“ Όταν οι πλούσιοι κανουν πόλεμο, οι φτωχοί πεθαίνουν’’
(Ζαν Πολ Σατρ)
Το Αφγανιστάν δεν μετατράπηκε σε ξενιστή της τρομοκρατίας, του ακραίου φονταμενταλισμού και του απόλυτου παραλογισμού, μέσα σε μια νύκτα. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 λ.χ. υπήρξε κοσμικό κράτος και οι γυναίκες είχαν μια κάποια θέση στη δημόσια σφαίρα και στον κρατικό μηχανισμό. Οντας ωστόσο κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι, αντιμετώπισε πλειστάκις στην μακρόχρονη ιστορία του, και όχι μόνο στη σύγχρονη, επεμβάσεις, κατοχές και προσπάθειες εθνικού ετεροκαθορισμού. Για τον έλεγχο κατά καιρούς του Αφγανιστάν εργαλειοποιήθηκαν η θρησκεία και επιμέρους εθνοτικές διαφορές, αφού στα εδαφικά του όρια συνυπάρχουν περισσότερες από 40 εθνότητες με τις δικές τους γλώσσες ή διαλέκτους.
Τη δεκαετία του 1980 που οι Μουτζαχεντίν αντάρτες είχαν μέτωπο εναντίον του Σοβιετικού στρατού, η Ευρώπη και οι Η.Π.Α. “σφύριζαν κλέφτικα” και έκλειναν τα μάτια στην προφανή οπισθοδρόμηση και στη βαρβαρότητα των ακραίων απόψεων τους και της κοινωνίας που ευαγγελίζονταν. Το παραπάνω απόσπασμα από το βιβλίο ‘’Γυναίκες’’ του σπουδαίου Εδουάρδο Γκαλεάνο είναι αποκαλυπτικό: «Στα τέλη του 1979 ο Σοβιετικός Στρατός εισέβαλε στο Αφγανιστάν. Σύμφωνα με την επίσημη εξήγηση, η εισβολή είχε σκοπό να υπερασπιστεί τη λαϊκή κυβέρνηση που προσπαθούσε να εκσυγχρονίσει τη χώρα. Το 1981 στη Στοκχόλμη, ήμουν ένα από τα μέλη του διεθνούς δικαστηρίου που ασχολήθηκε με το θέμα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το αποκορύφωμα εκείνων των συνεδριάσεων. Έδινε την κατάθεση του ένα υψηλά ιστάμενο θρησκευτικό στέλεχος, εκπρόσωπος των ισλαμιστών φονταμενταλιστών, που εκείνη την εποχή τους αποκαλούσαν freedom fighters, μαχητές της ελευθερίας, και τώρα τρομοκράτες. Εκείνος ο γέροντας βροντοφώναξε: “Οι κομμουνιστές ατίμωσαν τα κορίτσια μας! Τους έμαθαν γραφή και ανάγνωση!”».
Η ανοχή λοιπόν της Δύσης στην προκρούστεια εργαλειοποίηση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού, ήταν αυτή που όπλισε το χέρι του Μπίλ Λάντεν, που στη συνέχεια στράφηκε και κατά των πρώην εργοδοτών του, χρησιμοποιώντας τα όπλα που του δώρισαν εναντίον τους.
Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι η πρόσφατη αυτή ιστορία θα προβλημάτιζε ένθεν-κακείθεν, μέχρι το σημείο του φρονηματισμού. Αμ δε!…. Και το χειρότερο είναι ότι δεν πρόκειται για απεργία μνήμης αλλά για πρόδηλο –διεθνούς έκτασης– αμοραλισμό. Η έγκυρη γαλλική εφημερίδα ‘’Le Monde’’ σημείωνει τις προάλλες πρωτοσέλιδα, ότι ούτε οι ίδιοι οι Ταλιμπάν δεν ήταν έτοιμοι για μια τόσο γρήγορη νίκη. Ο δε πρέσβης του Αφγανιστάν στην Αθήνα και πρώην υφυπουργός Πολιτισμού κ. Ομάρ Σουλτάν, επεσήμανε με νόημα σε δηλώσεις του, αναφερόμενος στον εθνικό Αφγανικό Στρατό, ότι “κάποιος τους έδωσε εντολή να μην πολεμήσουν”.
