων αναμένεται να μειωθούν 9%-10% σε όσες περιπτώσεις οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις αποφασίσουν να περάσουν τη μείωση του συντελεστή στην κατανάλωση.
Από την άλλη πλευρά, εξαιτίας ορισμένων μεμονωμένων εξαιρέσεων, από τη μείωση του συντελεστή αναμένεται να δημιουργηθούν στρεβλώσεις στη διαμόρφωση των τιμών ή ακόμη και πρακτικά προβλήματα στον τρόπο έκδοσης των φορολογικών στοιχείων από ορισμένες επιχειρήσεις. Περιπτώσεις όπως αυτές του καφέ (ο οποίος θα επιβαρύνεται με ΦΠΑ 13% αν πωλείται συσκευασμένος από το σούπερ μάρκετ και με ΦΠΑ 24% αν σερβίρεται έτοιμος προς πόση από την καφετέρια) ή του φυσικού χυμού (ο οποίος αν διατίθεται σφραγισμένος μέσω delivery θα χρεώνεται με ΦΠΑ 13%, ενώ εάν διατίθεται σε καφετέρια ή μπαρ κατόπιν… μετάγγισης στο ποτήρι, έτοιμος προς πόση από τον καταναλωτή, θα χρεώνεται με ΦΠΑ 24%) αποτελούν… κορυφαίες περιπτώσεις παραδόξων φαινομένων που θα εμφανιστούν από σήμερα στην αγορά.
Παράδοξο επίσης θεωρείται το γεγονός ότι η κέτσαπ θα πωλείται με ΦΠΑ 13%, ενώ η μουστάρδα με ΦΠΑ 24% από τα ράφια των σούπερ μάρκετ και των λοιπών καταστημάτων λιανικής πώλησης τροφίμων, καθώς το δεύτερο προϊόν εξαιρέθηκε από τον μειωμένο συντελεστή. Για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα φαινόμενα ίσως χρειαστούν νέες νομοθετικές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση προκειμένου να εξομοιωθούν οι συντελεστές ΦΠΑ και να μην υπάρχουν στρεβλώσεις και… μπερδέματα.
Πρακτικά προβλήματα στην ορθή αποτύπωση των τιμοκαταλόγων τους ενδέχεται να αντιμετωπίσουν τα ξενοδοχεία τα οποία θα αναγκαστούν να διαχωρίσουν σε δύο διαφορετικούς συντελεστές ΦΠΑ 24% και 13% ορισμένες από τις υπηρεσίες διάθεσης έτοιμων προς κατανάλωση ειδών διατροφής, τις οποίες παρέχουν στους πελάτες ταυτόχρονα με τις υπηρεσίες διαμονής.
Το νέο τοπίο που διαμορφώνεται με τον νέο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ ξεκαθαρίζει η ΑΑΔΕ με αναλυτική εγκύκλιο (την υπ’ αριθμόν Ε2083/2019) που εξέδωσε και απέστειλε ήδη από το Σάββατο προς όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους εμπλεκόμενους φορείς. Με την ίδια εγκύκλιο αναδεικνύονται και τα παράδοξα με τους διαφορετικούς συντελεστές για ίδια ή συναφή προϊόντα ανάλογα με τη χρήση τους ή τη… σύστασή τους.
Σύμφωνα με τα όσα διευκρινίζει, κατ’ αρχήν, η εγκύκλιος:
* Στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ 13% παραμένουν βασικά αγαθά όπως ψωμί, γάλα, κρέας ψάρια, ελαιόλαδο, τυριά, ζυμαρικά, άλευρα, δημητριακά, λαχανικά, ύδρευση, ζώντα ζώα, είδη για εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες.
* Επίσης παραμένουν στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% φάρμακα και βιβλία.
*Eπεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (13%) μεταξύ άλλων σε όλα τα είδη ζυμαρικών, ψωμιών, ψαριών και μαλακοστράκων, στον καφέ, το τσάι, τους χυμούς φρούτων και λαχανικών, στο αλάτι, ξίδι, διάφορα παρασκευάσματα διατροφής με βάση τα δημητριακά, τα αλεύρια, τα άμυλα και τα παρασκευάσματα για σάλτσες, σούπες και ζωμούς.
* Mετατάσσονται από τον μειωμένο συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%) στον υπερμειωμένο συντελεστή έξι τοις εκατό (6%) η παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και θέρμανσης μέσω δικτύου (τηλεθέρμανση). Ειδικά για τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα είδη διατροφής, με την εγκύκλιο της ΑΑΔΕ παρέχονται οι παρακάτω αναλυτικές διευκρινίσεις για τους συντελεστές ΦΠΑ, ανά κατηγορίες προϊόντων:
Γάλα, γαλακτοκομικά, μέλι
Σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% παραμένουν το γάλα και τα προϊόντα γαλακτοκομίας, τα αυγά πτηνών και το φυσικό μέλι.
Αντίθετα, τα φυσικά μέλια στα οποία προστίθενται έστω και μικρές ποσότητες προϊόντων όπως κανέλα, ροδοπέταλα, ξηροί καρποί κλπ. εξακολουθούν να επιβαρύνονται με συντελεστή ΦΠΑ 24%. Από την άλλη πλευρά, το τεχνητό μέλι ή τα μίγματα φυσικού και τεχνητού μελιού, υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 13%.
Ροφήματα γάλακτος
Τα ροφήματα με βάση το γάλα που περιέχουν κακάο, καφέ, γεύσεις φρούτων κ.λπ. εξακολουθούν να επιβαρύνονται με συντελεστή ΦΠΑ 24%. Το ίδιο ισχύει και για φυτικά και λοιπά ροφήματα μη ζωικής προέλευσης με τον εμπορικό προσδιορισμό «γάλα», όπως π.χ. γάλα σόγιας, καρύδας, φουντουκιού κ.λπ.
Βασιλικός πολτός
Ο βασιλικός πολτός όταν παρουσιάζεται σε πρωτογενή μορφή (π.χ. σε πάστα ή αποξηραμένος) θα επιβαρύνεται με ΦΠΑ 13%. Στην περίπτωση που ο βασιλικός πολτός παρουσιάζεται σε κάψουλες ή σε χάπια, τότε θα επιβαρύνεται με ΦΠΑ 24%.
Λαχανικά, φυτά
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγονται ήδη τα λαχανικά, τα φυτά, οι ρίζες και οι κόνδυλοι που είναι βρώσιμα και οι σαλάτες λαχανικών. Τέτοια προϊόντα είναι πατάτες, ντομάτες, κρεμμύδια, κουνουπίδια, λαχανάκια, μπρόκολα, μαρούλια, καρότα, ραπάνια, σέλινα, αγγούρια, μπιζέλια, φασόλια, σπαράγγια, μελιτζάνες, μανιτάρια, πιπεριές, σπανάκι, αγκινάρες, ελιές, κολοκύθες. Μετατάσσονται στο 13% και τα ακόλουθα προϊόντα: κόνδυλοι και ρίζες με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο ή ινουλίνη τα οποία, λόγω της ιδιότητάς τους αυτής, χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων διατροφής ή βιομηχανικών προϊόντων.
Φρούτα
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγονται ήδη οι καρποί και τα φρούτα που είναι βρώσιμα. Τέτοια προϊόντα είναι, μεταξύ άλλων, καρύδες και καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια, κάστανα, φιστίκια, μπανάνες, χουρμάδες, σύκα, ανανάδες και αχλάδια, εσπεριδοειδή, σταφύλια, πεπόνια, μήλα, βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα.
Μετατάσσονται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% και τα ακόλουθα προϊόντα: φλούδες εσπεριδοειδών, πεπονιών και καρπουζιών, που χρησιμοποιούνται για διατροφικούς σκοπούς. Εξαιρούνται οι φλούδες σε σκόνη και οι ζαχαρόπηκτες φλούδες.
