Ξυπνώντας θύμησες και κρατώντας την μνήμη ζωντανή, γιορτάστηκε στο μικρό εκκλησάκι του Αγίου Ελευθερίου εντός των Εγκληματικών Φυλακών του Ιτζεδίν η χάρη του Αγίου και πραγματοποιήθηκε μνημόσυνο για όλους εκείνους που δικαίως ή αδίκως μαρτύρησαν σε μία από τις σκληρότερες φυλακές της Ελλάδας.
Mε ειδική άδεια της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.), στην οποία ανήκει και το μνημείο, άνοιξε για δύο μέρες η βαριά σιδερένια πόρτα του για ν’ ανάψουν οι πιστοί το κεράκι τους και να περιηγηθούν στον χώρο ο οποίος έχει γράψει τραγικές σελίδες στην νεότερη και σύγχρονη ιστορία. Και τις δύο μέρες το επισκέφθηκε πλήθος πολιτών – ντόπιων και ξένων – ευαισθητοποιημένοι κυρίως από φίλους αλλά και από το Διαδίκτυο, προκειμένου να αφουγκραστούν την ιστορία του. Ευχάριστη έκπληξη αλλά και γεγονός προβληματισμού για τις αρχές, αποτέλεσε η επίσκεψη δύο σχολείων των Αθηνών που πραγματοποιούσαν στα Χανιά την πολυήμερη εκδρομή τους.
Ιδιωτικό Λύκειο από το Νέο Ηράκλειο Αττικής έχοντας παρακολουθήσει την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Το τελευταίο σημείωμα» που γυρίστηκε στους χώρους του μνημείου, ρώτησαν και έμαθαν και με τη βοήθεια του Διαδικτύου, ενέταξαν στο πρόγραμμά τους την επίσκεψη στο Ιτζεδίν.
Και δεν ήταν οι μόνοι αφού και το 1ο Γενικό Λύκειο Παλαιού Φαλήρου και ενώ βρισκόταν στα Χανιά πραγματοποιώντας την εκδρομή τους, επισκέφθηκαν έκτακτα το φρούριο, έχοντας ακούσει γι’ αυτό τις προηγούμενες μέρες. Με δάκρυα στα μάτια ο πατέρας Στυλιανός, τους διηγήθηκε μια τραγική ιστορία της φυλακής με την εκτέλεση ενός άδικα καταδικασθέντος σε θάνατο, ποινικού κρατουμένου από χωριό της Πελοποννήσου.
Στιγμές συγκινητικές όμως, εκτυλίχθησαν και από την παρουσία συγγενών, ανθρώπων που φυλακίστηκαν για πολλά χρόνια και που αποτύπωσαν τον πόνο τους με σκαλίσματα πάνω στις πέτρες του μνημείου. Σκαλίσματα που αποτελούν ζωντανούς μάρτυρες της ιστορίας και που βρίσκονται κατά δεκάδες στους τοίχους της εσωτερικής αυλής, στην απομόνωση, στην φοβερή «Μπουλίτσα» και στην ταράτσα του κτηρίου, κινδυνεύοντας να χαθούν για πάντα από την φθορά του χρόνου. Ανθρώπινα αποτυπώματα που περίμεναν μέχρι σήμερα καρτερικά να βρεθεί το αρχείο των φυλακών για να δώσουν σημαντικές πληροφορίες στον τομέα της έρευνας αλλά και να προσθέσουν άλλο ένα λιθαράκι στον φάκελο της διάσωσης και αξιοποίησης.
Αξίζει να σημειωθεί πως στον χώρο του μνημείου βρέθηκαν 2 ταξιδιωτικοί δημοσιογράφοι από το εξωτερικό, οι οποίοι φωτογράφησαν και αποτύπωσαν την ιστορία του για να το προωθήσουν σε χώρες εκτός Ελλάδας.
Η πόρτα του μνημείου σφάλιξε και πάλι μέχρι την επόμενη γιορτή. Έναν χρόνο μετά, που είναι βέβαιο πως θα το βρει περισσότερο λαβωμένο και με νικητή τη λησμονιά.
