Το 1985 μπήκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Για δυο χρόνια ζωγράφιζε, όπως λέει η ίδια, με πολύ θάρρος και πολλά χρώματα. Κίτρινα, μοβ, γαλάζια… Ακολούθησε μια “σκοτεινή”, εσωστρεφής περίοδος, μεγάλων έργων και σκούρων χρωμάτων, που έκρυβε μέσα της μια νοσταλγία, μνήμες της γης και του φθινοπώρου. Η επόμενη “σελίδα” της καλλιτεχνικής της πορείας περιείχε πορτρέτα και λουλούδια, τα οποία απεικόνιζε άλλοτε με ρεαλισμό κι άλλοτε αξιοποιώντας μοντέρνες τεχνικές, επιχειρώντας «να αναδείξω την ομορφιά του κόσμου».
Μέχρι που πριν λίγα χρόνια καταπιάστηκε με «μοντέρνες απεικονίσεις χρωμάτων και φορμών, σαν ψυχογραφήματα, σαν τον χαμένο παράδεισο και σαν μια προσπάθεια να επικοινωνίας με τον Θεό».
Η Γεωργία Ζακυνθινάκη λίγο πριν τα εγκαίνια της έκθεσής της που θα πραγματοποιηθεί στο Μεγάλο Αρσενάλι από 13 έως 17 Ιανουαρίου, ξετύλιξε στις “Διαδρομές” το νήμα της καλλιτεχνικής της πορείας, αναφέρθηκε σε στοιχεία που τη βοήθησαν να εξελίξει την τέχνη της, σε βιώματα και μνήμες που την καθόρισαν, αλλά και τη φράση του δασκάλου της Νίκου Κεσσανλή που κράτησε σαν οδηγό στη διαδρομή της.
Η έκθεση που θα παρουσιάσετε έχει αναδρομικό χαρακτήρα. Ανατρέχοντας σε όλη σας τη δημιουργική διαδρομή, ποιο ήταν το στοιχείο εκείνο που σας ωθούσε να εξελίσσετε την τέχνη σας;
Ήταν εσωτερική ανάγκη και αγάπη προς την ζωγραφική, ήταν πειραματισμός, ήταν ανησυχία, ήταν η χαρά που μου έδειξε η δημιουργία. Κάθε φορά που τελείωνε ένα έργο ήμουν ενθουσιασμένη. Νομίζω με αυτό εκφράζομαι. Ό,τι δεν λέω με λόγια το λέω με τα έργα μου σε όλους τους ανθρώπους που αγαπώ.
Ως σημαντικότερους σταθμούς σε αυτή σας την πορεία ποιους θα ξεχωρίζατε;
Θα ξεχώριζα αυτή την περίοδο του 2000 όπου οι φόρμες ξεχύνονταν αβίαστα, τα πορτραίτα σχηματίζονταν σχεδόν μόνα τους, λες και τα οδηγούσε ένα μαγικό χέρι, με τρομερή έμπνευση και διαύγεια. Επίσης, η τελευταία περίοδος με τα απλοποιημένα άνθη, σαν ερέθισμα να μπει χρώμα, είναι νομίζω σημαντική.
Η φύση -με διαφορετικούς τρόπους ανά ενότητα- έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο σας. Τι είναι αυτό που σας συγκινεί σε αυτήν;
Έχω πολλές μνήμες από τη φύση γιατί γεννήθηκα σε χωριό. Έχω μνήμες από τα πεσμένα φύλλα του φθινοπώρου, τις μυρωδιές του καλοκαιριού με τα κίτρινα ξερά στάχυα, την μυρωδιά του παγωμένου αέρα και του χιονιού και την χρωματιστή λουλουδιασμένη άνοιξη.
Ο Πικάσο έλεγε ότι «μου πήρε τέσσερα χρόνια να μάθω να ζωγραφίζω σαν τον Ραφαήλ και μια ολόκληρη ζωή να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί». Είναι πιστεύετε ζητούμενο για έναν καλλιτέχνη να διατηρήσει την ευαισθησία του καθώς μεγαλώνει αλλά και την εκφραστική του αμεσότητα, κάτι που διακρίνει τα παιδιά;
Έχει δίκιο ο Πικάσο, προσωπικά νοσταλγώ τα χρόνια αυτά και στην ζωγραφική και στην ζωή μου. Θα ήθελα να ξαναγίνω παιδί, να ασχολούμαι με τα ασήμαντα και να παίρνω χαρά από αυτά.
Υπάρχει κάποια συμβουλή ή κουβέντα κάποιου από τους δασκάλους σας που να σας καθόρισε με έναν τρόπο;
Ο δάσκαλος μου ο Κεσσανλής έλεγε πως εμείς οι ζωγράφοι πρέπει απλά να ζωγραφίζουμε συνεχώς. Άλλοι είναι αυτοί που θα κρίνουν και θα συντηρήσουν το έργο μας. Ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος που δεν μας πίεζε ποτέ και συνεχώς μας έδειχνε έργα μεγάλων ζωγράφων που τα σχολιάζαμε όλοι μαζί.
Έργα σας, μεταξύ άλλων, είχαν κυκλοφορήσει κατά το παρελθόν και με τηλεκάρτες του ΟΤΕ. Πώς αισθανθήκατε όταν είδατε ζωγραφιές σας πάνω στις κάρτες;
Χάρηκα πολύ όταν είδα τυπωμένα τα έργα μου στις τηλεκάρτες. Ήθελα ο πατέρας μου να τις δει, όμως πέθανε και δεν μπόρεσε. Δούλευα πολλά χρόνια στους τηλεφωνικούς καταλόγους, αλλά δεν φανταζόμουν ότι θα εκτιμούσαν τα έργα μου και θα τα ενέκριναν για εκτύπωση.