Σπόροι
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγονται από 20 Μαΐου όλα τα σπέρματα, οι σπόροι και οι καρποί, ανεξάρτητα εάν χρησιμοποιούνται για σπορά ή για διατροφή. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται:
* Κουκιά σόγιας, έστω και σπασμένα.
* Αράπικα φιστίκια όχι ψημένα, ούτε αλλιώς παρασκευασμένα, έστω και χωρίς κέλυφος ή σπασμένα.
* Σπέρματα λιναριού, έστω και σπασμένα.
* Σπέρματα αγριογογγύλης ή αγριοκράμβης, έστω και σπασμένα.
* Σπέρματα ηλιοτροπίου, έστω και σπασμένα, άλλα σπέρματα και ελαιώδεις καρποί, έστω και σπασμένα.
* Αλεύρια από σπέρματα και ελαιώδεις καρπούς, άλλα από το αλεύρι σιναπιού (μουστάρδα).
* Σπέρματα, καρποί και σπόροι για σπορά.
Βότανα
Στο 13% υπάγονται: αρτεμισία, βασιλικός, χαμομήλι, μαντζουράνα η κοινή, μολόχα, δενδρομολόχα, μέντα (δυόσμος) όλων των ποικιλιών, ρίγανη, δενδρολίβανο, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, δίκταμο, αγριάδα η ιαματική και λουίζα, νωπά ή αποξηραμένα, έστω και κομμένα, σπασμένα ή σε σκόνη. Τα λοιπά είδη, πέραν αυτών που αναφέρονται ρητά ανωτέρω, π.χ. ginseng, κουκιά Tonka, κάνναβη κλπ. εξακολουθούν να υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 24%.
Ζάχαρη -Φυτικά προϊόντα
Στο 13% υπάγονται πλέον όλα τα ζαχαρώδη προϊόντα, όπως: ζάχαρη και άλλα ζάχαρα κάθε τύπου, σιρόπια από ζάχαρα και μελάσες, τεχνητό μέλι και υποκατάστατα μελιού, καθώς και λοιπά ζαχαρώδη προϊόντα όπως τσίχλες, καραμέλες στις οποίες περιλαμβάνονται και οι παστίλιες για το λαιμό και τον βήχα, κουφέτα, αμυγδαλόπαστα, λευκή σοκολάτα, ζαχαρωτά και ζελέδες, καραμέλες και τσίχλες, λουκούμια, χαλβάδες (που δεν περιέχουν κακάο) κ.λπ.
Έλαια πλην ελαιολάδου, λίπη
Επίσης στο 13% υπάγονται το σογιέλαιο, το αραχιδέλαιο, το λάδι ηλιοτρόπιου (ηλιανθέλαιο), το λάδι βαμβακιού (βαμβακέλαιο), το καλαμποκέλαιο, το σησαμέλαιο και τα κλάσματά τους, έστω και εξευγενισμένα αλλά όχι χημικώς μετασχηματισμένα. Εξαιρούνται και παραμένουν στον συντελεστή 24% τα ζωικά λάδια και λίπη που δεν αναφέρονται ρητά ανωτέρω (π.χ. λάδια και λίπη χοιρινά, βοοειδών, πουλερικών ψαριών και θαλάσσιων θηλαστικών, εριολίπος, λανολίνη κ.λπ.).
Επίσης από 20/5 υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% τα ζωικά ή φυτικά λίπη και λάδια και τα κλάσματά τους, μερικώς ή ολικώς υδρογονωμένα, έστω και εξευγενισμένα αλλά όχι αλλιώς παρασκευασμένα, καθώς επίσης η μαργαρίνη και τα μίγματα ή βρώσιμα παρασκευάσματα από λίπη ή λάδια ζωικά ή φυτικά ή από τα κλάσματα διαφόρων λιπών ή λαδιών.
