Φέτος (Γενάρης 2018), συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από τη δολοφονία του Μαχάτμα Γκάντι (1869-1948). Του ανθρώπου, του οποίου η συμβολή στην πορεία της ινδικής και της παγκόσμιας πολιτικής ιστορίας υπήρξε, αναμφίβολα, σημαντικότατη.
Υπέρμαχος της ειρήνης, πρωτοπόρος στην ανάπτυξη του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος μετά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο και εμπνευστής της παθητικής αντίστασης ο Μοχάντας Καραμτσάντ (ή Μαχάτμα) Γκάντι, ήταν και ο πρώτος που έκανε πράξη την πολιτική ανυπακοή πιστεύοντας ότι, όταν εκθέτει ένας λαός την αδικία που υφίσταται, αλλά όχι με βίαιο τρόπο, ούτε αδικώντας άλλες τάξεις εργαζομένων με τη δράση του, τότε η δύναμη των ισχυρών γίνεται αδυναμία και εξαφανίζεται.
Ο Γκάντι, διακατεχόμενος από βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα και αγάπη για τη χώρα του, την Ινδία, ανέλαβε, από το 1915, ένα μεγάλο αγώνα για την αποτίναξη των Βρετανών αποικιοκρατών. Η προσέλκυση των μαζών στο εθνικό απελευθερωτικό κίνημα θεωρείται η κύρια υπηρεσία του Μ. Γκάντι και η πηγή της τεράστιας διεθνούς αναγνώρισής του και της μεγάλης αγάπης που του έτρεφαν οι Ινδοί.
Και προς τούτο, αλλά και για την ενότητα και την ομόνοια των συμπατριωτών του, περιόδευσε όλη του την αχανή πατρίδα μέχρι τα άκρα της σύνορα εωσού να πετύχει το σκοπό του. Η αποχώρηση των Βρετανών και την ανεξαρτησία της Ινδίας ήλθαν τελικά το 1947. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι ο Μ. Γκάντι είχε ταχθεί και κατά του φανατισμού, που ήταν η αιτία του διαχωρισμού και της σύγκρουσης μεταξύ ινδουιστών και μουσουλμάνων.
Μα το τέλος του Μαχάτμα Γκάντι ήταν τραγικό. Δολοφονήθηκε στο Νέο Δελχί τον Ιανουάριο του 1948 (30 Γενάρη), από έναν εθνικιστή Ινδό. Χρήσιμη πηγή μας για τη ζωή, τις ιδέες και τη δράση του Μ. Γκάντι αποτελεί, μεταξύ άλλων, το άρθρο του Collins, Larry: «Γκάντι: Το χρονικό μιας θυσίας», Ιστορία Εικονογραφημένη, τεύχος 179, Μάιος 1983, σσ. 12-17.