Το 1966 η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων (Ι.Β.Ν.Υ.) για τη νεότητα καθιέρωσε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου.
Με αφορμή τα 56 γενέθλια της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου, το Γυμνάσιο Αλικιανού παρουσιάζει τις δύο φετινές του σχολικές εκδόσεις: α) Το Σχολικό Ημερολόγιο του Γυμνασίου Αλικιανού 2020 με τίτλο: «Στη στράτα του Μικρού Πρίγκιπα», το οποίο θα παρουσιάσουμε σήμερα, και β) την πρώτη του σχολική έκδοση: Γυμνάσιο Αλικιανού, Ταξιδεύοντας με τον μικρό Πρίγκιπα στον Αλικιανό και τα γύρω χωριά, επιμ. Ελ. Χελιουδάκη, Χανιά 20202 , η οποία αυτές τις ημέρες θα κυκλοφορήσει ως β΄ έκδοση. Ουσιαστικά οι δύο αυτές σχολικές μας εκδόσεις σχετίζονται μεταξύ τους, αν και εξυπηρετούν διαφορετικούς εκπαιδευτικούς στόχους. Η αξία τους έγκειται στο ότι παρήχθησαν μέσα στις σχολικές τάξεις του Γυμνασίου Αλικιανού, ενώ κυοφορήθηκαν σε δύσκολες στιγμές τόσο για για την ευρύτερη περιοχή του Αλικιανού, όσο και για όλη τη χώρα.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΥΟ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Αρχικά, η ιδέα του βιβλίου. «Ταξιδεύοντας με τον μικρό Πρίγκιπα στον Αλικιανό και τα γύρω χωριά» γεννήθηκε μέσα στις σχολικές αίθουσες του Γυμνασίου Αλικιανού στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Μετά το τέλος της ενασχόλησης με ολόκληρο το βιβλίο «Ο Μικρός Πρίγκιπας» του Α. Ντε Σαιντ Εξυπερύ, με αφορμή το απόσπασμα στο σχολικό βιβλίο, ανατέθηκε στα παιδιά να γράψουν μία εργασία, όπου θα ξεναγούν τον μικρό Πρίγκιπα στα χωριά τους. Το υλικό που στη συνέχεια συγκεντρώθηκε αποτελούσε ένα πρωτότυπο ταξιδιωτικό οδοιπορικό μέσα από τη ματιά των μικρών μαθητών με τον μικρό Πρίγκιπα τόσο στα ημιορεινά τους χωριά, που κείτονται στους πρόποδες των Λευκών Ορέων, όσο και στα πεδινά τους χωριά, που απλώνονται γύρω από τη λίμνη της Αγυιάς. Η ιδέα να αποτελέσει την πρώτη σχολική έκδοση του Γυμνασίου Αλικιανού δεν άργησε να έρθει και η στήριξή της από τον τότε αντιπεριφερειάρχη Χανίων και παλαιό απόφοιτο του σχολείου μας, κ. Απόστολο Βουλγαράκη, την έκανε πραγματικότητα.
Ετσι, ο μικρός πρίγκιπας θα ξεναγηθεί από τους μικρούς μαθητές του Γυμνασίου Αλικιανού στα χωριά τους: Αλικιανός, Αγυιά, Βαρύπετρο, Κυρτωμάδος, Λυγιδές, Μυλωνιανά, Βαμβακόπουλο, Νέα Χώρα, Σκινές, Φουρνές, Ορθούνι, Βατόλακκος. Θα παίξει μαζί τους, θα επισκεφθεί τα σχολεία τους, τις παιδικές τους χαρές, θα ξεναγηθεί στους τόπους διασκέδασής τους, στα μνημεία του τόπου τους και θα μοιραστεί τον πόνο τους για την πεσμένη γέφυρα δίπλα στο σχολείο τους. Θα αφουγκραστεί τη θλίψη των μικρών μαθητών, τις αγωνίες, τις ανησυχίες, τις σκέψεις τους και στη συνέχεια θα αναχωρήσει για τον πλανήτη του.
