Μια πρακτική έμπονης αγάπης προς τον συνάνθρωπο
Ήταν ένα πρωινό της 26ης Μαΐου του 2022.. Ξύπνησα προβληματισμένος στην ερώτηση “Τι είναι αυτό που με κρατάει εγκλωβισμένο”.. Είναι η προσκόλληση στο Εγώ μου; Είναι η αδυναμία να αποκολληθώ από τα πάθη μου; Είναι η αδιαφορία μου για τον ατομικό και κοινωνικό πόνο που υπάρχει πίσω από τον τοίχο του ειδώλου του ευτυχισμένου μου πρίγκιπα; Είναι ο φόβος και η άγνοια για την πορεία της εξέλιξης της επιστήμης και της τεχνολογίας και των βιοηθικών διλλημάτων που προκύπτουν από αυτές; Τι είναι αυτό που με κρατάει εγκλωβισμένο; Γιατί αρνούμαι προκλητικά να απλώσω το χέρι σ’ Αυτόν που με ζωοποιεί; Και τότε ένα φως! Μια φωτεινή ενέργεια έρχεται να γαληνέψει την ταραγμένη σκέψη μου.. Την λύση την έδωσε ο Νικόλας Τσ. Αυτός είναι ο σημερινός πρωταγωνιστής της ανάπαυσης του νου μου.. Που με οδήγησε απ’ το σκοτάδι στο φως, έστω και για μια στιγμή μέσα στο άπειρο του χωροχρόνου..
Και εξηγούμαι.. Ο Νικόλας ο Τσ. έχει το κτήμα μου σε μια περιοχή κάπου στα Χανιά.. Περνά το χρόνο του γαλήνια και ειρηνικά με την οικογένεια του απολαμβάνοντας την κάθε στιγμή.. Μια μέρα λέει στον γείτονα του, Δημήτρη Π.: -Γείτονα! Λέω να καταργήσουμε τα σύνορα μας και να είναι το κτήμα μας ένα!1 Κοινό και ενιαίο! Γιατί τα σύνορα στα χωράφια μας βάζουν σύνορα και στην καρδιά μας και στην αδελφική μας αγάπη. Και συνέχισε.. –Να μπαίνεις όποτε θες στο χωράφι μου χωρίς να με ρωτάς. Να κόβεις απ’ τους καρπούς του ότι θες και να φέρεις τα δυο σου ζώα να βοσκάνε εδώ..
Αυτή η σκέψη του Νικόλα Τσ. πραγματικά γκρέμισε το Εγώ μου.. Συντάραξε τη σκέψη μου..
Αποκαθήλωσε τον εικονικά ευτυχισμένο πρίγκιπα μου που είναι περιζωσμένος τα πάθη του.
Με αυτή τη σκέψη του Νικόλα Τσ. ο νους μου τακτοποιήθηκε! Τα εγκόσμια υλικά αγαθά και η ανθρώπινη αγάπη πήραν την πραγματική τους θέση στην κλίμακα των αξιών που οδηγεί στο παλάτι του ουρανού! Πρώτα ο άνθρωπος λοιπόν, πρώτα!!
Σ’ αυτό το σημείο θα ήταν πραγματική παράλειψη να μην αναφέρω τις έννοιες της οριζόντιας κοινωνικότητας και της κατακόρυφης κοινωνίας, σύμφωνα με τον μακαριστό καθηγητή Γεώργιο Μαντζαρίδη. Λέει λοιπόν: H θρησκευτικότητα του ανθρώπου ως κατακόρυφη κοινωνία με τον Θεό συνδέεται άμεσα με την οριζόντια κοινωνικότητα του με τον κόσμο. Και η σχέση του με το Θεό επηρεάζει τις σχέσεις του με τον κόσμο. Όπως σημειώνει ο Άγιος Μάξιμος ο ομολογητής «ο αγαπών τον Θεόν ου δύναται μη και πάντα άνθρωπον ως εαυτόν αγαπήσαι». Έτσι η κοινωνικότητα του χριστιανού προσλαμβάνει σταυρικό χαρακτήρα και παριστάνεται κατά τον καλύτερο τρόπο με το σχήμα του σταυρού.
Η κατακόρυφη κεραία του σταυρού υποδηλώνει τη σχέση με το Θεό, ενώ η οριζόντια τη σχέση με τον πλησίον και με ολόκληρη τη κτίση.. Μένοντας ο άνθρωπος εγκλωβισμένος στο Εγώ του αδυνατεί να αγαπήσει κάποιον έξω από τον εαυτό του. Όπως εύστοχα επισημαίνεται, ο άνθρωπος κινείται ανάμεσα σε δύο όρια: το ένα είναι η αγάπη προς τον Θεό που φτάνει ως το μίσος κατά του εαυτού του· το άλλο η αγάπη κατά του εαυτού του που φτάνει ως το μίσος κατά του Θεού. Κανένα λογικό ον δεν μπορεί να εξέλθει από τα όρια αυτά με καμμιά του πράξη. Οτιδήποτε συντελείται στην προσωπική μας ύπαρξη προέρχεται από την πνευματική μας αυτοδιάθεση ακριβώς μέσα σε αυτά τα όρια, ανεξάρτητα από το αν το καταλαβαίνουμε λογικά αυτό ή αν η αυτοδιάθεση μας αυτή συντελείται στα ακαθόριστα εκείνα βάθη του πνεύματος μας, απ’ όπου πηγάζει και η λογική μας σκέψη.1
Γειτνίαση χωρίς σύνορα λοιπόν αναφωνώ κι εγώ πανηγυρικά ως θερμός υποστηριχτής και ακόλουθος της φωτεινής σκέψης του Νικόλα!
“Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν”
1 Θυμίζει τη φράση του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου: “Ημείς και ο Χριστός εν εσμέν.”
2 Μαντζαρίδη Γ., Χριστιανική Ηθική, Άγιον Όρος, Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, 2020, σελ.125-126