Ο Πρόεδρος της Τουρκίας βεβηλώνοντας τη θρυλική βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Σοφίας με τη μετατροπή της σε τζαμί το μόνο που κατάφερε, πάνω στους τοίχους, πάνω στο αρχιτεκτονικό θαύμα του κτηρίου, είναι το να σκεπάσει τα καταπληκτικά ψηφιδωτά, με τις θαυμάσιες χριστιανικές εικόνες του, με πανιά. Τα πανιά αυτά θα μπορούσαν να γίνουν πουκάμισα ή και μαντίλες. Η πραγματική όμως αξία του μνημείου, η ιστορία του και ο θρύλος του παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο.
Eίναι αλήθεια ότι η ποίηση του νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη περιέχει ορισμένους διάσημους, αθάνατους θα έλεγα στίχους όπως: “είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας”, “όπου και να πάω η Ελλάδα με πληγώνει”, “τ’ αηδόνια δε σ’ αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες”. Παράφραση του στίχου του Σεφέρη “για ένα πουκάμισο αδειανό, για μια Ελένη”, που περιέχεται στο ποίημά του Ελένη, είναι ο τίτλος του σημερινού μας άρθρου.
Η πράξη, η βεβήλωση του Ερντογάν στην Αγιά Σοφιά δεν έγινε για καμιά Ελένη, για κανένα άλλο άνθρωπο. Έγινε για τον εαυτό του, για τη συνέχιση της απόλυτης προσωποπαγούς εξουσίας του, έγινε με την ελπίδα να κερδίσει τις εκλογές του 2023.
Η πράξη του είναι συνέπεια του ότι οι Τούρκοι δεν δέχονται, λόγω πολιτισμικής αντίληψης, για ευνόητους λόγους, τον πολιτισμό των ανθρώπων, των εθνών, των λαών αλλά μόνο τον πολιτισμό του εδάφους.
Πώς αλλιώς θα θεωρείται από τους ίδιους ως πολιτισμική ιδιοκτησία των Τούρκων π.χ. και η αρχαία πόλη της Ιωνίας, η Έφεσος; Η Έφεσος απέκτησε, μεταγενέστερα, ρωμαϊκή και βυζαντινή ιστορία. Εκεί κήρυξε ο Απόστολος Παύλος (προς Εφεσίους επιστολή) εκεί κατά την παράδοση εκοιμήθη η παρθένος Μαρία. Η Έφεσος όμως παρουσιάζεται από τους Τούρκους στους τουρίστες ως πολιτιστικό τους μνημείο.
Την πίστη των Τούρκων στον πολιτισμό του εδάφους μας την παρουσίασε ο ανεκδιήγητος θρησκευτικός ηγέτης της Τουρκίας που βαδίζοντας στηριζόμενος στο σπαθί του Μωάμεθ του Πορθητή διακήρυξε, για την Αγία Σοφία ότι “αυτό που κατακτιέται με το σπαθί είναι δικό μας και ότι είναι καταραμένος όποιος δεν το δέχεται αυτό”. Είναι φανερό ότι ο Ιμάμης καταράστηκε τον Κεμάλ που είχε κάμει την Αγιά Σοφιά μουσείο. Είναι πραγματικά μεγάλο το ρίσκο του Ερντογάν στο να καταρρίψει τον θρύλο του Κεμάλ Ατατούρκ.
Συγχρόνως με την επέμβαση στην Αγία Σοφία, ο Ερντογάν απείλησε ότι θα καταπατήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Είναι θλιβερό το ότι δύο γειτονικοί λαοί, δύο γειτονικά κράτη που έχουν συμφέρον να έχουν καλές και φιλικές σχέσεις πρέπει να βρίσκονται σε ένα ανελέητο πολεμικό ανταγωνισμό.
Ξοδεύουν τα χρήματά τους στα κανόνια. Μπορεί να γίνουν και υποχείρια κράτη σε ξένες μεγάλες δυνάμεις. Δεν διαθέτουν τα λεφτά τους στην παιδεία, την υγεία, την πρόνοια και την ανάπτυξη και δεν μπορούν να ζήσουν ειρηνικά και δημιουργικά.
