«Η Ελλάδα έχει περισσότερα από 3000 νησιά. Τα περισσότερα αποτελούν τουριστικούς προορισμούς βγαλμένους από τον παράδεισο. Αυτή όμως δεν είναι η πραγματικότητα της Σπιναλόγκα. Το αποκαλούμενο νησί των ζωντανών νεκρών.» Αυτές τις σκέψεις είχε στο μυαλό του ο παγκοσμίου φήμης αθλητής Δημήτρης Κυρσανίδης όταν έφτασε στο μικρό νησί της Σπιναλόγκα, βόρεια του κόλπου της Ελούντας στην Επαρχία Μεραμπέλλου του νομού Λασιθίου Κρήτης.
Άνθρωποι που νόσησαν, εξορίστηκαν και κόντρα σε κάθε λογική, επέλεξαν να μην αργοσβήσουν αλλά να δημιουργήσουν μια ζωντανή κοινότητα πάνω σε ένα νησί που επίσημα καταχωρήθηκε στην ελληνική ιστορία ως Λεπροκομείο. Το νησί της Σπιναλόγκα ήταν οχυρωμένο από την αρχαιότητα, για την προστασία του λιμανιού που υπήρχε στον κόλπο. Όμως το φρούριο που δεσπόζει μέχρι και σήμερα το κατασκεύασαν οι Ενετοί τον 16ο αιώνα, και ήταν από τα ισχυρότερα φρούρια της Κρήτης.
Όταν το 1903 εμφανίστηκε η νόσος Χάνσεν, πάρθηκε η απόφαση να μεταφέρονται εκεί οι ασθενείς, καθώς ήταν κοντά στη στεριά και θα μπορούσαν εύκολα να τους εφοδιάζουν με νερό, τρόφιμα και όλα τα απαραίτητα. Εκεί αναπτύχθηκε σταδιακά μια κοινότητα με καφενείο, κουρείο, ακόμα και σινεμά. Κάποιοι παντρεύτηκαν κι έκαναν υγιή παιδιά. Το 1958 σταμάτησε η λειτουργία του νησιού ως λεπροκομείο, οι τελευταίοι ασθενείς μεταφέρθηκαν στην Αθήνα και το νησί εγκαταλείφθηκε. Πριν από σχεδόν δέκα χρόνια, οι ιστορικές μνήμες ξύπνησαν και πάλι με την έκδοση του πασίγνωστου μυθιστορήματος της Victoria Hislop, «Το νησί», το οποίο μάλιστα μεταφέρθηκε και στη μικρή οθόνη.
Ανάμεσα σε ερείπια, στο εμβληματικό Κάστρο και στα στενά σοκάκια, ο κορυφαίος Έλληνας freerunner, τον οποίο γνωρίσαμε αλλά και απολαύσαμε για δύο χρόνια στο πρώτο σκαλί του βάθρου στο Red Bull Art of Motion στη Σαντορίνη, χαρτογράφησε το νησί στέλνοντας και πάλι μοναδικές ελληνικές εικόνες σε ολόκληρο τον κόσμο. Εκεί, όπου οι λεπροί κατά τον 20 αιώνα θεωρήθηκαν καταραμένοι και εξορίστηκαν μέχρι το τέλος της ζωής τους όμως παρά τις αντίξοες συνθήκες, εκείνοι έφτιαξαν οικογένειες αλλά και μια λειτουργική κοινότητα από το μηδέν. “Αυτός είναι ο δικός μου φόρος τιμής σε όλους τους γενναίους ανθρώπους που μάχονται και δεν εγκαταλείπουν την ελπίδα, ότι και αν γίνει», λέει ο Δημήτρης, εκφράζοντας ένα ελπιδοφόρο μάθημα ζωής, που παραμένει επίκαιρο τόσο για τον ίδιο όσο και για όλους μας.
Με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου
