Όταν οι Έλληνες επαναστάτησαν, παρά τη μεγάλη γεωγραφική διασπορά τους, δεν έπαψαν ν’ αποτελούν μια ομάδα ετερογενών κοινωνικών τάξεων, που βρίσκονταν υπό την επήρεια μιας μεγάλης αυτοκρατορίας. Οι ισχνές συμμαχίες επέδρασαν, ώστε να δημιουργηθούν πολλές ηγετικές επαναστατικές ομάδες, που συνετέλεσαν, να μην χαθούν οι επιτυχίες της πρώτης επαναστατικής περίοδου του 1821 και να μην καταρρεύσει ό,τι άρχισε.
Οι προτάσεις των μεγάλων δυνάμεων ήσαν να μην συρρικνωθεί η ιδεολογική και πολιτική προσταγή συγκρότησης ενός ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Ο Φαναριώτης Φιλικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος προσέφερε “δήλωση υποταγή” στη Μεγ. Βρετανία, εφ’ όσον σώσει την Ελληνική Εθνεγερσία. Έτσι η Επανάσταση έτυχε διεθνούς αναγνώρισης και περιεβλήθη από ηρωικό χαρακτήρα λόγω που εξεγέρθηκαν λίγοι σε μια ισχυρή Οθωμανική αυτοκρατορία, που από τότε εθεωρείτο η πλέον σκοταδιστική.
Επειδή στον αγώνα ο συσχετισμός των δυνάμεων ήταν εις βάρος των Ελλήνων και υπήρχε κίνδυνος καταρρευσης της επανάστασης, ο Μαυροκορδάτος συνέλαβε την ιδέα συσχετισμού της διάσωσης της εθνικής συνείδησης με τα δίκτυα αλληλεγγύης της Ευρώπης. Ο Φαναριώτης διανοούμενος με επιστολή του στον υπ. Εξωτερικών της Μεγ. Βρετανίας διεμήνυσε ότι αν δεν ήταν αυτή η δύναμη να στηρίξει την ελληνική επανάσταση, δεν θα ήταν σε θέση κανείς άλλος να το κάνει. Επληροφόρησε τους ξένους περί της δράσεως των Ελλήνων και τις νίκες του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Ο Γέρος του Μοριά έκανε διπλό πόλεμο. Έναν εναντίον των Τούρκων με τον Νικήτα και τον Παπαφλέσσα, γνωστή η μάχη των Δερβενακίων, όπου η καταστροφή του Δράμαλη (Ιούλιος 1822) και έναν κατά των “προσκυνημένων” στον διορισμένο διοικητή της Πελοποννήσου υιό του Αλή Πασά της Αιγύπτου Ιμπραήμ, που μαζί με τους Αιγύπτιους είχαν κατακτήσει την Πελοπόννησο. Η ηρωικότητά του έγινε γνωστή στους Έλληνες ηγέτες προς πάσαν κατεύθυνσιν και προκάλεσε την αλληλεγγύη των Ευρωπαίων φιλελλήνων.
Εκτός τούτου προσέφερε προνομιακή σχέση σε όποια χώρα βοηθούσε τους Έλληνες και με τις συνεχείς πιέσεις του κατάφερε, να συμφωνήσουν οι τρεις μεγάλες δυνάμεις της εποχής Αγγλία, Ρωσία, Γαλλία, να υπογράψουν την “Ιουλιανή Σύμβαση” (6 Ιουλ. 1827) όπου η Ελλάδα εκηρύσσετο αυτόνομο κράτος με όρια τον Παγασητικό και Αμβρακικό κόλπο. Τον Οκτώβριο 1827 συγκρότησαν τον συμμαχικό στόλο από τους ναυάρχους Κόρδικτον, Δεριγνύ και Έϋνττεν, που κατατρόπωσαν την τουρκοαιγυπτιακή αρμάδα στο Ναυαρίνο. Αποτέλεσμα ήταν να ορισθεί το πρώτο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος.
Η Ευρώπη μετά τη ναυμαχία του Ναυαρίνου ανάγκασε την Πύλη, να εκδιώξει τον Ιμπραήμ και να τερματίσει τις εχθροπραξίες. Η επανάσταση εδημιούργησε έναν καινούργιο κόσμο, που δεν έχανε το παρελθόν του και προσαρμοζόταν στις νέες ανάγκες των κοινωνικών ισορροπιών.
Η επανάσταση του 1821 δεν αναλύεται ούτε εξιστορείται σε ένα μονόστηλο, δεν επιδέχεται επιπολαιότητες. Εδώ αντεστράφη το αξίωμα της φύσεως του μικρού και αδυνάτου. Το σύνθημα «για της πατρίδος την ελευθερία» χαλύβδωσε τα χέρια των Ελλήνων, φλόγισε την “αντρειοσύνη” τους, ενώθηκε η δύναμη τους σε μια και ανέτρεψε το ρεύμα, αποτινάζοντας όσα «έσκιαζε η φοβέρα κι επλάκωνε η σκλαβιά»!
