Γιοάχιμ Γκάουκ και Λιγκιάδες

Με επίσημη πρόσκληση ήρθε ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κ. Γιοάχιμ Γκάουκ. Συνέπεσε με το γεγονός ότι αυτές τις ημέρες κυριαρχούσε στην επικαιρότητα το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων και της επιστροφής του κατοχικού δανείου.
Κάποια σκοπιμότητα κρύβεται πίσω απ’ την επίσκεψη για την οποία θάταν αφελής όποιος ήθελε να μάθει, αν έγινε εκ μέρους της ελληνικής προεδρίας για λόγους εθιμοτυπίας ή δεν επεισήλθαν εξωγενείς παράγοντες. Πάντως, όπως γράφει ο γερμανικός Τύπος, ο πρόεδρος εκτελεί κάποια αποστολή στην Αθήνα. “Κομίζει παράκληση για συγχώρεση των εγκλημάτων της Βέρμαχτ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και να ενθαρρύνει την υπερχρεωμένη Ελλάδα να συνεχίσει την προσπάθειά της, αναλαμβάνοντας η ίδια την ευθύνη για την κακή οικονομική της κατάσταση”!!
Ο υψηλός επισκέπτης και συμπαθής πρώην Λουθηρανός Πάστορας ανέλαβε την ευθύνη να πει ότι οι Γερμανοί αναγνωρίζουν τις θυσίες μας, ότι θα συνεχίσουν να μας στηρίζουν, ότι χαίρεται διότι βλέπει τα πρώτα θετικά αποτελέσματα στην οικονομία. Είχε δε το θάρρος να ομολογήσει ότι “με πονούν αυτά που έκαναν οι Γερμανοί στους Ελληνες”.
Ο Γιοάχιμ Γκάουκ και η Μέρκελ έχουν “διακριτούς ρόλους” όμως ο πρόεδρος επεχείρησε να αντιμετωπίσει το ζήτημα των ευθυνών της Γερμανίας για εγκλήματα πολέμου και το θέμα του χρέους της Ελλάδος και πως αυτά μπορεί να καταλογισθούν κατ’ αναλογίαν υπευθυνότητος. Στην Ελλάδα επέλεξε να επισκεφθεί τις Λιγκιάδες Ιωαννίνων, όπου στις 3 Οκτ. 1943 συντελέστηκε ένα ολοκαύτωμα, μια μαζική και βάρβαρη θανάτωση των κατοίκων του μαρτυρικού χωριού.
Για ό,τι έγινε στις Λιγκιάδες ζήτησε συγγνώμη. Το ερώτημα είναι, αν μ’ αυτή την έκφραση μετάνοιας, γίνεται απόσβεση των συνεπειών, αν έρχονται πίσω οι νεκροί και αν αυτό είναι αρκετό. Απαιτούνται πράξεις δικαιοσύνης και πολιτική βούληση για ηθική και υλική αποκατάσταση. Δεν τελειώνουμε με μια συγγνώμη ύστερα από 71 χρόνια! Τέτοια θέματα δεν ξεχνιούνται. Ο ελληνικός λαός, όσα χρόνια και να περάσουν, δεν πρόκειται να ησυχάσει.
Ο κ. Γκάουκ δεν μπορεί να μην ήταν προετοιμασμένος πώς θα απαντούσε, εάν του ετίθετο, όπως και έγινε, θέμα για τις πολεμικές αποζημιώσεις για την εξόφληση του κατοχικού δανείου και την επιστροφή των κλαπέντων αρχαιολογικών θησαυρών. Οι Γερμανοί θα βοηθούσε αν φέρονταν λιγότερο υπεροπτικά, διότι ο κ. Σόιμπλε λέει ότι το θέμα έχει λήξει. Το θέμα δεν είναι πολιτικό, αλλά νομικό Διεθνούς Δικαίου, που αποτελεί αναγκαίες ενέργειες. Η σοβαρότερη ως τώρα διαμαρτυρία ήταν του κ. Αβραμόπουλου, πέρυσι, ότι “το αν έχει λήξει ή όχι η υπόθεση αυτή το καθορίζει η διεθνής δικαιοσύνη”.
Αφού, λοιπόν, πιστεύουμε, ότι έχουμε λαμβάνειν, γιατί δεν το ζητάμε; Δεν έχει νόημα το θέμα να μπαίνει ανάμεσα σε προέδρους που δηλώνουν αναρμοδιότητα. Ο μεν κ. Παπούλιας να λέει ότι “η θέση σας ότι δεν υφίσταται θέμα είναι ισχυρισμός και δεν μπορεί να προβάλεται μονομερώς σαν τελικό συμπέρασμα” και ο κ. Γκάουκ να οχυρώνεται πίσω απ’ την κυβέρνησή του ότι “δεν μπορώ να πάρω άλλη θέση πέραν της νομικής θέσης της γερμανικής κυβέρνησης”.
Οι οφειλές της Γερμανίας είναι προσδιορισμένες από Ελληνες και ξένους. Μόνο το κατοχικό δάνειο έχει προσδιορισθεί σε 7,1 δισ. δολάρια αγοραστικής αξίας 1938, σήμερα 162 δισ. ευρώ χωρίς τους τόκους, ποσό που ο κ. Γκάουκ ούτε το δέχθηκε, αλλά ούτε το αναίρεσε.
Οι απόψεις διίστανται, αν έπρεπε να πάει ή όχι ο κ. Γκάουκ στις Λιγκιάδες, να καταθέσει στεφάνι στο Μαυσωλείο των θυμάτων των ναζί. Στα μνημεία καταθέτουν στεφάνι οι επιζήσαντες εις ένδειξιν σεβασμού και ευγνωμοσύνης για τις θυσίες των αγωνισθέντων. Ο κ. Γκάουκ ως εκπρόσωπος τίνων κατέθεσε στεφάνι; Αποτίει φόρο τιμής για ποιον λόγο; Μόνος του το σκέφθηκε ή άλλοι τον πήγαν εκεί; Πρόκειται περί αδόκιμης ενέργειας. Θα αρκούσε μια απλή δήλωση μετάνοιας. Γιατί δεν πήγε στο Δίστομο και στα Καλάβρυτα;
Είναι αδιευκρίνιστοι οι λόγοι επίσκεψης του Γερμανού προέδρου κάτω απ’ το πλέγμα των συνθηκών που επικρατούν τώρα στην Αθήνα.