Στείλτε μας τις προτάσεις, τις παρατηρήσεις και τις ερωτήσεις σας για θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, την οικολογία και την αειφόρο ανάπτυξη στην ηλεκτρονική διεύθυνση lionoudakis@gmail.com ή στη διεύθυνση των “Χανιώτικων νέων” με την ένδειξη “Φυσικά & Οικολογικά”. Παλαιότερες δημοσιεύσεις της στήλης μπορείτε να βρείτε στη σελίδα του Facebook: Φυσικά & Οικολογικά
Το Περιβάλλον στην Ελλάδα
Απόσυρση του ν/σ για τα δάση ζητούν περιβαλλοντικές οργανώσεις
Την άμεση απόσυρση του νομοσχεδίου «Δασικά οικοσυστήματα: Ορισμοί, μέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης», που κατέθεσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ζητούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Αρχέλων, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Greenpeace, ΜΟm και WWF Ελλάς καθώς το χαρακτηρίζουν καταστροφικό για το περιβάλλον και επιζήμιο για την οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας. Η οργάνωση ζητά την απόσυρση του συνόλου του νομοσχεδίου και να ξεκινήσει μια συζήτηση στη βάση πως το φυσικό περιβάλλον αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας που ζητά προστασία και κατάλληλη διαχείριση, για να συνεχίσει να παρέχει τις πολύτιμες υπηρεσίες του στη ζωή των πολιτών και να είναι πραγματικός πυλώνας μίας ζωντανής και μακροπρόθεσμα βιώσιμης οικονομίας, με συγκεκριμένους κανόνες, κοινωνικούς και οικολογικούς όρους.
Σύμφωνα με τις οργανώσεις, μέσα από το νομοσχέδιο του Υ.Π.Ε.Κ.Α. προωθείται έντονη ανάπτυξη ενάντια στο φυσικό περιβάλλον καταδικάζοντας ολόκληρες εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση, στις οποίες περιλαμβάνονται και περιοχές με φρύγανα, δηλαδή θυμάρι, ρίγανη και άλλα πολύ σημαντικά φυτά τόσο από οικολογικής πλευράς, αλλά και για τη δική μας καθημερινότητα. Οι περισσότερες από αυτές τις εκτάσεις βρίσκονται σε παραθεριστικές και νησιωτικές περιοχές της Ελλάδας, όπως Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Κρήτη, όπου πλέον επιτρέπονται αβίαστα μια σειρά από επεμβάσεις. Αναλυτικότερα, καταργείται το καθεστώς προστασίας οικολογικά πολύτιμων εκτάσεων που τώρα καλύπτονται από αραιή και χαμηλή θαμνώδη βλάστηση. Ετσι, το 15% τουλάχιστον της ελληνικής επικράτειας παύει οριστικά να προστατεύεται από τη δασική ή όποια άλλη νομοθεσία.
Το Περιβάλλον στον Κόσμο
Ελπίδα για καθαρότερες αερομεταφορές
Η Συνδιάσκεψη του Διεθνούς Οργανισμού για την Πολιτική Αεροπορία των ΗΕ (ICAO) διεξάγεται αυτές τις ημέρες στο Μόντρεαλ του Καναδά (24.9-4.10), έχοντας θέσει στην κορυφή της ατζέντας της τον περιορισμό των επιβλαβών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις αερομεταφορές, θα προσπαθήσει να συμβιβάσει τα αντικρουόμενα συμφέροντα με γνώμονα την εύρυθμη λειτουργία των διεθνών αερομεταφορών, με παράλληλη μέριμνα για την όσο το δυνατό μεγαλύτερη αποφυγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Η Ε.Ε. επιβάλλει από το 2012 σε διεθνείς αερομεταφορές ειδικές οικονομικές επιβαρύνσεις σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, κάτι που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις κυρίως από τη μεριά της Κίνας, της Ρωσίας και των Η.Π.Α. Το ευρωπαϊκό μοντέλο διαχείρισης των ρυπογόνων αερίων που προέρχονται από τις αερομεταφορές προσπαθεί να συμφιλιώσει τα οικονομικά συμφέροντα των αεροπορικών εταιρειών με την προστασία του περιβάλλοντος. Πρόκειται στην προκειμένη περίπτωση για ένα σύστημα εμπορίας των δικαιωμάτων εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Κάθε τόνος εκπομπών κοστολογείται από την Ε.Ε. από 5 έως 15 ευρώ. Στην πράξη αυτό σημαίνει πως ένα μεγάλο αεροσκάφος που απογειώνεται από τη Φρανκφούρτη με προορισμό το Λος Αντζελες και αφήνει πίσω του 600 περίπου τόνους επιβλαβών αερίων, θα αναγκαστεί να πληρώσει αναλόγως. Αν και οι ευρωπαϊκοί αερομεταφορείς μέχρις στιγμής δείχνουν να συμμορφώνονται, έντονες ενστάσεις αντιτείνουν εταιρείες από την Κίνα, τη Ρωσία και τις Η.Π.Α. Ως βασικό επιχείρημα προτάσσουν το άδικο του συγκεκριμένου μέτρου, μιας και δεν θα έπρεπε να επεκτείνεται και σε μη ευρωπαϊκές εταιρείες λόγω έλλειψης σχετικής δικαιοδοσίας.