Με την ίδια λογική που η Τουρκία απορρίπτει τον πολιτισμό των λαών και των εθνών απορρίπτει και στις διεθνείς σχέσεις, το διεθνές δίκαιο, το δίκαιο της θάλασσας, τις διεθνείς συνθήκες, ιδιαίτερα βέβαια επιμένει για τη συνθήκη της Λωζάνης. Στηρίζεται δηλαδή μόνο στο δίκαιο του ισχυρότερου που δεν αποδέχεται διεθνείς κανόνες.
Ο Ερντογάν δαιμονοποιεί τη Δύση, αφού άλλωστε απομακρύνεται αντικειμενικά από αυτήν. Συγχρόνως, όμως, την παρουσιάζει να βρίσκεται σε αδυναμία να του επιβάλει άμεσα κυρώσεις. Θεωρεί ότι όλα αυτά είναι μια παρηγοριά για τον τουρκικό λαό που υποφέρει πολύ από μια τεράστια οικονομική κρίση και την κατρακύλα της τουρκικής λίρας. Θέλει να καταργήσει στην Τουρκία το κοσμικό κράτος καταπατώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να έχουν οι Τούρκοι ως φάρμακο τον φανατισμό του Ισλάμ. Είναι καιρός και η Ευρώπη να αναλάβει τις ευθύνες της. Μακροπρόθεσμα κινδυνεύει η συνοχή της και η ίδια η ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Ερντογάν αγνοεί ένα βασικό κανόνα της πολιτικής, το ότι δηλαδή η εξουσία είναι σαν το παγώνι και ότι πολλές φορές αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει, όσο περισσότερο φουσκώνει. Φαίνεται να πιστεύει δηλαδή ότι με τα μεγάλα λόγια, χωρίς να υπάρχουν οι ιστορικές προϋποθέσεις μπορεί να ξαναχτίσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ελπίζει ότι θα τον πάρουν χαμπάρι μετά τις εκλογές. Η Τουρκία ασφαλώς έχει μεγάλη γεωπολιτική ισχύ (σύνορα με Ρωσία και Ιράν, οι σωλήνες πετρελαίου και αερίου περνούν από το έδαφός της, μεγάλη αγορά). Θέλει να εκβιάσει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και τους συμμάχους της.
Φαίνεται ότι ο Ερντογάν αγνοεί ότι τον 21ο αιώνα, μια ηλεκτρονική ψηφιακή εποχή, δεν φτάνει το μέγεθος του κράτους ή το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεων. Ας μην ξεχνά, επίσης, ότι και στη Μικρά Ασία, την οποία συχνά επικαλείται, η Ελλάδα είχε χάσει τους συμμάχους της, λόγω επαναφοράς του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου και ότι χωρίς περαιτέρω δυνάμεις προχώρησε προς την Άγκυρα.
Στην Κύπρο είχε προηγηθεί το ότι η Χούντα είχε αποσύρει την ελληνική μεραρχία, που είχε οδηγήσει εκεί ο Γεώργιος Παπανδρέου και επίσης έκαμε το προδοτικό πραξικόπημα κατά του Προέδρου Μακαρίου, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο στην Τουρκία, να κάμει περίπατο, ως εγγυήτρια δύναμη, για την κατάκτηση της Κύπρου.
Σήμερα οι Τούρκοι με τις πλάτες των μεγάλων δυνάμεων έχουν στρατιωτική παρουσία στις εξουθενωμένες από εμφυλίους πολέμους χώρες της Συρίας, του Ιράκ και της Λιβύης. Θέλει να ξεχνά όμως ο Ερντογάν ότι έχει πολλά μέτωπα με Κούρδους, με Άραβες (Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα). Οι συμμαχίες του με τις μεγάλες δυνάμεις, Ρωσία και Αμερική, δεν είναι πλέον σταθερές. Επιπλέον, οι Τούρκοι έχασαν τα F35 με τα κόλπα και τους εκβιασμούς των S400 παρά την φιλία τους με τον Τραμπ.