«Φεύγω τώρα στον πλανήτη μου, με περιμένει το αγαπημένο μου λουλούδι! Καλή τύχη, να σέβεστε τον πλανήτη σας, όπως εγώ τον δικό μου!!! Και πάνω απ’ όλα, να προσέχετε και να αγαπάτε ο ένας τον άλλο…. Από τότε δεν τον ξαναείδα. Ξέρω όμως, ότι είναι στον πλανήτη του, γελάει και μας χαιρετάει από μακριά.» (σελ. 44)
Όσον αφορά τη φετινή έκδοση του Σχολικού Ημερολογίου του Γυμνασίου Αλικιανού, «Στη στράτα του Μικρού Πρίγκιπα», αποτελεί το ένατο τεύχος της σχολικής αυτής σειράς και οφείλει την έμπνευσή του στην προαναφερθείσα πρώτη μας σχολική έκδοση. Τα σχολικά αυτά ημερολόγια εντάσσονται στο πλαίσιο εγκεκριμένων σχολικών προγραμμάτων από το Υπουργείο Παιδείας που υλοποιεί το Γυμνάσιο Αλικιανού και αποτελούν -η καθεμία από αυτές τις εκδόσεις – συμβολή στην ανάδειξη της τοπικής μας ιστορίας με τη στήριξη των πολιτιστικών συλλόγων, των ενοριών και του εμπορικού κόσμου της περιοχής.
Στην ιδιαίτερα ταλαντούχα μαθήτρια της Γ΄ τάξης Αθηνά Καστρινάκη ανατέθηκε η φιλοτέχνηση των σκίτσων του σχολικού μας ημερολογίου.
Πηγή έμπνευσής της για το σκίτσο του κάθε μήνα το απόσπασμα εκείνο από το βιβλίο «Ταξιδεύοντας με τον μικρό Πρίγκιπα στον Αλικιανό και τα γύρω χωριά» που επιλέχθηκε από τους συμμαθητές να κοσμεί τον κάθε μήνα του σχολικού μας Ημερολογίου.
ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΤΟΥΣ
Ας ξεκινήσουμε μία περιήγηση στα χωριά των μαθητών του Γυμνασίου Αλικιανού, ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του σχολικού μας Ημερολογίου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ: Ο μικρός πρίγκιπας, αφού έχει προσγειωθεί στον αύλειο χώρο του σχολείου, επισκέφτεται το μικρό αλλά ιστορικό εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου στον Αλικιανό, εκεί όπου σύμφωνα με την παράδοση τελέστηκε ο «ματωμένος γάμος» μεταξύ του Πέτρου Καντανολέου και της Σοφίας Δα Μολίν τον 16ο αιώνα με τα γνωστά αποτελέσματα. Ο μικρός Πρίγκιπας συναντά στο εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου μία ηλικιωμένη γυναίκα να προσεύχεται και ρωτά τον μικρό μαθητή που τον συνοδεύει «Τι έκανε εκεί ολομόναχή της;» για να λάβει την απάντηση: «Μιλούσε με το Θεό». Ένα μήνυμα που η σύγχρονη καταναλωτική μας κοινωνία πολλές φορές λησμονεί… η ρίζα του ανθρώπου δεν είναι στη γη, αλλά στον ουρανό.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ: Το ταξίδι του μικρού Πρίγκιπα θα συνεχιστεί με το κόκκινο ποδήλατο, που θα του δανείσουν οι μαθητές του Γυμνασίου Αλικιανού, με επόμενη στάση του τις Αγροτικές Φυλακές της Αγυιάς. Εκεί θα πληροφορηθεί ότι «οι φυλακές της Αγυιάς ήταν τόπος μαρτυρίου για πολλούς Έλληνες πατριώτες κατά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής…». Μία υπενθύμιση πως η α ν θ ρ ω π ι ά είναι αυτή που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο ως άνθρωπο και όχι η ανθρωπόμορφη οντότητά του. Μία παρακαταθήκη που οι μικροί μαθητές του Γυμνασίου Αλικιανού φέρουν στο γονιδίωμά τους, καθώς δεν υπάρχει οικογένεια στην ευρύτερη περιοχή του Αλικιανού που να μη φέρει τα στίγματα της γερμανικής θηριωδίας πάνω της.
ΜΑΡΤΙΟΣ: Η επόμενη στάση του μικρού Πρίγκιπα είναι στο χωριό Κυρτωμάδο. Εδώ στα σταθεί στα γραφικά καφενεία του χωριού, θα πιεί μια πορτοκαλάδα και θα παίξει μαζί με τους μικρούς μαθητές μήλα και ποδόσφαιρο. Θα κάνει κούνια και θα σκαρφαλώσει στο τσουληθρόσπιτο. Με άλλα λόγια, θα μοιραστεί εμπειρίες και βιώματα που προσφέρουν ακόμη αυτά τα χωριά στους μικρούς κατοίκους τους, τόσο πολύτιμα για τη μελλοντική συγκρότηση της προσωπικότητας του ανθρώπου, που αρχίζει να στερείται σιγά σιγά ο σύγχρονος άνθρωπος, καθώς το τέρας της αχαλίνωτης αστικοποίησης κατασπαράσσει τα πάντα στο πέρασμά του.
