Για το «νυκτερινό καταφύγιο αστέγων»

Μετά από πολλά χρόνια αδιαφορίας για τους άστεγους, ο Δήμος Χανίων κατάφερε να κάνει ένα πρώτο βήμα. Να δημιουργήσει ένα «νυχτερινό καταφύγιο αστέγων». Αυτή η πρώτη απόπειρα αντιμετώπισης μίας εκ των συνεπειών της ανθρωπιστικής κρίσης στην κοινωνία μας, κρίνεται ως θετική αλλά με πολλά ερωτηματικά.
Θετική γιατί αντιμετωπίζεται για πρώτη φορά το ζήτημα της έλλειψης στέγης και γιατί αυτή η αντιμετώπιση γίνεται σε δημοτικό ακίνητο που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης έτσι ώστε να έχουν εύκολη πρόσβαση οι άστεγοι. Αυτό είναι η απάντηση σε κάποιους που χρόνια τώρα υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν άστεγοι. Επίσης είναι η απάντηση σ’ αυτούς που ισχυρίζονται ότι ο Δήμος δεν μπορούσε και δεν είχε την αρμοδιότητα να λειτουργήσει κάτι τέτοιο, αλλά χρειαζόταν η σύμπραξη με ΜΚΟ.
Το ερώτημα που εύλογα δημιουργείται είναι γιατί δεν έγινε κανονικός ξενώνας αστέγων; Το καταφύγιο είναι προφανές ότι έχει προσωρινό χαρακτήρα και η χρήση του εξαρτάται από τα καιρικά φαινόμενα. Οι άστεγοι επίσης θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για τη φιλοξενία τους κάθε μέρα. Οι αρμόδιοι ανέφεραν ότι αυτό γίνεται για να έχουν καθημερινή επαφή με τους άστεγους. Νομίζουμε ότι αυτή η (αναγκαία ίσως) επαφή δεν είναι απαραίτητο να γίνεται με αυτό τον τρόπο, της υποβολής δηλ. των φιλοξενούμενων σε γραφειοκρατικές διαδικασίες. Είναι ανάγκη όμως ο Δήμος να προχωρήσει και σε δημιουργία κανονικού ξενώνα, ή υπνωτηρίου αστέγων, με όλες στις απαιτούμενες προδιαγραφές σε έμψυχο και άψυχο υλικό.
Ένα δεύτερο σοβαρό ερώτημα είναι πώς αντιμετωπίζονται οι άστεγοι που δεν έχουν «χαρτιά»; Ας μη γελιόμαστε, όλοι ξέρουμε ότι τέτοιοι άνθρωποι ζουν και στα Χανιά. Υπάρχουν μετανάστες που είναι χρόνια στην Ελλάδα, αλλά παρόλα αυτά στερούνται νομιμοποιητικών εγγράφων, πολύ απλά γιατί δεν υπάρχει διαδικασία νομιμοποίησης των μεταναστών. Με την οικονομική κρίση αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν στο δρόμο, μένουν σε εγκαταλελειμμένα κτίρια, χωρίς νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, θέρμανση. Πώς αντιμετωπίζει ο Δήμος αυτό το πρόβλημα; Θα μου πει κάποιος ότι ο Δήμος δεν μπορεί να φιλοξενήσει νομότυπα «παράνομους» μετανάστες. Υποθέτω όμως ότι όπως το καταφύγιο άρχισε να λειτουργεί «άτυπα», δηλ. χωρίς τις απαραίτητες νόμιμες εγκρίσεις, με τη λογική ότι πάνω από τη νομιμότητα βρίσκεται η ηθική, έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί και η φιλοξενία των αστέγων. Να μπορεί δηλ, να φιλοξενηθεί κάθε άνθρωπος που έχει ανάγκη, είτε αυτός διαθέτει νομιμοποιητικά έγγραφα είτε όχι.
Ένα άλλο ερώτημα που τίθεται, είναι τι θα κάνουν οι άνθρωποι («νόμιμοι» ή «παράνομοι») τις ώρες που το νυχτερινό καταφύγιο είναι κλειστό, ιδίως τις ώρες της μέρας που υπάρχουν άσχημες καιρικές συνθήκες; Δεν θα πρέπει να γίνει και «ημερήσιο καταφύγιο»; Ή έστω δεν θα πρέπει ο Δήμος να ανοίγει άλλους χώρους, που θα μπορούν να ζεσταίνονται;
Τέλος ένα θέμα που θα πρέπει να σκύψει ο Δήμος είναι σε αυτούς που είναι επισφαλώς στεγασμένοι, δηλ. όσοι έχουν μεν σπίτι, αλλά αντιμετωπίζουν προβλήματα, τους κόβει η ΔΕΗ το ρεύμα επειδή δεν έχουν να το πληρώσουν, δεν έχουν θέρμανση κλπ. Σε αυτές τις οικογένειες εκείνο που θα μπορούσε τουλάχιστον να κάνει ο Δήμος είναι να μειώσει, ακόμα και να μηδενίσει τα δημοτικά τέλη. Δυστυχώς κάτι τέτοιο αν και υπήρχε η δυνατότητα να πραγματοποιηθεί δεν έγινε μετά την τελευταία απόφαση του δημοτικού συμβουλίου για τα δημοτικά τέλη, όπου διατηρήθηκαν στα ίδια επίπεδα για όλες τις κατοικίες ενώ απόφαση για μείωση των δημοτικών τελών πάρθηκε, μόνο για κάποιες κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες, πολύτεκνων και τρίτεκνων.
Το κίνημα κοινωνικής αλληλεγγύης που δρα στην πόλη μας καλύπτει μέχρι σήμερα με τη δράση του στο μέτρο του δυνατού το έλλειμμα κοινωνικής πολιτικής του κράτους στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, χωρίς εξαιρέσεις. Ας ελπίσουμε ότι κάποια μέρα θα αλλάξει το κοινωνικό γίγνεσθαι, μεταβαίνοντας σε μια κοινωνία, που θα έχουν εξαλειφθεί οι ταξικές ή άλλες διακρίσεις, που ο καθένας θα προσφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητές του στον καθένα που θα δέχεται σύμφωνα με τις ανάγκες του.