Το Περιβάλλον στην Κρήτη
Φουρόγατος, ο αγριόγατος της Κρήτης
Ο μυστηριώδης αγριόγατος της Κρήτης (Felis silvestris cretensis) ή φουρόγατος αποτελεί ενδημικό υποείδος του ευρωπαϊκού αγριόγατου. Είναι το μόνο άγριο αιλουροειδές του νησιού, το οποίο είναι περιορισμένο σε μικρό τμήμα της Κρήτης και δεν αποτελεί πρόγονο της κατοικίδιας γάτας. Ο φουρόγατος για πολλά χρόνια θεωρούνταν εξαφανισμένος, ένα “ζώο – φάντασμα” και οι μαρτυρίες για την ύπαρξή του περιορίζονταν σε βοσκούς, ενώ μοναδικό χειροπιαστό επιστημονικό στοιχείο που υπήρχε μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα ήταν δύο δέρματα που είχε αγοράσει το 1905 μια Αγγλίδα επιστήμονας στα Χανιά. Γάτες εμφανίζονται σε μινωικές τοιχογραφίες και σφραγιδόλιθους μαζί με κυανούς πιθήκους, λιοντάρια και άλλα εξωτικά ζώα. Ωστόσο, στις 10 Απριλίου του 1996, δύο φοιτήτριες του Πανεπιστημίου της Perugia, που μελετούσαν τα σαρκοφάγα ζώα της Κρήτης σε συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, έστησαν παγίδες κοντά στον Πλάτανο Αμαρίου. Σε μία από αυτές πιάστηκε ένας αγριόγατος! Αργότερα, βοσκός εντόπισε μια φωλιά με 5 μικρά γατάκια στο δάσος του Ρούβα.
Το σώμα του φουρόγατου είναι μεγαλύτερο από τις κοινές γάτες και στα αρσενικά φτάνει σε μήκος τα 50 cm και η ουρά τα 30 cm. Η ουρά είναι στενότερη στη βάση και πιο φουντωτή στην άκρη. Επίσης, το χρώμα του τριχώματος είναι ανοιχτό καφέ, με σκούρες κηλίδες και ραβδώσεις. Στη ουρά υπάρχουν μαύροι δακτύλιοι, ενώ το άκρο είναι πάντα μαύρο. Τρέφεται με λαγούς, πουλιά, έντομα και τρωκτικά, ενώ ζει σε βραχώδεις περιοχές και απομονωμένα δάση σε υψόμετρο 900 – 1.200 μ. Γεννάει 4 – 7 μικρά, 1 – 2 φορές το χρόνο. Το εξαιρετικά σπάνιο αυτό ζώο ζει κυρίως στον Ψηλορείτη και ιδιαίτερα στο πρινοδάσος του Ρούβα. Επίσης, ένα πτώμα φουρόγατου βρέθηκε στα Λευκά Ορη το 1997, επιβεβαιώνοντας τις μαρτυρίες ότι τις σκοτεινές νύχτες ακούγονται στριγκλιές από γάτες μέσα στο φαράγγι της Σαμαριάς. Η αγριόγατα βρίσκεται σε οριακό σημείο επιβίωσης, καθώς κινδυνεύει με εξαφάνιση. Επίσης, μπορεί να ζευγαρώσει με κανονικές γάτες και να προκύψουν υβρίδια με αλλοιωμένο γενετικό κώδικα.
Αναπάντητο ερώτημα παραμένει η εμφάνιση του ζώου στο νησί, καθώς οι επιστήμονες εξετάζουν δύο σενάρια. Πιστεύεται ότι οι πρώτοι έποικοι της Κρήτης μετέφεραν εξημερωμένες γάτες στην Κρήτη, ως οικόσιτο ζώο πιθανότερα από την Αφρική, οι οποίες ανήκαν στο πιο μικρόσωμο υποείδος του Felis silvestris libyca. Οι γάτες αυτές ξέφυγαν στη φύση, δημιουργώντας νέους άγριους πληθυσμούς και εξελίχτηκαν στο άγριο υποείδος του Cretensis. Εναλλακτικά, η γάτα προϋπήρχε στην Κρήτη πριν τον οριστικό αποχωρισμό του νησιού από τις γειτονικές χερσαίες περιοχές.
Για περισσότερα άρθρα επισκεφθείτε το Garden blog που επιμελείται ο Κώστας Λιονουδάκης στο www.mistιkakipou.gr