ΑΠΡΙΛΙΟΣ: Επόμενη στάση του μικρού Πρίγκιπα τα Μυλωνιανά. Εντυπωσιάζει η επιλογή των μαθητών να τον ξεναγήσουν όχι μόνο στα μνημεία του χωριού τους αλλά και να τον συστήσουν με τα προβατάκια και τα κατσικάκια του χωριού τους «Πιστεύαμε ότι θα ξετρελαθεί με τα πρόβατα και τα κατσίκια και τον πήγαμε να τα θαυμάσει από κοντά και να τα ταϊσει. Ο μικρός πρίγκιπας δεν ξεκολλούσε από πάνω τους. Τον ηρεμούσαν τόσο και τον γαλήνευαν από τα άγχη του και τις έννοιες του. Ο ενθουσιασμός του μας εξέπληξε και μας έκανε να καταλάβουμε ότι η χαρά και η καλοπέραση βρίσκεται στα πιο απλά πράγματα, που εμείς θεωρούμε δεδομένα!», εξομολογείται ένας από τους συνοδούς μαθητές του μικρού Πρίγκιπα.
Το κείμενο από τη σχολική μας έκδοση δεν επιλέχθηκε τυχαία, καθώς οι μικροί μαθητές μάς υπενθυμίζουν στη συναναστροφή τους αυτή με τον μικρό Πρίγκιπα αυτό που όλοι μας έχουμε ξεχάσει και έρχεται να μας υπενθυμίσει με τον πιο τραγικό τρόπο η επιδημία, που ενέσκηψε στον πλανήτη μας τους τελευταίους μήνες Ο άνθρωπος μπορεί να είναι η κορωνίδα της δημιουργίας, όχι όμως για να την εξουσιάζει σύμφωνα με τις αχαλίνωτες ορέξεις τους, αλλά για να τη διακονεί. Η συμβουλή του μικρού Πρίγκιπα προς το πρόβατο «Μην ακούς με τα αυτιά αλλά με την καρδιά σου», προκειμένου το πρόβατο να μπορέσει να ακούσει τη φωνή του μικρού χαμομηλιού, είναι πραγματικά αποκαλυπτική.
ΜΑΪΟΣ: Ο μικρός Πρίγκιπας θα βρεθεί στη συνέχεια στον Λυγιδέ «Όταν έφτασαν, κατέβηκε ο μικρός πρίγκιπας τρέχοντας. Είχε εντυπωσιαστεί πάρα πολύ γιατί δεν είχε ξαναδεί κάτι τέτοιο. Στα δεξιά του έβλεπε ένα γήπεδο μπάσκετ, με παγκάκια γύρω γύρω. Στα αριστερά του έβλεπε κούνιες, τσουλήθρες και πάρα πολλά λουλούδια. Του άρεσαν όλα πάρα πολύ! Τα δοκίμασε ενθουσιασμένος και πήρε μερικά λουλούδια για να φυτέψει στον πλανήτη του».
ΙΟΥΝΙΟΣ: Επόμενος σταθμός το ιστορικό χωριό του Βαρυπέτρου. Θλιμμένος από την απουσία του μικρού του τριαντάφυλλου, εδώ που η ζωή ορίζεται ως σχέση, συναντά την προσωποποίηση της ίδιας ζωής στο πρόσωπο του αιώνια έφηβου Κρητικού που τον συμβουλεύει:
“Αν θες το τριαντάφυλλο
απόψε να ξεχάσεις
Πήγαινε στο Βαρύπετρο
τον πόνο να διαγράψεις”
Και ο μικρός Πρίγκιπας όχι τυχαία αποφασίζει να ξεδιψάσει τον πόνο του, επισκεπτόμενος το Δημοτικό Σχολείο του Βαρυπέτρου, ένα από τα τέσσερα δημοτικά σχολεία που τροφοδοτούν το Γυμνάσιο Αλικιανού «Έφτασε στα Χανιά και αναζήτησε την πινακίδα που έλεγε ΒΑΡΥΠΕΤΡΟ. Το πρώτο πράγμα που συνάντησε εκεί ήταν το δημοτικό σχολείο που βρισκόταν στη μέση του χωριού. Το σχολείο το στόλιζαν πανέμορφα λουλούδια και το περιτριγύριζαν πολύχρωμα κάγκελα. Πάρκαρε το αεροπλάνο του στην αυλή του σχολείου και έτρεξε γρήγορα να δει τα λουλούδια από κοντά».