Παρασκευάσματα κρεάτων
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται τα παρασκευάσματα κρεάτων, ψαριών ή μαλακοστράκων, μαλακίων ή άλλων ασπόνδυλων υδροβίων (π.χ. λουκάνικα, κονσέρβες), με εξαίρεση το χαβιάρι.
Αρτοποιία – ζαχαροπλαστική
Στο 13% υπάγονται:
* Οι σπόροι, η σκόνη και η πάστα κακάο, οι σοκολάτες κάθε τύπου έστω και παραγεμισμένες με ξηρούς καρπούς, φρούτα, μπισκότα, δημητριακά, αλκοόλ κ.λπ., καραμέλες με κακάο, πολτοί επάλειψης σε ψωμί με κακάο, παρασκευάσματα για ποτά που περιέχουν κακάο και κάθε είδους ζαχαρώδη παρασκευάσματα που περιέχουν κακάο.
* Όλα τα ζυμαρικά υπάγονται, ανεξαρτήτως του τρόπου παρασκευής τους και έστω και αν είναι ψημένα ή παραγεμισμένα, καθώς και το αράπικο σιμιγδάλι (κους-κους).
* Τα κάθε τύπου δημητριακά πρωινού και οι μπάρες δημητριακών, οι ρυζογκοφρέτες, τα κριτσίνια, το ψωμί κάθε τύπου έστω και με καρυκεύματα, οι φρυγανιές, τα κουλούρια τύπου Θεσσαλονίκης κάθε τύπου, σάντουιτς, τυρόπιτες, σπανακόπιτες, καθώς και λοιπά προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, όπως μπισκότα και γκοφρέτες έστω και επικαλυμμένα ή παραγεμισμένα, κουλούρια, τσουρέκια, κέικ, πάστες, τάρτες, γλυκά φύλλου, καθώς και λοιπά γλυκά τύπου ζαχαροπλαστείου, κρουασάν και παρόμοια είδη, έστω και αν περιέχουν κακάο ή είναι επικαλυμμένα ή παραγεμισμένα με σοκολάτα.
* Τα παρασκευάσματα που είναι κατάλληλα για τη διατροφή βρεφών και παιδιών μικρής ηλικίας συσκευασμένα για τη λιανική πώληση, καθώς και τα μίγματα και τα ζυμάρια για την παρασκευή προϊόντων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιίας.
* Τα λοιπά προϊόντα με βάση τα δημητριακά που λαμβάνονται με διόγκωση ή φρύξη, όπως π.χ. τα επονομαζόμενα «γαριδάκια», «φουντούνια», «πακοτίνια», «τσιπς νάτσος» και παρόμοια είδη.
Λαχανικά και καρποί
Από 20 Μαΐου υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13%:
* Λαχανικά, καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, παρασκευασμένα ή διατηρημένα με ξίδι ή οξικό οξύ.
* Ντομάτες παρασκευασμένες ή διατηρημένες αλλιώς παρά με ξίδι ή οξικό οξύ.
* Μανιτάρια και τρούφες, παρασκευασμένα ή διατηρημένα αλλιώς παρά με ξίδι ή οξικό οξύ.
* Άλλα λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα αλλιώς παρά με ξίδι ή οξικό οξύ.
* Γλυκά κουταλιού, ζελέδες, μαρμελάδες, πολτοί και πάστες καρπών και φρούτων, που λαμβάνονται με βράσιμο με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών.
* Καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, αλλιώς παρασκευασμένα ή διατηρημένα, με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ή αλκοόλης, που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού.
* Χυμοί φρούτων ή λαχανικών που δεν έχουν υποστεί ζύμωση, χωρίς προσθήκη αλκοόλης, με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών. Περιλαμβάνονται και οι συμπυκνωμένοι χυμοί φρούτων και λαχανικών κάθε είδους που αραιώνονται σε νερό.
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και τα είδη με την ονομασία «τσιπς πατάτας» (πατατάκια), καθώς και παρόμοια είδη από άλλα λαχανικά (τσιπς ντομάτας, κλπ.).
