Οι γεωπολιτικές εξελίξεις είναι βασικός παράγοντας για τις οικονομικές εξελίξεις σε όλο τον πλανήτη.
Θα λέγαμε καλύτερα μοναδικός καταλύτης για την πορεία της οικονομίας κάθε χώρας, όμως η κρίση έχει πυροδοτήσει γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά και αμφίδρομα οι γεωπολιτικές εξελίξεις πυροδοτούν κρίσεις μικρού ή μεγάλου βεληνεκούς ανάλογα με τη χώρα με απότοκο της οικονομικής κρίσης οι αυξομειώσεις της τιμής του πετρελαίου, που βλέπουμε μέρα με τη μέρα.
Παρατηρούμε αυτόν τον καιρό ορισμένες κινήσεις όπως:
• Μείωση της ισοτιμίας ευρώ – δολαρίου (οι συναλλαγές του πετρελαίου γίνονται σε δολάρια μόνο).
• Στην Ελλάδα υπάρχει αύξηση της πώλησης του πετρελαίου και του δημοσιονομικού οφέλους, παρ’ όλη την αδυναμία των καταναλωτών.
• Στο φυσικό αέριο καθυστέρησε να φανεί λόγω των μακροπρόθεσμων συμβολαίων (3 μηνών κ.λπ).
Από την άλλη βλέπουμε τη Ρωσία να μη μπορεί να ισοσκελίσει τους ισολογισμούς της, διότι το 75% των εσόδων της είναι από την ενέργεια. Πρόκειται για ένα μπαράζ υποβάθμισης της Ρωσίας, αλλά και χωρών της Λατινικής Αμερικής, διότι μειώνονται δραματικά τα έσοδά τους αντίθετα με τη Σαουδική Αραβία κ.λπ., οι οποίες δηλώνουν ότι αντέχουν για δύο χρόνια σ’ αυτές τις τιμές (55 – 95 δολάρια), όμως ήδη η τιμή έχει φτάσει τα 45 δολάρια το βαρέλι. Αρα βλέπουμε ότι διεθνώς μπήκαμε ήδη σε μία άλλη εποχή για να αντιδράσουν τα κράτη και οι οικονομικές δυνάμεις στην κρίση και την ύφεση και αυτό είναι μία πρώτη προσέγγιση, όμως είναι και καθαρά γεωπολιτικό παιχνίδι μεταξύ Αμερικής – Ρωσίας – Ιράκ – Λατινικής Αμερικής και οι οικονομικές εξελίξεις που έρχονται θα το δείξουν.
Να πάμε λίγο πίσω στον χρόνο να δούμε τι συνέβη στη Βραζιλία τον Ιούλιο μεσούσης… μεγάλης αθλητικής παγκόσμιας διοργάνωσης. Είχαμε συνάντηση κορυφής των BRICS, δηλαδή της Ρωσίας, της Ινδίας, της Νότιας Αφρικής, της Κίνας και της Βραζιλίας, οι οποίες αποφάσισαν να δημιουργήσουν δικό τους νομισματικό ταμείο και δική τους παγκόσμια τράπεζα (BRICS Development Bank), με σκοπό κατ’ αρχάς να συνδράμει τα μέλη του, αλλά και σε όλον τον πλανήτη κατά την κρίση της. Ενεργοποιεί και αναβαθμίζει οίκους αξιολόγησης της δικής τους ομάδας κρατών, της ομάδας των μεγάλων φτωχών του κόσμου.
Ακόμη παρατηρείται τελευταία μεγάλο πρόβλημα με την ουκρανική κρίση στη ρωσική οικονομία, διότι υπάρχει δυσκολία κίνησης και άντλησης κεφαλαίων, τόσων από την Ευρώπη, όσων και από την Αμερική, λόγω των δυτικών κυρώσεων, στην προσπάθειά της λοιπόν η Ρωσία να κάνει τη δουλειά της έχει στραφεί προς την Ασία, δηλαδή κινέζικο γουάν κ.λπ. και ένα γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει από όλα όσα ζούμε από τις εξελίξεις και τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Διεθνώς ζούμε, λοιπόν, μία κατάσταση αποπληθωρισμού που σημαίνει μακρά περίοδο σταθερότητας τιμών προς τα κάτω και γενικά χαμηλού πληθωρισμού. Αυτό μπορεί να σημαίνει μία απρόσμενη κατάρρευση, κάτι που έχει ξανασυμβεί δυστυχώς ιστορικά και δεν έχει οδηγήσει σε καλά αποτελέσματα.
Για τις απειλές του πλανήτη που έχουν σχέση με τη γεωπολιτική και την οικονομία:
• Υπάρχουν και εξελίσσονται πολεμικές και θα έλεγε κανείς ακραίες καταστάσεις στη Ρωσία – Ουκρανία, μέση ανατολή και στη νότια κινεζική θάλασσα.
• Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου “τρελάθηκαν” και κινδυνεύουν να κατέβουν στα τάρταρα ή να ανέβουν στα ύψη.
• Μία κακή πορεία της κινεζικής οικονομίας και του υπερδιογκωμένου τραπεζικού τομέα σε συνδυασμό με τη φούσκα ακινήτων είναι μία μεγάλη απειλή.
• Η είσοδος της Ευρωζώνης στον αποπληθωρισμό με τεράστιους κινδύνους για το κοινό νόμισμα.
• Η παγκόσμια στασιμότητα του ρυθμού ανάπτυξης, με άσχημα αποτελέσματα (βλ. Ελλάδα).
• Το μεγάλο χρέος κρατών και ιδιωτών που είναι απειλή χρεοκοπίας.
• Οι αγορές που δεν καταλαβαίνουν το πρόβλημα της εν γένει αγοράς και υποτιμούν τα ρίσκα.
• Οι φούσκες των ακινήτων σε πολλές περιοχές του πλανήτη, που είναι αποτέλεσμα της χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
• Γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού που δημιουργεί μέγα πρόβλημα στα ασφαλιστικά συστήματα των χωρών, ιδιαίτερα της Ελλάδας.
Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται καθαρά ποιος κρατά τα κλειδιά των οικονομιών του κόσμου σύμφωνα με τις ποσότητες χρυσού που κατέχει, γιατί βάσει αυτού, μπορεί να καθορίζει τη συναλλαγματική πολιτική και να το πούμε πιο απλά να κόβει χρήμα… με ό,τι αυτό σημαίνει.
*οικονομικός – επιχειρηματικός
σύμβουλος – αναλυτής