ΙΟΥΛΙΟΣ: Η επόμενη στάση του μικρού Πρίγκιπα είναι στο Βαμβακόπουλο. Επισκέφτεται την εκκλησία της Αγίας Τριάδος και το 12/θέσιο Δημοτικό σχολείο του Βαμβακόπουλου. Χτυπάει το καμπαναριό και παρακολουθεί μαζί με τους μικρούς μαθητές της Στ΄ τάξης το μάθημα. Η ζωή ως προσφορά, δόσιμο, μοίρασμα.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ: Επόμενη στάση του μικρού Πρίγκιπα το μαρτυρικό χωριό του Σκινέ. Όχι για να θρηνήσει, αλλά για να γιορτάσει μαζί τους τη ζωή. Ο μικρός Πρίγκιπας θα κληθεί από τους μικρούς μαθητές του χωριού να γνωρίσει μία άλλη διάσταση της ζωής τη ζωή ως πανηγύρι, ως συμμετοχή. Ο μικρός Πρίγκιπας φτάνει στον Σκινέ την ημέρα της γιορτής του Πορτοκαλιού. Μια παράδοση δεκαετιών, που τόσο ευλαβικά οι κάτοικοι του χωριού τηρούν κάθε χρόνο. Γίνεται ένα με τα παιδιά του χωριού. Ρωτάει για τους ποτροκαλεώνες της περιοχής, για το τεράστιο πορτοκάλι που στολίζουν κάθε χρόνο οι μικροί και μεγάλοι του χωριού. Παίρνει μέρος στις προετοιμασίες, στα αγωνίσματα, πίνει την πορτοκαλάδα που του προσφέρουν και στο τέλος υπόσχεται στους μικρούς φίλους του ότι θα έρχεται κάθε χρόνο να βοηθάει στις ετοιμασίες της γιορτής του Πορτοκαλιού.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ: Επόμενη στάση το γειτονικό χωριό Φουρνές. Επισκέπτεται τη γερμανική γέφυρα του χωριού. Στολίδι κάποτε του χωριού και τόπος συνάντησης των νέων. Ψυχανεμίζεται κάτι από το μυστήριο της ζωής που κρύβει στα σωθικά του αυτό το είδος που καλείται άνθρωπος, καθώς φαίνεται να διαθέτει το μαγικό ραβδάκι που μετουσιώνει τον πόνο του σε ευλογία. Κρατάει, όμως, τις σκέψεις του για τον εαυτό του και αφήνεται στη δοτικότητα των μικρών του φίλων, καθώς τον ξεναγούν στο Μνημείο και την Εκκλησία του χωριού τους. Στη συνέχεια τον τραπεζώνουν στο Βοτανικό Πάρκο, πριν πάρει τον ανήφορο για τον Ομαλό.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ: Ο μικρός Πρίγκιπας φτάνει στον Βατόλακκο. Εδώ ξεναγός του είναι όχι οι μαθητές του χωριού αλλά ένα μικρό σκυλάκι, που ήταν παγιδευμένο στο βρυσάλι του χωριού και ο μικρός Πρίγκιπας το ελευθέρωσε των ώρα που έσκυψε να πιεί νερό. Η σκηνή του αποχωρισμού, όπου το μικρό σκυλάκι κλαίει, είναι συγκινητική. Εδώ η φύση και ιδιαίτερα η πανίδα δεν παρουσιάζονται από την πένα των μικρών μαθητών ως ο μεγάλος αντίπαλος του ανθρώπου στην αρένα της ζωής αλλά ως συνοδοιπόρος σε αυτό το ταξίδι της ζωής. Δεν συνδιαλέγεσαι με τη φύση υποτάσσοντάς την με την τεχνολογία σου αλλά κοινωνώντας την. Ας μη λησμονούμε ότι στο βιβλίο του Εξυπερύ η αλεπού ζητά από τον άνθρωπο να την εξημερώσει, όχι για να αποκτήσει την κυριότητά της, αλλά για να την πλησιάσει. Οι μαθητές του Γυμνασίου Αλικιανού φαίνεται να εκφράζουν με τον δικό τους τρόπο τη συμμετοχή τους στο παγκόσμιο μαθητικό κίνημα για την κλιματική αλλαγή υπό την ηγεσία της σουηδέζας μαθήτριας Γρέτας Τούνμπερκ και να καταθέτουν τη δική τους πρόταση.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ: Προτελευταίος σταθμός του μικρού Πρίγκιπα το χιονισμένο Ορθούνι. Εδώ θα ξεναγηθεί από τους μικρούς μαθητές στο χωριό. Θα προσκυνήσει στην εκκλησία τους, θα επισκεφθεί τη γέφυρα και θα παίξει μαζί τους χιονοπόλεμο. Στο παλαιό σχολείο ζεσταίνεται, ξεκουράζεται και την άλλη μέρα αναχωρεί με το αγροτικό ενός γονιού, καθώς το ποδήλατο του δεν μπορούσε να διασχίσει πια το χιόνι.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ: Το ταξίδι του μικρού Πρίγκιπα μέσα από τις σελίδες του σχολικού μας ημερολογίου θα λάβει τέλος με την άφιξη του μικρού πρίγκιπα στον χώρο από όπου ξεκίνησε, την αυλή του Γυμνασίου Αλικιανού.