Οι Τούρκοι είναι σιγουρατζήδες και τώρα για ένα μεγάλο, τουλάχιστον, διάστημα έχασαν και το στρατηγικό πλεονέκτημα της απειλής για άμεση εισβολή στην Ελλάδα. Η Ελλάδα με εθνική ενότητα, ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, ισχυρές συμμαχίες και κατάλληλες σημαντικές διπλωματικές κινήσεις μπορεί να αμυνθεί με επιτυχία κατά της Τουρκίας, για να υποστηρίξει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και την ίδια την ύπαρξή της. Ασφαλώς ήταν επιτυχία οι συμφωνίες για ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο.
Τι δέον γενέσθαι, την ώρα που το “Ορούτς Ρέις” βρίσκεται πάνω στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, έστω και χωρίς να κάνει εξορύξεις, έστω και σε αχαρτογράφητα νερά;
Πέραν από την ισχυρή παρουσία των ενόπλων μας δυνάμεων, είναι φανερό ότι πρέπει να συνεχιστεί στο διπλωματικό πεδίο, εφόσον η Τουρκία εγκαταλείψει τις απειλές και τους εκβιασμούς, η προσπάθεια συμφωνίας για ΑΟΖ και η ρύθμιση του θέματος της υφαλοκρηπίδας. Υπάρχει το Δικαστήριο της Χάγης. Αυτή είναι η μοναδική διαφορά μας. Δεν μπορούμε να κάτσουμε σε ένα τραπέζι με τους Τούρκους για να μοιράσουμε το δικό μας οικόπεδο! Η Ελλάδα πρέπει να ξεκαθαρίσει τη στρατηγική της και να δείξει μεγάλη αποφασιστικότητα. Μπορεί να αναγκαστεί να σπάσει την ομοφωνία των αποφάσεων της ΕΕ.
Το συμφέρον των δύο λαών είναι η άμεση βελτίωση των σχέσεών τους. Ας ελπίσουμε ότι η δύναμη των περιστάσεων, η σκληρή για όλους τους γειτονικούς λαούς πραγματικότητα και η ανάγκη για βελτίωση της κατάστασής τους, θα οδηγήσουν και σε βελτίωση της πολιτικής κατάστασης σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Ίσως και στην Τουρκία η οικονομική συμπίεση των λαϊκών τάξεων αλλά και της μεσαίας τάξης να οδηγήσει σε πολιτική αλλαγή και βελτίωση των σχέσεων μας. Άλλωστε πολλοί Τούρκοι αρχίζουν να κουράζονται από τη μεγαλομανία του Ερντογάν. Ελπίζουμε και σε πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ. Ας μην ξεχνά ο σημερινός Πρόεδρος της Τουρκίας την σκληρή τύχη του Μεντερές, που επί των ημερών του καταστράφηκε ο ελληνισμός της Πόλης.
Η Γαλλία, σύμφωνα και με τα εθνικά της συμφέροντα, δείχνει έμπρακτη συμπαράσταση προς την Ελλάδα. Οι άλλοι σύμμαχοι και η ΕΕ αρκούνται προς το παρόν σε σαφή καταδίκη της Τουρκίας για την παράβαση των κανόνων του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας.
Η Ελλάδα που έχει χάσει τις ρίζες της στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, έστω και αν σε μία κρίσιμη στιγμή μείνει μόνη της, δεν μπορεί να υποκύψει και να δεχτεί ως υπαρκτές τις παράνομες, παράλογες και εκβιαστικές απαιτήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο, για διαπραγμάτευση.
Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα πλέον, είναι η ώρα της ευθύνης για όλους τους εμπλεκόμενους στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι πρώτοι που πρέπει να καταλάβουμε πως ακριβώς έχουν τα πράγματα, είμαστε εμείς οι Έλληνες.
