» Επιλογή κειμένων και αντί προλόγου από τον Φίλιππο Λεβέντη
Βίλχελμ Ράιχ, διάσημος γιατρός – ψυχαναλυτής Εκδόσεις: ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
Εφυγε από τη Γερμανία του Χίτλερ και πέθανε το 1957 σε αμερικανική φυλακή
Eνα σημαντικό σύνολο κειμένων του Βίλχελμ Ράιχ που ερμηνεύουν ψυχολογικά, κοινωνιολογικά, πολιτικά και οικονομικά όλες τις μεθοδεύσεις του Χίτλερ για να κερδίσει την εξουσία.
Ο ριζοσπαστικός επιστημονικά, ιδεολογικά και πολιτικά Βιεννέζος ψυχίατρος εγκαταστάθηκε το 1930 στο Βερολίνο: Τότε ήταν ήδη επίλεκτο μέλος της ψυχαναλυτικής εταιρείας της Βιέννης.
Στο Βερολίνο έγινε μέλος του γερμανικού κομμουνιστικού κόμματος. Οταν όμως επικράτησε και κυριάρχησε με συνεχή βία ο Χίτλερ οι χιτλερικοί τον αποκλείσανε από πολλές και επιστημονικές δραστηριότητές του. Τον διέγραψαν από την ψυχαναλυτική εταιρεία και το ΚΚ Γερμανίας τον απέβαλε από μέλος του.
Αποκλεισμένος και ουσιαστικά διωκόμενος μετανάστευσε το 1939 στη Σκανδιναβία και απ’ εκεί στην Αμερική. Εκεί μελέτησε και ερεύνησε παθήσεις σε σχέση με τη στασιμότητα της “ζωτικής κοσμικής ενέργειας” που την αποκάλεσε “οργόνη” εξαιτίας όμως της εμπορευματοποίησης της εργαλειακής εμπορικοποίησης της οργονοθεραπείας κατηγορήθηκε και δικάσθηκε στην Αμερική το 1957 για να φυλακιστεί, τότε, και να πεθάνει στον ίδιο χρόνο της φυλάκισής του από ανακοπή. Στις αντιθετικές απόψεις του στα κείμενά του “Γιατί επικράτησε ο Χίτλερ;” ο Ράιχ επεσήμανε ότι: “Η ίδια η φασιστική τυραννία αποκτά μαζική υποστήριξη. Με αποτέλεσμα να μολυνθεί η συγκινησιακή ζωή – και καμιά οργάνωση να μην αντισταθεί στη ναζιστική λαίλαπα”.
ΔΕΝ ΜΙΛΗΣΑΝ ΣΤΟΝ ΛΑΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΑΖΙΣΜΟ ΟΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙ ΤΗΣ ΧΙΤΛΕΡΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΟΠΩΣ ΔΕΝ ΜΙΛΟΥΝ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΛΑΟ
Ο Ράιχ πέρα από το μεγάλο πρώτο κείμενο στο μικρό βιβλίο του που το αναλύουμε ευρύτερα στην αρχή του σημερινού μας κειμένου στα μικρά, αλλά επόμενα κείμενά του αναλύει το θέμα της αρχέγονης ορδής, του ανθρώπινου πυρήνα, της γελοίας ενόχλησης και της άρρωστης ανθρωπότητας στο κρεβάτι, για να πει: “η κοινωνία μας θάχε πολύ βελτιωθεί αν οι κορυφαίοι κοινωνιο-οικονομολόγοι σχημάτιζαν τις γνώμες της όχι στα Πανεπιστήμιά μας ή στα γραφεία τους, αλλά στο κρεβάτι της άρρωστης ανθρωπότητας, στους δρόμους, στις γειτονιές ανάμεσα στους άνεργους και στους φτωχούς. Ομως αυτοί δεν μίλησαν τότε, όπως δεν μίλησαν και δεν μιλούν και τώρα στα πλαίσια του νεοναζισμού και του σύγχρονου φασισμού”.
Ο ΝΑΖΙΣΤΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Αλλά, “Γιατί επικράτησε ο Χίτλερ;” κατά τον διάσημο γιατρό – ψυχαναλυτή, ιδρυτή του φροϋδομαρξισμού καθώς και του οργονισμού, του Βίλχελμ Ράιχ. Μια βασική αιτία ήταν οι συνθήκες φτώχειας, σε δραματικό επίπεδο του γερμανικού λαού στα χρόναι της μεγάλης τότε γερμανικής οικονομικής κρίσης. Η οποία εντάθηκε και κορυφώθηκε στα 3 τελευταία χρόνια (1930-1933) του “θανάτου” της δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Οπως αναφέρεται στο τελευταίο μέρος των επιλεγμένων κειμένων του Βίλχελμ Ράιχ (εκδόσεις Καστανιώτη 2013). Τότε, ο Ράιχ συνδύασε την ψυχαναλυτική με τη μαρξιστική του θεωρία. Ερμήνευσε την ανθρώπινη επιθετικότητα: α) ως προϊόν της κοινωνικής καταπίεσης και β) θεώρησε τις νευρώσεις ως διαταραχές της σεξουαλικότητας. Ενώ ταυτόχρονα, ανέδειξε τον ρόλο του οργασμού στη θεραπεία, αλλά και στην πρόληψη των νευρώσεων. Οι απόψεις του αυτές δεν συμβιβαζότανε ούτε με τη ναζιστική επιβολή ούτε με την αριστερή επιβολή. Ετσι 3 χρόνια μετά την εγκατάσταση του Χίτλερ στην εξουσία διαγράφτηκε από το κομμουνιστικό κόμμα, λόγω μη συνταύτισής του με τη γραμμή του κόμματος.
Ενώ, η επιστημονική τολμηρότητά του, του στοίχησε τη διαγραφή του και από την ψυχαναλυτική εταιρεία της Βιέννης… Και το ένα γεγονός και το άλλο τον οδήγησαν στη μετανάστευση, κυρίως όμως, λόγω της εφιαλτικής εμπέδωσης του χιτλερικού ναζισμού. Ενός φρικτού και απολύτως ανέλεγκτου συστήματος βίας το οποίο σάρωσε ολόκληρο το σώμα της σοσιαλιστικής θεωρίας, που ήταν έργο πολλών γενεών λαμπρών διανοητών και πρωτοπόρων.
Ενα έργο, κατά τον Ράιχ, που φαινόταν σαν να κατάρρεε μ’ ένα χτύπημα.
Η ΜΑΖΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ
Ομως, τον Βίλχελμ Ράιχ δεν τον έσωσε από τη δίωξη των ιδεών και των εφαρμογών της οργονικής κοσμικής υπέρθεσης έναντι του θωρακισμένου ανθρώπου που στην περίοδο του Χίτλερ κατευθυνότανε ολοκληρωτικά από τη μαζική ψυχολογία του ναζισμού.
Ομως, τον ίδιο “θωρακισμένο άνθρωπο” αντιμετώπισε στην ψευδοελευθεριακή δημοκρατικότητα της Αμερικής, που τον οδήγησε μετά τον πόλεμο στον θάνατο… Γιατί “ο μικρός ανθρωπάκος” στον οποίο απηύθυνε τον απελευθερωτικό οργονικό λόγο του δεν τον άκουσε. Γιατί αυτός ο ανθρωπάκος (όπως ο εμποράκος του Αρθρουρ Μίλλερ) ήταν και είναι τυλιγμένος στη μικρόχαρη ευημερία των δύο φασισμών: α) του ανοιχτού και προκαλούντος φασισμού – ναζισμού και β) του αφανούς και λουφάζοντος φασισμού της αποκρυπτομένης ανελευθερίας…
ΠΑΝΤΩΣ Ο ΧΙΤΛΕΡ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΠΑΡΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙ
Σ’ αυτή του την άποψη (του Ράιχ) έκαμε μια εξαιρετική ανατομία για το φαινόμενο του χιτλερικού ναζισμού, αλλά γενικότερα και για το φαινόμενο του φασισμού. Οπως, αυτός αναβιώνει και προκαλεί έντονα σήμερα ως νεοναζισμός και ως παραμορφωμένος δημοκρατικός νεο-φασισμός…
Στο εκδοτικό σημείωμα στο οπισθόφυλλο αναφέρεται ότι: “Ο Χίτλερ δεν μπορούσε παρά να πετύχει. Γιατί αυτός έλυνε αυτή την αντίφαση. Αντικαθιστούσε τη θολή άπιαστη ελευθερία να καθορίζεις την κοινωνική ζωή με την πανάρχαιη, ευκολοχώνευτη αυταπάτη της εθνικής ελευθερίας. Δεν ζητούσε καμιά υπευθυνότητα – αντίθετα υποσχόταν ότι τα πάντα θα ερχότανε από τα πάνω, ενώ ο ίδιος θ’ άλλαζε από μόνος του το σύστημα και ο ξεσηκωμός πραγματοποιήθηκε, με υποκινητή, σχεδόν μόνο, έναν άξεστο σαν τον Χίτλερ. Αλλά, όσο ευρύτερη ήταν η έκταση του προβλήματος τόσο πιο εύκολη ήταν η εκμετάλλευση της παθητικότητας των μαζών”.