«Φτάνοντας όμως στον Αλικιανό, άκουσε φωνές και κλάματα. Πλησίασε προς τα εκεί και είδε την πανέμορφη γέφυρα του Κερίτη να έχει γκρεμιστεί!…. Οι κάτοικοι της περιοχής θρηνούσαν, μεγάλοι και μικροί και δεν μπορούσαν να κρύψουν τον πόνο τους για αυτό που είχε συμβεί… Τότε αισθάνθηκα το βλέμμα του καρφωμένο πάνω μου….
• Έι, εσύ… γιατί κλαις;
• Δεν ήθελα να καταστραφεί… την αγαπούσα πολύ αυτή τη γέφυρα… Τι θα κάνουμε τώρα;….
• Σε καταλαβαίνω, είναι πολύ δύσκολο για εσάς… Μπορεί να χάθηκε το υλικό αλλά θα υπάρχει για πάντα η ουσία στην ψυχή σας… Είστε υπεύθυνοι για τον τόπο σας, όπως εγώ για το λουλούδι μου… Να θυμάσαι τα βήματα που άγγιξαν τη γέφυρα αυτή για να φέρουν τόσους ανθρώπους κοντά…
……………………………………………………………………………………………….
Από τότε δεν τον ξαναείδα… Ξέρω όμως ότι είναι στον πλανήτη του γελάει και μας χαιρετάει από μακριά….»
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ο Γάλλος συγγραφέας Α. Ντε Σαιντ Εξυπερύ με το βιβλίο «Ο μικρός Πρίγκιπας» μας κληροδότησε ένα παγκόσμιο αρχετυπικό πρότυπο το αρχέτυπο του «μικρού Πρίγκιπα». Στις 29/12/1935 ο Εξυπερύ πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στην αφρικανική έρημο διακόσια περίπου χιλιόμετρα από το Κάιρο. Οχτώ σχεδόν χρόνια μετά (1943) και έναν χρόνο πριν από το θάνατό του θα κυκλοφορήσει μέσα στην καρδιά του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου το εν λόγω βιβλίο του με το οποίο έμελλε να ταυτίσει το πεπρωμένο του. Ο φόβος, η τρέλα, θα τον είχαν κατακυριεύσει στην αφρικανική έρημο, αν δεν τον είχε επισκεφθεί «ο μικρός Πρίγκιπας».
Ο «μικρός Πρίγκιπας» των μαθητών του Γυμνασίου Αλικιανού είναι ο μικρός Πρίγκιπας που υπάρχει μέσα στον καθένα μας και μας αποκαλύπτεται σε σταυρικές στιγμές της ύπαρξής μας, όπως αυτές που η ζει η ανθρωπότητα τους τελευταίους μήνες, όπου δοκιμάζονται οι κοινωνικές προϋποθέσεις της ύπαρξής μας σε μία κοινωνία παγκοσμιοποιημένη, όπου το αλόγιστο κέρδος και η θεοποιημένη ατομικότητα υπήρξαν οι κυρίαρχες αξίες της.
Τον «μικρό Πρίγκιπα» του Αλικιανού, οι μαθητές τον ανακάλυψαν τυχαία μέσα από τις σελίδες των βιβλίων τους αλλά ανδρώθηκε στα ερείπια της σωριασμένης τους γέφυρας. Το ερώτημα που τίθεται τώρα από τους μικρούς μαθητές του Γυμνασίου Αλικιανού είναι το εξής: Αν προσγειωνόταν και πάλι στον αύλειο χώρο του κλειστού πλέον σχολείου τους τι είδους ανησυχίες άραγε θα μοιράζονταν μεταξύ τους; Τι θα τους συμβούλευε; Ποιο μήνυμα θα κόμιζε από τον πλανήτη του; Ίσως όλα αυτά τα ερωτήματα να γεννήσουν μία νέα έκδοση για το Γυμνάσιο Αλικιανού στο άμεσο μέλλον.