Αντιθέτως, δεν περιλαμβάνονται τα αναψυκτικά τύπου λεμονάδας, πορτοκαλάδας, κόλας κ.λπ., αεριούχα ή μη, καθώς και τα ποτά του τύπου «ενεργειακά», «ισοτονικά» κ.λπ., τα οποία εξακολουθούν να υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 24%.
Ζύμες, σάλτσες
Μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ 13% ισχύει από 20 Μαΐου και για προϊόντα όπως οι ζύμες (ενεργές ή αδρανείς, π.χ. ζύμη μπίρας, ζύμη οινοπνευματοποιίας, ζύμη αρτοποιίας, ζύμη καλλιέργειας, ο σπόρος ζύμης), οι σκόνες για το φούσκωμα της ζύμης που είναι παρασκευασμένες, τα παρασκευάσματα για σάλτσες και οι παρασκευασμένες σάλτσες, τα παρασκευάσματα για σούπες και ζωμούς, σούπες και ζωμοί παρασκευασμένα, καθώς και τα παγωτά έστω και αν περιέχουν κακάο.
Επιπλέον, υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% οι σάλτσες και τα παρασκευάσματα για σάλτσες κάθε τύπου όπως: η μαγιονέζα, η σάλτσα μπεαρναίζ (Bearnaise), η σάλτσα μπολοναίζ (που περιέχει κιμά κρέατος, πουρέ ντομάτας, μπαχαρικά κ.λπ.), οι σάλτσες σόγιας, η σάλτσα με μανιτάρια, η σάλτσα Worcester (γενικά με βάση την παχύρευστη σάλτσα σόγιας, ένα διάλυμα μπαχαρικών σε ξίδι, με προσθήκη άλατος, ζάχαρης, καραμέλας και μουστάρδας) και παρόμοια παρασκευάσματα που μπορεί να είναι γνωστά και ως «μπαλσάμικο», η σάλτσα ντομάτας, γνωστή με το όνομα κέτσαπ (παρασκεύασμα με βάση τον πουρέ ντομάτας, ζάχαρη, ξίδι, αλάτι και μπαχαρικά), καθώς και άλλες σάλτσες ντομάτας, η σάλτσα σέλινου (μίγμα μαγειρικού άλατος και λεπτοαλεσμένων σπόρων σέλινου), η σάλτσα πέστο, η μπεσαμέλ έστω και σε σκόνη, κ.λπ.
Εξαιρούνται και εξακολουθούν να υπάγονται σε ΦΠΑ 24%:
* η μουστάρδα (η οποία δεν περιλαμβάνεται στις σάλτσες),
* το φυσικό μέλι με την προσθήκη άλλων ουσιών,
* τα παρασκευάσματα διατροφής με τη μορφή κάψουλας ή σκόνης με βάση βιταμίνες ή πρωτεΐνες για την καλή κατάσταση του οργανισμού,
* τα συμπυκνώματα πρωτεϊνών,
* τα σύνθετα αλκοολούχα παρασκευάσματα,
* τα σιρόπια από ζάχαρα αρωματισμένα ή με την προσθήκη χρωστικών ουσιών,
* τα αρτύματα και καρυκεύματα σύνθετα όπως το υγρό τσάτνι, κ.λπ.
Νερά
Στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% υπάγονται ήδη τα νερά, στα οποία περιλαμβάνονται και τα φυσικά ή τεχνητά μεταλλικά νερά, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ούτε αρωματισμένα, μη αεριούχα, ο πάγος, τα παγάκια και το χιόνι. Εξαιρούνται τα αεριούχα νερά καθώς και όλα τα αναψυκτικά, αεριούχα ή μη. Τα είδη αυτά εξακολουθούν να υπάγονται σε συντελεστή ΦΠΑ 24%. Επίσης υπάγονται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13% τα ξίδια και τα υποκατάστατα αυτών, το αλάτι και το θαλασσινό νερό.