ΔΕΝ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΙΣ ΜΑΖΕΣ ΜΕ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ο ΧΙΤΛΕΡ
Ομως, αυτό που κέρδισε τις μάζες δεν ήταν το οικονομικό πρόγραμμα του Χίτλερ. Στην καθημερινή του προπαγάνδα αυτό που έφερε τη νίκη ήταν η ενίσχυση της γερμανικής αυτοεκτίμησης με την έντονη αντιρατσιστική προπαγάνδα. Ταυτόχρονα με τον πόλεμο που άνοιξε στον παγκόσμιο εβραϊσμό, με ισχυρή πρόταξη – επίκληση της αυταρχικής οικογένειας της οποίας το πρόβλημα το αντιμετωπίζει ο Ράιχ τόσο στο πλαίσιο της σεξουαλικής επανάστασης όσο και από την πλευρά του φασισμού για να γράψει (σελ. 32) ότι: “το πρόβλημα της φυλής και των Εβραίων δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια εκρηκτική ανθρώπινη αντίδραση ακατανόητη για τον μέσο άνθρωπο. Καθοριζόταν από τον ανορθολογισμό και το σεξουαλικό άγχος και πήγαζε από την εξαχρείωση της ανθρώπινης δομής. Η πρωτόγονη σεξουαλική οικονομία, η μετατροπή της σε πατριαρχική μορφή της κρατικής οργάνωσης εξηγούσε για πρώτη φορά την κοινωνική βάση που πάνω της μπορούσαν να ευδοκιμήσουν οι κωμικοτραγικές εκδηλώσεις του ανθρώπινου ανορθολογισμού. Η οικογένεια, όπως ήδη γνωρίζουμε αποτελεί το κεντρικό στοιχείο της κοινωνικής σεξουαλικής οικονομίας”.
ΤΟ ΣΟΪ ΚΑΙ Η ΑΥΣΤΗΡΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ
Ακόμη και στην προφασιστική περίοδο υπήρχαν αμφιβολίες για τη λειτουργία της, τις κοινωνικές της πηγές και τις διαρθρωτικές της συνέπειες. Η αυστηρή ιδεολογία του σογιού που εισήγαγε η φασιστική οικογενειακή πολιτική από μόνη της δεν ήταν καμιά καινοτομία αλλά μόνο η αποκορύφωση πανάρχαιων παραγόντων, που ενισχύθηκαν στον υπέρτατο βαθμό. Το πατριαρχικό κράτος αναπαράγεται στην πατριαρχική οικογένεια. Γι’ αυτό ένα απολυταρχικό κράτος ή μια ολοκληρωτική δικτατορία πρέπει να επιβεβαιώνουν την οικογενειακή ιδεολογία και να την υποστηρίζουν άκαμπτα. Με την πατριαρχική σεξουαλικότητα έγινε μια φρικιαστική παρουσία. Το πραγματικό περιεχόμενο του κοινωνικού χάους.
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΧΑΟΣ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ
Ακόμη, ευρύτερα, ο Ράιχ (σελ. 35) γράφει ότι: “Σοσιαλ-δημοκράτες, κομμουνιστές και χριστιανοδημοκράτες ένωσαν τη φωνή τους κατηγορώντας τους εθνικοσοσιαλιστές για ανηθικότητα. Στα 1935 οι Γάλλοι κομμουνιστές διακήρυξαν ότι αυτοί μπορούσαν να σώσουν την οικογένεια. Με λίγα λόγια υπήρχε ένα απερίγραπτο χάος γεγονότων και ιδεολογιών.