Ποια είναι η σχέση της τέχνης με τα όνειρα;
Για μένα δεν έχει σχέση η τέχνη με τα όνειρα. Η τέχνη έχει σχέση με το συναίσθημα, την ψυχή και την ελευθερία έκφρασης.
«Έργα γεμάτα αγάπη για τη ζωή και τον άνθρωπο»
Στο τεχνοκριτικό της κείμενο, η επιμελήτρια της έκθεσης δρ. Αλεξάνδρα Κουρουτάκη, ιστορικός της τέχνης, σημειώνει για τη ζωγραφική της Γεωργίας Ζακυνθινάκη:
«Νεκρή φύση με άνθη, αφηρημένες συνθέσεις, πορτρέτα και γυναικεία γυμνά συνιστούν τις δεσπόζουσες θεματικές πτυχές της ατομικής έκθεσης αναδρομικού χαρακτήρα της Γεωργίας Ζακυνθινάκη.
Η έκθεση περιλαμβάνει συγκεκριμένα τέσσερις θεματικές ενότητες:
Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται γυναικεία γυμνά ως άνθινα εσωτερικά και ενεργειακά “τοπία”. Χάρη στην ταχεία, πυρετική διαδικασία της ζωγραφικής της πράξης, η Ζακυνθινάκη μετατρέπει το γυναικείο σώμα σε άνθος. Άλλοτε πάλι, αφηρημένα μοτίβα εξελίσσονται, χάρη στον οίστρο της έμπνευσης, σε γυναικείες φιγούρες. Μέσα από αφαιρετικές σχηματοποιήσεις, η εικαστικός “εκμαιεύει” από το οπτικό ερέθισμα, τη συμβολική και τη μορφοπλαστική του διάσταση.
Στη δεύτερη ενότητα παρουσιάζονται έργα της ανθρωποκεντρικής ζωγραφικής της Ζακυνθινάκη, εξπρεσιονιστικές αυτοπροσωπογραφίες και πορτρέτα που σχεδιάζονται με νευρική πινελιά και έντονα αντιρεαλιστικά χρώματα. Τα πορτρέτα διακρίνονται για την ψυχογραφική τους διάσταση, τη διερευνητική προσέγγιση και την ενεργητική φαντασία της δημιουργού.
Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει αφηρημένες συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων που κινούνται αμιγώς στο χώρο του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Η εικαστικός χρησιμοποιεί λάδια, κάρβουνο και μικτή τεχνική. Τα σκοτεινά “τοπία” της σειράς παραπέμπουν σε έντονες ψυχικές καταστάσεις και χρονολογούνται από την σπουδαστική περίοδο της Ζακυνθινάκη, στην Α.Σ.Κ.Τ. της Αθήνας, με δασκάλους τους Κεσσανλή, Πατρασκίδη, Εξαρχόπουλο και Χαρδαλιά.
Στην τέταρτη ενότητα παρουσιάζονται έργα της πρόσφατης δουλειάς της Ζακυνθινάκη που περιλαμβάνει νεκρή φύση με άνθη. Με “ιμπρεσιονίζουσα” γραφή, η εικαστικός αποτυπώνει το σπινθηροβόλημα και τις παλμικές κινήσεις του μεταβαλλόμενου φωτός πάνω στις χρωματικές φόρμες. Στα άνθινα “τοπία” της σειράς, καταγράφεται με ενάργεια η χειρονομία, η παρόρμηση της στιγμής και το “παιχνίδι” με το ρευστό χρώμα που διαστέλλει τη φόρμα και της χαρίζει κίνηση. Το πλούσιο χρωματικό αίσθημα γίνεται αντιληπτό είτε ως ατμοσφαιρική διαφάνεια, είτε ως παστόζικη πινελιά.
Σε γενικές γραμμές, στα άνθινα, εσωτερικά και ενεργειακά “τοπία” της Ζακυνθινάκη, μέσα από ποικίλες υφολογικές προσεγγίσεις και τεχνικές, διαφαίνονται τα στοιχεία εκείνα που συνιστούν το προσωπικό της ύφος: η θερμή και ταχεία εκτέλεση, η ένταση του εκφραστικού χρώματος και της σχεδιαστικής γραμμής. Πέρα όμως από τον ενδελεχή εικαστικό προβληματισμό και τις προφανείς χρωματικές αρετές που διαθέτουν οι συνθέσεις της, το εικαστικό έργο της Ζακυνθινάκη μαρτυρά την αμέριστη αγάπη της δημιουργού για το φαινόμενο της ζωής και για τον άνθρωπο που το σηματοδοτεί».
Η έκθεση
Η έκθεση με τίτλο “Τοπία άνθινα, φυσικά και ανθρώπινα” της εικαστικού Γεωργίας Ζακυνθινάκη θα παρουσιαστεί στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου – Μεγάλο Αρσενάλι από 13 έως και 17 Ιανουαρίου. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 13 Ιανουαρίου στις 17:30.
Την έκθεση επιμελείται η δρ. Αλεξάνδρα Κουρουτάκη, ιστορικός της τέχνης. Ώρες λειτουργίας της έκθεσης: 11:00 – 19:00.
