Κύριε διευθυντά,
αναφερόμενος και πάλι στη Μ. Ασία και Ιωνία, έχω μια απορία για τη συμπεριφορά και πρόοδο των Τούρκων τα 850 χρόνια της κυριαρχίας τους σ’ αυτήν την περιοχή.
Το 1071 οι Τούρκοι (Οθωμανοί) νίκησαν στο Μάτζικερτ τον βυζαντινό στρατό και στρατοπεύδεσαν μόνιμα στη Μ. Ασία και έγιναν κυρίαρχοι το 1453 με την άλωση της Πόλης. Τα δεινοπαθήματα των Ελλήνων ήταν τα ίδια με της κυρίως Ελλάδας. Ταπεινώσεις, παιδομάζωμα, φόρος της δεκάτης, σφαγές με το παραμικρό για την ισχυροποίηση της μουσουλμανικής κυριαρχίας.
Οι Τούρκοι είχαν τη διοίκηση με τον μπέη στα χωριά, τον αγά σε μικρές περιοχές και τον πασά στα γεωγραφικά διαμερίσματα. Είχαν τη στρατιωτική διοίκηση, πολλές φορές μάλιστα με γενιτσάρους, για να καταπνίγουν κάθε μικρή τοπική η μεγαλύτερη περιφερειακή εξέγερση των Χριστιανών. Γιατί δεν προόδευσαν;
Οι Μωαμεθανοί έχουν το θρησκευτικό φανατισμό καλλιεργούμενο από παιδιά και εφόρου ζωής. Δυο τρεις φορές τη μέρα προσεύχονται προς τη Μέκκα και πιστεύουν ότι ο θεός τους (Αλλάχ) θα τους βοηθήσει στα προβλήματα της ζωής. Έτσι δεν ασχολήθηκαν με τη γεωργία, τη βιοτεχνία, την κτηνοτροφία και το εμπόριο και δεν ενστερνίστηκαν τα ειρηνικά έργα του ανθρώπου για να προοδεύσουν, αλλά μόνο τα πολεμικά. Με βάση τη ναυτοσύνη των Ελλήνων από αρχαιοτάτων χρόνων, οι Μικρασιάτες κυριάρχησαν στο εμπόριο, μετέφεραν τα προϊόντα τους σ’ όλες τις περιοχές του τότε γνωστού κόσμου, κυρίως στη Μεσόγειο, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη.
Έτσι πολλές φορές οι Τούρκοι δούλευαν στις επιχειρήσεις των Χριστιανών και τους είχαν για αφεντικά. Όταν το 1828 έγινε το ελληνικό κράτος οι Χριστιανοί είχαν κι άλλο πεδίο δράσης και μάλιστα με ομοεθνείς. Τότε μεγάλωσαν και οι σφαγές και λεηλασίες, μη αντέχοντας να ‘χουν από πάνω τους ραγιάδες.
Τη δεκαετία 1910-20, οι Οθωμανοί έγιναν απάνθρωποι από διώξεις που γινόταν ακόμα και στην περιουσία με κάψιμο επιχειρήσεων, βαριά φορολογία στους Έλληνες επιχειρηματίες, επιθέσεις με τάγματα εφόδου φανατικών μουσουλμάνων. Το 1919 με τη δημιουργία του κράτους της Ιωνίας με προτροπή της Αντάντ (Γαλλίας- Αγγλίας) και οργανωτή τον Ελ. Βενιζέλο και ο γερμανόφιλος βασιλιάς Κων/νος συνέχισε προς την Άγκυρα τον πόλεμο, οι Οθωμανοί με ενίσχυση των συμμάχων μας, έστω κρυφά, κατέστρεψαν τη Μ. Ασία, ό,τι υπήρχε, και τα κτήρια ακόμη. Τόσο χαμηλού επιπέδου ήταν. Με τις αλλαγές του Κεμάλ Ατατούρκ όμως προόδευσαν κάπως μέχρι σήμερα. Ας τους θυμόμαστε τους Μικρασιάτες.
Γιάννης Καμηλάκης
συν/χος διδάσκαλος