Στον παγκόσμιο Τύπο, στα ΜΜΕ, για την περιγραφή αυτών των γεγονότων κυριαρχούν δύο λέξεις: Η ελληνική λέξη ΧΑΟΣ (chaos στα γαλλικά και στα αγγλικά, caos στα ιταλικά και στα ισπανικά, xαoc στη ρωσική γλώσσα) και η λέξη DEBACLE, που έχει την ίδια ουσιαστικά έννοια στα αγγλικά και στα γαλλικά και σημαίνει πλήρης αποτυχία, φιάσκο, καταστροφή. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που μιλούν απλώς για ήττα, όπως εύστοχα παρατηρεί η Sylvie Kauffmann (βλ. “LE MONDE” 24/8/2021).
Πρόκειται για ένα φιάσκο με τεράστιες γεωπολιτικές προεκτάσεις, που όπως όλοι οι σοβαροί αναλυτές επισημαίνουν, θα έχει διάρκεια στον χρόνο. Πρόκειται για ένα φιάσκο γνήσιο απότοκο των καιροσκοπικών υπολογισμών και των αμοραλιστικών κινήσεων όλων των δυνάμεων που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο διαγκωνίζονται πλέον στη περιοχή (Πακιστάν, Η.Π.Α., Ρωσία, Ιράν, Κίνα, Τουρκία). Πρόκειται για ένα φιάσκο, που σε μια χώρα που βασανίζεται επί σαράντα συνεχόμενα χρόνια από πολεμικές συρράξεις και ανταρτοπολέμους, θα προσθέσει μια ακόμη πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση.
Δίπλα στον εξανδραποδισμό, η βαρβαρότητα των Ταλιμπάν “εγγυάται” και την εξαφάνιση κάθε δικαιώματος των γυναικών και ταυτόχρονα κάθε στοιχείου πολιτισμού. Όταν τη δεκαετία του 1930 ο Πολ Βαλερύ έγραφε ότι “ Όλοι οι πολιτισμοί είναι θνητοί”, πιστεύω δύσκολα θα μπορούσε να φανταστεί ύστερα από τις φρικαλεότητες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τέτοια βίαιη καταστολή κάθε πολιτισμικής ανάσας έναν αιώνα μετά.
Επιλογικά: τα γεγονότα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ είναι κλασικός κλήδονας, αδιάψευστο σημάδι, του τρόμου που θα καλύψει κάθε πτυχή της ζωής στο Αφγανιστάν, αλλά και της εξαγωγής του οσονούπω.
Αξιότιμε κύριε,είναι οφθαλμοφανές ότι ήδη από την πρώτη τετραετία Ομπάμπα τα σήματα πορείας δείχνουν έναν πολυπολικό κόσμο.Οι ΗΠΑ δείχνουν να αντιλαμβάνονται ότι σε έναν πλανήτη που υπάρχουν δυνάμεις σαν την Κίνα,την Ρωσία,την Ινδία και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσει η μονοκρατορία. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να φτιάξουν ένα κόσμο να τους μοιάζει για να μην έχουν να φοβούνται τίποτα.΄Ηταν ένα όνειρο θερινής νυκτός και η νέα στρατηγική είναι η διόρθωση των δύο σημαντικοτέρων στρατηγικών λαθών.Λάθος 1)Οι ΗΠΑ δημιούργησαν διάφορους Φράνκενσταϊν,με μεγαλύτερο την Κίνα,η οποία αποκαλείται και Φρανκεστάϊν του Νίξον ,δεδομένου ότι ο “πολύς” Κίσσινγκερ έκανε το περίφημο άνοιγμα το 1972 ,με στόχο να διχάσει τον κομμουνιστικό μπλόκ και να απομονώσει την ΕΣΣΔ.Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε διπλωματική μαεστρία αλλά η ιστορία και τα γεγονότα απέδειξαν ότι το “παραμύθι” είχει κυριολεκτικά δράκο.Οι αμερικανοί έδωσαν τα όπλα τους σε χώρες με αυτοκρατορική ιστορία και εμπειρία,ενώ παράλληλα εξάντλησαν την οικονομία τους κάνοντας ασύμμετρους και κυριολεκτικά αχρείαστους πολέμους που δεν ήταν δυνατόν να κερδηθούν έστω και αν κάποιες μάχες ήταν επιτυχείς. ΄Ετσι είχαμε την κατακραυγή της κοινής γνώμης εντός για τα θύματα αυτών των πολέμων και για τα ασύλληπτα ποσά που δαπανήθηκαν καθώς και αύξηση του αντιαμερικανισμού στην παγκόσμια σκηνή.Τώρα δείχνουν να έχουν συνειδητοποιήσει ότι τα αμερικανικά συμφέροντα απειλούνται από τα ίδια τους τα εργαλεία τα οποία άλλες χώρες χρησιμοποιούν με λιγώτερο κόστος και ταχύτερα (λόγω αυταρχικών συστημάτων η πολλαπλάσιου πληθυσμού).Η δε περίφημη περικύκλωση της Κίνας δεν έγινε ποτέ.Οι ΗΠΑ δείχνουν να έμαθαν πως το μυστικό στο παιχνίδι των αυτοκρατοριών είναι ο τρόπος και όχι ο κόπος. Ο παρεμβατισμός κοστίζει και δεν είναι επικερδής.Τώρα ο πρώτος στόχος των ΗΠΑ είναι να φθείρουν τους Κινέζους ,του Ρώσους και τους Ιρανούς στα εδάφη του Αφγανιστάν ,να ακυρωθεί ο OBOR και να γίνουν πιό “διαχειρήσιμες” οι Ινδίες λόγω των προβλημάτων που θα προκύψουν με τα εκατομμύρια των ινδών μουσουλμάνων που θα δεχθούν την επιρροή του Αφγανιστάν. Αποχωρώντας από το πρόβλημα η Αμερική θα επιδιώξει να είναι έντιμος διαμεσολαβητής στην περιοχή γι αυτό και οι μυστικές συνεννοήσεις με τους Ταλιμπάν.Δυστυχώς η ΕΕ λόγω της ανυπαρξίας ισχυρής εξωτερικής πολιτικής θα υποστεί κατά πάσα πιθανότητα της συνέπειες του όποιου προσφυγικού κύματος.Πάντως όπως και να έχουν τα πράγματα η αποχώρηση ήταν μια κακοσχεδιασμένη επιχείρηση και σαν εικόνα κάνει ζημιά,ανεξαρτήτως σχεδιασμών και της ουσίας των πραγμάτων.Λάθος 2) Οι ΗΠΑ ως μπροστάρης της δύσης πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να εφαρμόσουν δυτικού τύπου δημοκρατίες στον ισλαμικό κόσμο,αγνοώντας τις δομές των εν λόγω κοινωνιών, την επιρροή της θρησκείας, φυλών και αιρέσεων όλων των αποχρώσεων που φτάνουν σε σημείο ακραίου φανατισμού,όπως όλοι γνωρίζουμε. Μετά τον “καυτό χυλό” των διαφόρων αφρόνων παρεμβάσεων με αποκορύφωμα την περίφημη αραβική άνοιξη φαίνεται ότι άρχισαν να φυσάνε και το γιαούρτι στην Ουάσιγκτων και αλλού,αλλάζοντας τακτική προσπαθώντας να είναι παρόντες χωρίς να είναι μέρος του προβλήματος. Συνεπεία των εν λόγω καταστάσεων η πατρίδα μας πρέπει είναι σε ύψιστη ετοιμότητα και εγρήγορση ώστε να είναι παρούσα στις εξελίξεις και να εκμεταλευτεί τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν….Με εκτίμηση