«Παλιά αντιδρούσα όταν μου έλεγαν για “στράτευση της τέχνης”. Σήμερα όμως το αντιλαμβάνομαι αλλιώς. Πιστεύω ότι η τέχνη πρέπει να καταγράφει, να καταγγέλλει, να παρεμβαίνει, να μεταφέρει συναισθήματα, αγωνίες κ.λπ. Ακόμα και σε άλλα πράγματα που μοιάζουν μη πολιτικά, όπως για παράδειγμα το θέμα της αγάπης, ο καλλιτέχνης δηλώνει κάτι με τον τρόπο του». Η συζήτηση με τον μουσικό Γιάννη Χίνο, είχε λίγο από όλα: πολιτικούς προβληματισμούς για την έλλειψη στήριξης των καλλιτεχνών, έγνοια για τις μουσικές συλλογικότητες – σχήματα που σηματοδοτούν το μοίρασμα κοινών καλλιτεχνικών ανησυχιών, καχυποψία για κάθε είδους μουσικές… ταμπέλες που βάζουν φρένο στη δημιουργικότητα, αλλά και αισιοδοξία που αντλεί κανείς από τη συνεργασία του με νέα παιδιά.
Μια τέτοια συνεργασία, με το νέο μουσικό σχήμα “Υαλοφόροι Band”, με το οποίο θα εμφανιστεί στη σκηνή του “Bras De Freres” την ερχόμενη Τρίτη, στάθηκε και η αφορμή για την κουβέντα μας με τον Χανιώτη μουσικό και τραγουδιστή.
– Σε έχουμε γνωρίσει Γιάννη με διαφορετικά μουσικά σχήματα. Από τους “Γιάλα” και τον “Μίτο” μέχρι τους “Υαλοφόρους Band” με τους οποίους θα εμφανιστείς την ερχόμενη Τρίτη. Τι σηματοδοτούν όλα αυτά τα σχήματα;
Είναι η συγκυρία που γεννάει συνεργασίες. Βρίσκεις με κάποιους άλλους μουσικούς κοινό βηματισμό και ενδιαφέροντα και μπορεί αυτό να οδηγήσει μέχρι και σε κάποια δισκογραφική δουλειά. Είναι η καλλιτεχνική ανάγκη που οδηγεί κάθε φορά τα πράγματα και ο κοινός στόχος δίνει σχήμα σε όλο αυτό. Αυτή η διαδικασία και ο σχηματισμός μιας ομάδας έχει μια τρομερή δυναμική…
– Οι “Υαλοφόροι” πώς γεννήθηκαν;
Για εμένα ξεκίνησε από μια ανάγκη να ασχοληθώ με αυτό που λέμε έντεχνο τραγούδι καθώς – κυρίως – έχω ασχοληθεί με την παραδοσιακή μουσική. Στην πραγματικότητα βέβαια σήμερα όλα τα είδη μουσικής μπερδεύονται μεταξύ τους, δανείζονται στοιχεία το ένα από το άλλο. Αυτό που λέμε έντεχνο έχει πάρει στοιχεία από την παραδοσιακή μουσική, το λαϊκό τραγούδι, τη ροκ και ποπ σκηνή κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό οι “Υαλοφόροι” παρουσιάζουν τραγούδια που ανήκουν σε αυτή την μεγάλη κατηγορία τραγουδιού που λέμε έντεχνο, με κύρια χαρακτηριστικά ότι ο ήχος μας είναι ηλεκτρικός και φροντίζουμε να υπάρχει ένα δυναμικό στοιχείο επιλέγοντας τραγούδια με έντονο κοινωνικό προβληματισμό. Αυτό το τελευταίο στοιχείο προέκυψε αβίαστα καθώς τόσο εγώ όσο και τα υπόλοιπα παιδιά της μπάντας ήμαστε άνθρωποι που συμμετέχουμε στα κοινά και μας ενδιαφέρει για το τι γίνεται γύρο μας.