Κοινωνικές υπηρεσίες, εστίαση
* Επεκτείνεται η εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, πέραν των υπηρεσιών που παρέχουν οι οίκοι ευγηρίας, και στις παροχές υπηρεσιών από οικοτροφεία, δομές για άτομα με ειδικές ανάγκες και δομές που παρέχουν κατάλυμα σε άτομα με νοητική υστέρηση, ψυχικές διαταραχές και χρήση ουσιών, που ενεργείται στο πλαίσιο κοινωνικής πρόνοιας, εφόσον δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της απαλλαγής των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας και ασφάλισης, καθώς και προστασίας παιδιών και νέων.
* Επανέρχεται η εστίαση στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 13%. Ειδικότερα υπάγεται στον συντελεστή 13% η εκμετάλλευση καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων, πλην των κέντρων διασκέδασης. Εξαιρείται από τον μειωμένο συντελεστή η διάθεση αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων.
Ουσιαστικά, στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγεται η παροχή υπηρεσιών από τις αναφερόμενες στη διάταξη αυτή επιχειρήσεις εστίασης, πλην των κέντρων διασκέδασης, εφόσον πρόκειται για διάθεση έτοιμων προς άμεση επιτόπια κατανάλωση φαγητών, γευμάτων και γλυκών.
Παραμένουν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ οι επιτόπιες καταναλώσεις αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, όπως αναψυκτικών και ενεργειακών ποτών, οι επιτόπιες καταναλώσεις χυμών, φυσικών ή τυποποιημένων, καθώς και οι επιτόπιες καταναλώσεις ροφημάτων, όπως είναι οι κάθε είδους καφέδες, το τσάι, το χαμομήλι, η βαλεριάνα και η σοκολάτα.
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ εφαρμόζεται και στις παραδόσεις γλυκών, γευμάτων και γενικά έτοιμου προς άμεση κατανάλωση φαγητού σε «πακέτο» (παραδόσεις αγαθών) από εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, ταβέρνες, οινομαγειρεία, ψητοπωλεία, ταχυφαγεία, πιτσαρίες, καφετέριες και συναφείς προς αυτές επιχειρήσεις, όπως καντίνες, κυλικεία, επιχειρήσεις παρασκευής και διανομής γευμάτων, σούπερ μάρκετ που παραδίδουν έτοιμα μαγειρεμένα φαγητά, επιχειρήσεις πώλησης αρτοποιημάτων, σάντουιτς, σαλατών και λοιπών παρόμοιων πρόχειρων γευμάτων ή σνακς».
Επομένως, στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται τα φαγητά, τα έτοιμα γεύματα και τα γλυκά, καθώς και το νερό, είτε καταναλώνονται επιτοπίως είτε παραδίδονται σε «πακέτο». Όσον αφορά δε τα αλκοολούχα και μη ποτά, χυμούς και ροφήματα, οι επιτόπιες καταναλώσεις τους παραμένουν στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, καθώς και οι παραδόσεις τους σε «πακέτο», με εξαίρεση την παράδοση χυμών, τυποποιημένων και μη, οι οποίοι υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ.
Πώς θα εκδίδονται τα παραστατικά
Στα παραστατικά πωλήσεων που εκδίδονται με ημερομηνία έκδοσης 20/5/2019 και εφεξής, ο ΦΠΑ θα υπολογίζεται με τους νέους συντελεστές, ανεξάρτητα εάν αυτά αφορούν συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα.
Σημειώνεται ότι στην παροχή υπηρεσιών εφαρμόζονται οι συντελεστές που ισχύουν κατά τον χρόνο που ο φόρος καθίσταται απαιτητός.
Συνεπώς, στις περιπτώσεις που παρέχονται υπηρεσίες η έναρξη παροχής των οποίων χρονολογείται πριν από τις 20/5/2019, ολοκληρώνονται όμως μετά την ημερομηνία αυτή, καθώς και στις περιπτώσεις που έχουν παρασχεθεί υπηρεσίες πριν από την 20/5/2019, το σχετικό παραστατικό πώλησης όμως εκδίδεται μετά την ημερομηνία αυτή, κατά την τιμολόγηση θα εφαρμόζεται ο συντελεστής ΦΠΑ που ισχύει με βάση τις νέες διατάξεις.