Ενώ, ο φασισμός κατασκεύασε ένα ισχυρό θεμέλιο μέσα στην αυστηρή οικογενειακή ιδεολογία. Ταυτόχρονα όμως υποδαύλιζε τους νέους στις διεκδικήσεις τους απέναντι στην παλιά γενιά. Ομως, η καταπίεση των αυθόρμητων εκδηλώσεων της ζωής, με τη βοήθεια του ίδιου αντικαπιταλιστικού, σεξουαλικού, κοσμικού πόθου έφεραν τον ναζισμό και τον φασισμό στην εξουσία”.
ΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ ΤΟΥ ΕΣΤΡΩΣΑΝΤΟΝ ΔΡΟΜΟ
Εναν πόθο τον οποίο ο φασισμός ποτέ δεν μπόρεσε να καταλάβει. Βέβαια πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονταν αυτές τις αλλόκοτες αντιφάσεις του 1938. Ομως οι αντίπαλοι του Χίτλερ τις παρέβλεπαν στην προπαγάνδα τους προς τις μάζες, τις θεωρούσαν απρόσφορες ανοησίες… Αυτά όμως τα άτομα, τελικά, δεν ήταν αντίπαλοι του Χίτλερ, αλλά οι πρόδρομοι που του έστρωσαν τον δρόμο.
Στην εξέλιξη οι Γερμανοί γενετιστές οργίστηκαν με τις ρατσιστικές πρακτικές του Χίτλερ… Τελικά, παρά την έλλειψη επίγνωσης για τις προοδευτικές διαδικασίες μέσα στη γερμανική κοινωνία τόσο ο συντηρητισμός όσο και η πολιτική αντίδραση είχαν βαθιά συνειδητοποιήσει τον τρόπο καθυπόταξης της ενέργειας.
ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΥΕΛΛΩΔΕΙΣ ΜΑΧΗΤΕΣ
Αυτό όμως και μόνο αποτελεί τον φασισμό, καταλήγει ο Ράιχ στο πρώτο μεγαλύτερο κείμενό του με τίτλο “Η ανακολουθία του εθνικοσοσιαλισμού” ο οποίος επικράτησε με τους “θυελλώδεις μαχητές” γνωστά και ως τάγματα εφόδου. Οπως, ατυχώς για τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ευρώπη, τη Ρωσία και τον κόσμο ολόκληρο νέας μορφής τάγματα εφόδου, πραγματικά και ηλεκτρονικά με πολύμορφους εικονικούς καταπονισμούς υπερβίας επιβάλλουν το σύγχρονο τεχνοκρατικό δημοκρατικό (πάντως) νεοολοκληρωτισμό.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΡΙΣΩΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΑΖΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ;
Τα αποσπάσματα αυτού του μικρού κομψού τομιδίου τα επέλεξε ο ευαίσθητος διανοούμενος Φ. Λεβέντης ο οποίος έγραψε και το κείμενο αντί προλόγου…
Τα περιεχόμενα είναι: Η ανακολουθία του εθνικοσοσιαλισμού, Αρχέγονη ορδή, Ο ρόλος των ανθρώπων, Η μαζική ψυχολογία, Το μίσος, Ο ανθρώπινος πυρήνας, Η γελοία ενόχληση, Στο κρεβάτι της άρρωστης ανθρωπότητας.
Ο Ράιχ έχει γράψει και άλλα σημαντικά βιβλία στις εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορούν: Η ανάλυση του χαρακτήρα: Τεχνική 1. Θεωρία της διαμόρφωσης του χαρακτήρα 2. Οργόνη 3. Η εισβολή της σεξουαλικής ηθικής 4. Η κοσμική υπέρθεση 5. Ο θωρακισμένος άνθρωπος 6. Ο σεξουαλικός αγώνας των νέων 7. Το ένστικτο του θανάτου 8.
Ομως τώρα, πάλι από Γερμανία οδηγούνται εκατοντάδες χιλιάδες δυστυχείς της Ευρώπης και της Ελλάδας στον θάνατο και ποιοι θα μας σώσουν;