– Οι καλλιτέχνες παραπονιούνται συχνά ότι η Πολιτεία τους ξεχνάει. Η δική σου άποψη ποια είναι;
Είναι ξεκάθαρο ότι δεν υποστηρίζεται ο πολιτισμός στην Ελλάδα από όσους τον διαχειρίστηκαν και τον διαχειρίζονται πολλά χρόνια τώρα. Η όποια μέριμνα περιορίζεται στο κομμάτι τις αρχαιοελληνικής μας κληρονομιάς. Από εκεί και πέρα, ίσα ίσα που νομίζω ότι μας βάζουν και εμπόδια. Ίσως γιατί οι καλλιτέχνες αναδεικνύουν θέματα και δεν κρύβονται. Αυτό δεν ισχύει φυσικά για όλους αλλά ισχύει για την πλειονότητα των καλλιτεχνών κι αυτό δεν συμφέρει την πολιτική εξουσία σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις αλλά κατά κανόνα ακολουθούν αυτή τη γραμμή όλοι. Κι αυτά τα πράγματα που γίνονται έχουν περισσότερο να κάνουν με ένα φαίνεσθαι, με μια βιτρίνα.
– Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
Αυτό το πρόβλημα συνδέεται άμεσα με την ποιότητα της παιδείας που -δεν- έχουμε. Κι αυτό γίνεται στοχευμένα γιατί η παιδεία και ο πολιτισμός καλλιεργούν συνειδητοποιημένους πολίτες, που σκέφτονται κριτικά, αντιδρούν, έχουν προτάσεις και διεκδικούν, κι αυτό είναι κάτι που δεν το θέλουν οι άνθρωποι που έχουν κυβερνήσει όλα αυτά τα χρόνια.
– Είπες πριν Γιάννη ότι το έντεχνο είναι απλά ένας όρος για να συνεννοούμαστε καλύτερα. Η μουσική μπαίνει σε καλούπια και ταμπέλες;
Οι ταμπέλες φέρνουν προβλήματα στο κομμάτι της δημιουργίας. Κάθε δημιουργός δέχεται ερεθίσματα και επιρροές πολύ διαφορετικές. Ιδίως σήμερα – λόγω του διαδικτύου – νομίζω κανένας δημιουργός δεν περιορίζεται και δεν κατευθύνει τη σκέψη του δημιουργικά σε ένα μόνο είδος. Ακόμα και παλιά, στην παραδοσιακή μουσική, οι καλλιτέχνες μετακινούνταν και μετέφεραν μουσικά στοιχεία από άλλες περιοχές. Γι’ αυτό υπάρχουν τραγούδια που με διάφορες παραλλαγές τα συναντάμε σε πολλές και διαφορετικές περιοχές. Αυτές οι προσμίξεις έχουν ενταθεί σήμερα με τη βοήθεια και της τεχνολογίας. Πάντα δηλαδή μπλέκονταν η μία μουσική με την άλλη και όλα αποτελούν μια συνέχεια άλλων ήχων και παραδόσεων. Κι αυτό είναι μαγικό. Σε ό,τι αφορά δε τις ταμπέλες αυτές μπαίνουν σε μεταγενέστερο χρόνο όταν πια ένα είδος έχει αποκτήσει διακριτά χαρακτηριστικά κι ένας μελετητής έρχεται να περιγράψει τι έχει συμβεί.
– Παλαιότερα οι μουσικοί στηλίτευαν την εξουσία που ασκούσαν πάνω στο τραγούδι οι παντοδύναμες – τότε – δισκογραφικές εταιρείες. Σήμερα, το τοπίο έχει αλλάξει δραματικά, οι εταιρείες σχεδόν εξαφανίστηκαν, και ακούω πολλούς συναδέλφους σου να μιλάνε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθώς πλέον καλούνται να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Πριν ή τώρα είναι καλύτερα;
Και οι δύο καταστάσεις είναι προβληματικές. Στην ουσία χαμένος είναι ο πολιτισμός γιατί και στις δύο περιπτώσεις ο καθοριστικός παράγοντας είναι το κέρδος. Παλιότερα όριζαν οι εταιρείες – κυρίως με εμπορικά κριτήρια – τι θα δισκογραφηθεί. Από την άλλη, σήμερα, υπάρχουν ελάχιστες εταιρείες και ναι μεν υπάρχει μια μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης, λόγω της τεχνολογίας που είναι σχετικά φτηνή και σχεδόν ο καθένας μπορεί στο σπίτι του να φτιάξει ένα cd, αλλά δεν υπάρχει τρόπος αυτή η δουλειά που βγαίνει να στηριχθεί και να φτάσει στο κοινό. Συνεπώς ζούμε και σήμερα μια λάθος κατάσταση γιατί και σήμερα κουμάντο κάνει το κέρδος και πιστεύω δεν θα αλλάξει τίποτα αν δεν βρούμε ένα άλλο τρόπο που να μην είναι το κέρδος αυτοσκοπός.