Ψάρια και λοιπά θαλασσινά
Στο 13% μετατάσσονται τα ακόλουθα προϊόντα:
* Ψάρια ζωντανά, κατεψυγμένα, αλεσμένα, αποξεραμένα, αλατισμένα ή σε άρμη, καπνιστά, φιλέτα ψαριών, αλεύρια, σκόνες και συσσωματωμένα προϊόντα με μορφή σβόλων (πελέτες) ψαριών, κατάλληλα για τη διατροφή των ανθρώπων.
* Μαλακόστρακα. Αλεύρια, σκόνες και συσσωματωμένα προϊόντα με μορφή σβόλων (πελέτες) μαλακοστράκων.
* Μαλάκια ζωντανά, νωπά, διατηρημένα με απλή ψύξη, κατεψυγμένα, αποξεραμένα, αλατισμένα ή σε άρμη.
* Ασπόνδυλα υδρόβια. Αλεύρια, σκόνες και συσσωματωμένα προϊόντα με μορφή σβόλων (πελέτες) ασπόνδυλων υδρόβιων άλλων από τα μαλακόστρακα και τα μαλάκια.
Φόρος 2 ταχυτήτων στα ξενοδοχεία
Στη διάκριση ως προς την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ υπάγονται και οι υπηρεσίες εστίασης που παρέχονται από ξενοδοχεία και λοιπά τουριστικά καταλύματα στους ειδικούς χώρους εστίασης που διαθέτουν, καθώς και στα δωμάτια στο πλαίσιο υπηρεσιών εξυπηρέτησης δωματίου (room service), ενώ υπενθυμίζεται ότι οι καταναλώσεις του μίνι μπαρ που υπάρχει εντός των δωματίων συνιστούν παραδόσεις αγαθών και χρεώνονται με τον οικείο συντελεστή κάθε αγαθού.
Στην περίπτωση που οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις παρέχουν υπηρεσίες διαμονής και εστίασης ή και άλλες υπηρεσίες έναντι ενιαίας τιμής της οποίας ο διαχωρισμός στους επιμέρους συντελεστές δεν είναι εφικτός, λαμβανομένου υπόψη ότι από 20/05/2019 στον μειωμένο συντελεστή υπάγονται τόσο η διαμονή όσο και οι καταναλώσεις φαγητού κάθε είδους, γίνεται δεκτό η διάκριση ως προς την εφαρμογή των συντελεστών ΦΠΑ να γίνεται ως εξής:
α. Διαμονή με πρωινό: η ενιαία τιμή υπάγεται στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, με το σκεπτικό ότι η κατανάλωση, ως είθισται, χυμών, καφέδων και ροφημάτων στο πρωινό αποτελεί παροχή παρεπόμενη και αμελητέα σε σχέση με την κύρια παροχή πρωινού γεύματος και διαμονής που αντιπροσωπεύει η ενιαία τιμή.
β. Διαμονή με ημιδιατροφή (πρωινό και γεύμα): 10% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τη διάθεση αλκοολούχων και μη ποτών, χυμών και ροφημάτων.
γ. Διαμονή με πλήρη διατροφή (full bord – πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό γεύμα): 15% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τη διάθεση αλκοολούχων και μη ποτών, χυμών και ροφημάτων.
δ. Διαμονή με το σύστημα all inclusive: 25% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως σύνθετη παροχή υπηρεσιών η οποία δεν μπορεί να προσδιορισθεί με σαφή τρόπο. Διευκρινίζεται ότι τα ανωτέρω ποσοστά δεν είναι δεσμευτικά για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις στην περίπτωση που μπορούν να διαχωρίσουν την αξία των επιμέρους παροχών τους, οπότε και να εφαρμόσουν τον συντελεστή ΦΠΑ που αναλογεί σε κάθε παροχή.
