Τα μισά από όσα ξεχνάμε, εμείς οι ενήλικοι, αφορούν πράξεις που έπρεπε να κάνουμε, δηλαδή τη μνήμη μας των μελλοντικών πράξεων.
Τις γιορτινές μέρες αμέτρητες είναι οι παραγγελίες, οι παρακλήσεις κι οι εντολές που δεχόμαστε.
Οσοι γεννήθηκαν τις πρώτες δεκαετίες μετά το 1950 ανησυχούν, επειδή παρατηρούν ότι “ξεχνούν” να εκτελέσουν μελλοντικές εργασίες.
Στον αντίποδα είναι τα άτομα που έχουν περάσει τα 60 ή και τα 70 έτη και τα οποία εμφανίζονται να μην έχουν πρόβλημα στο να θυμηθούν τι εργασίες έχουν να κάνουν. Αυτό δείχνει ότι η ηλικία δεν είναι επιβαρυντικός παράγοντας γι’ αυτού του είδους τη μνήμη.
Ετσι, ο πραγματικός λόγος είναι η υπερβολική επιβάρυνση που έχουν οι εργαζόμενοι για να εκτελέσουν άλλα καθήκοντα…
«Γιάννη, θυμήσου να πάρεις 3 κιλά κουλουράκια από τον τάδε», ήταν η παραγγελία της γυναίκας του λίγο πριν σχολάσει.
Και φυσικά ο Γιάννης το ξέχασε.
«Μα ένα πράγμα του ζήτησα να φέρει, σκέψου να του έλεγα πολλά…», παραπονιέται η σύζυγος.
Αν έχει δίκιο ή άδικο η σύζυγος θα το δούμε παρακάτω.
Είμαστε δικαιολογημένοι;
Η αδυναμία να θυμηθούμε όλες τις παραγγελίες, εντολές και εργασίες της ημέρας είναι φυσιολογική. Την επόμενη φορά που θα σας κατηγορήσουν ότι ξεχάσατε κάτι, χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω δικαιολογίες για να απαντήσετε.
Είναι αλήθεια ότι δεν θυμήθηκα, επειδή…
• δεν μπορώ να εκτελέσω όλες τις πράξεις μόλις μου δοθεί η εντολή
• δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της δουλειάς μου
• όταν βρίσκομαι στο εργασιακό μου περιβάλλον η δουλειά μου έχει πρωτεύοντα ρόλο και με απορροφά
• για να εκτελέσω μια παραγγελία πρέπει να διακόψω την εργασία μου ή πρέπει να αλλάξω διαδρομή πηγαίνοντας προς ή επιστρέφοντας από τη δουλειά μου.
Αυτές οι δικαιολογίες είναι αληθοφανείς και θα τις πιστεύουν όσοι δεν διαβάσουν τη συνέχεια…
Μνήμη μελλοντικών πράξεων
Είναι η ικανότητά μας να θυμηθούμε να εκτελέσουμε μια εργασία σε μελλοντική στιγμή που μπορεί να είναι σε 5 λεπτά από τώρα, σε λίγες ώρες ή σε μερικές μέρες. Σχετικές έρευνες αποκαλύπτουν τους μηχανισμούς λειτουργίας της και τα δύο κέντρα του εγκέφαλου μας που είναι υπεύθυνα.
Ας δούμε τι έπρεπε να κάνει ο ξεχασιάρης σύζυγος για να θυμηθεί να αγοράσει κουλουράκια…
• Για να ενεργοποιήσει το 1ο κέντρο οφείλει να σχεδιάσει πώς θα υλοποιήσει την παραγγελία, δηλαδή την ώρα που πρέπει να βρίσκεται στο σημείο πώλησης, τη βέλτιστη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσει.
• Να προβλέψει τι θα αντιμετωπίσει, δηλαδή να έχει χρήματα, αν θα υπάρχει απόθεμα κουλουριών, αν θα μπορεί να σταθμεύσει εκεί, αν θα έχει ουρά πελατών, πιθανές συναντήσεις εκεί, μήπως χρειαστεί να τηλεφωνήσει να του τα φυλάξουν…
• Μετά οφείλει να οραματιστεί κάθε στάδιο που προανέφερα, έτσι θα ενεργοποιήσει και το 2ο κέντρο. Εδώ πρέπει να δει με τα μάτια της φαντασίας του σε ποιο σημείο της διαδρομής θα στρίψει προς το σημείο πώλησής τους.
• Επίσης, ποια είναι τα χαρακτηριστικά της διαδρομής που λίγο πριν θα τον βοηθήσουν να θυμηθεί να στρίψει. Δηλαδή ένα άλλο μεγάλο κατάστημα, ένας μακρύς τοίχος, μια ιδιαίτερη διαφήμιση…
• Ολα τα παραπάνω οφείλουν να γίνουν πριν μπει στο αυτοκίνητο του για να επιστρέψει.
• Να ελπίσουμε ότι στην επιστροφή το 2ο κέντρο ενημερώνει συνεχώς το 1ο κέντρο για την υποχρέωση του να υλοποιήσει την παραγγελία.
• Αν δεν συμβεί κάτι ασυνήθιστο στη διαδρομή όπως ατύχημα, κυκλοφοριακή συμφόρηση, τηλεφωνήματα ή μια είδηση στο ραδιόφωνο τότε η παραγγελία θα εκτελεστεί. Αν όμως συμβεί κάτι ασυνήθιστο, υπερφορτώνεται η δυνατότητα επεξεργασίας του 1ου κέντρου έτσι αγνοεί τις ειδοποιήσεις του 2ου.
«Ακάκιε, θυμήσου τα μακαρόνια να είναι Μίσκο!»
(δημοφιλής διαφήμιση περασμένων δεκαετιών)
Το έξυπνο κινητό
Οι γκατζετάκηδες της εποχής μας ισχυρίζονται «Ελα τώρα, θα βάλω μια ειδοποίηση στο έξυπνο κινητό μου, έτσι δεν χρειάζεται να σκέφτομαι πως θα θυμηθώ κάτι». Η απάντηση μου είναι ότι αυτή η συνεχής εξάρτηση τους από το έξυπνο κινητό αποδυναμώνει ολοένα τις λειτουργίες των κέντρων της μνήμης και τις σχέσεις τους.
Συμπερασματικά
• Ο προγραμματισμός στη ζωή μας, δηλαδή η εξάσκηση της μνήμης των μελλοντικών μας πράξεων, είναι ζωτικής σημασίας.
• Αν η αγορά 3 κιλών κουλουράκια απαιτεί μια σειρά από ενέργειες από 2 κέντρα φανταστείτε την πολυπλοκότητα που έχουν άλλες σύνθετες μελλοντικές πράξεις.
• Τις συνέπειες (αν υπάρχουν, όπως υποπτεύομαι) της εξάρτησης των γκατζετάκηδων από το έξυπνο κινητό τηλέφωνο θα τις διαπιστώσουν άλλοι για αυτούς.
Καλό Πάσχα
Πτυχιούχος Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση,
συγγραφέας ‘Μαθαίνω Εύκολα’, ‘Θυμάμαι Εύκολα’
Επικοινωνία: polygnosi@gmail.com, 2821040400,
facebook: polygnosi