– Το ραδιόφωνο πόσο στηρίζει τους νέους δημιουργούς;
Τα μεγάλα κανάλια και ραδιόφωνα είναι αθηνοκεντρικά και λειτουργούν με εμπορικά κριτήρια. Σε τοπικό επίπεδο είναι λίγο καλύτερα τα πράγματα και ευτυχώς υπάρχουν σταθμοί που θα παίξουν χωρίς play list, που αποτελεί ένα μεγάλο αγκάθι – καθώς δεν αφήνει περιθώρια επιλογών στους ραδιοφωνικούς παραγωγούς – και το οποίο διαμορφώνεται… επί πληρωμή.
– Γιάννη επέστρεψες από την Αθήνα στα Χανιά πριν από 3 χρόνια. Πώς βιώνεις καλλιτεχνικά αυτή τη μετάβαση;
Η αλήθεια είναι ότι κατέβηκα στα Χανιά αισθανόμενος ανασφάλεια. Δεν ήταν επιλογή μου. Προέκυψε την περίοδο του κορωνοϊού. Ωστόσο, σε καλλιτεχνικό επίπεδο κι ως προς το ανθρώπινο δυναμικό που υπάρχει στα Χανιά έχω εκπλαγεί θετικά. Όχι γιατί το υποτιμούσα αλλά επειδή δεν ήξερα τι να περιμένω. Έτσι προέκυψαν πολλές συνεργασίες, πέρα από τον “Μίτο” και τον Αλέξανδρο τον Ιερωνυμίδη που προϋπήρχε και τους “Υαλοφόρους” που είπαμε. Για παράδειγμα πέρυσι δόθηκε μια αφορμή και δημιουργήσαμε με άλλα τρία παιδιά, τους Στέλιο Κοτζαμπασάκη, Έλσα Στουρνάρα, Νίκο Λάππα, ένα κουαρτέτο, που παίζουμε παραδοσιακή μουσική από όλη την Ελλάδα. Δεν έχουμε κάνει ακόμα κάποια εμφάνιση με τους “Ασκελετούρ” – αυτό θα είναι μάλλον το όνομα του σχήματος, σαν ένα λογοπαίγνιο που παραπέμπει στην ασκελετούρα – αλλά θα γίνει αυτό μέσα στο επόμενο διάστημα. Νομίζω πάντως ότι τα Χανιά προσελκύουν καλλιτέχνες και υπάρχει μια δημιουργική διάθεση. Το ζητούμενο είναι να στηριχθούν, από τον Δήμο, την Περιφέρεια και άλλους φορείς, οι καλλιτέχνες και το ντόπιο δυναμικό, γιατί αυτό δεν συμβαίνει κι αυτό είναι ένα παράπονο που το εκφράζει η συντριπτική πλειονότητα των καλλιτεχνών.
Η συναυλία
Ο Γιάννης Χίνος και οι “Υαλοφόροι Band” (Παντελής Κιάσσος – ντραμς και μουσική διεύθυνση, Νίκος Κούσης – πιάνο και πλήκτρα, Κώστας Τασσιάς – μπάσο και Σωτήρης Αυγέρης – ηλεκτρική κιθάρα) θα εμφανιστούν στο “Bras De Freres” (Επιμενίδου 2) την Τρίτη 4 Απριλίου στις 21:00 σε μια συναυλία με ηλεκτρικό ήχο και έντεχνη διάθεση. Τηλέφωνο κρατήσεων: 6974020544.
