«Να αγκαλιάσει ο κόσμος τις εκδηλώσεις γιατί μόνο έτσι θα κρατηθούμε ως έθνος και λαός» Κώστας Μπούτζουκας, πρώτη Γιορτή τσικουδιάς 19 Οκτωβρίου 1996.
• Η στήλη “Πολιτισμικοί Σφυγμοί”, ως 4σέλιδο εβδομαδιαίο ένθετο των “Χανιώτικων νέων”, τότε, ήταν εκεί. Οπως ήταν και το Σάββατο που μας πέρασε στο λιμάνι των Χανίων.
• Ζεστό και ήσυχο ήταν το περασμένο Σαββατιάτικο βράδυ, 22 Οκτωβρίου 2016. Και βοήθησε να έλθει περισσότερος κόσμος στο λιμάνι Χανίων για να πάρει μέρος στο ετήσιο πανηγύρι ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΣΙΚΟΥΔΙΑΣ, που εδώ και 20 χρόνια διοργανώνεται με επιτυχία από τον λαογραφικό σύλλογο «Ψηλορείτης» του ιδρυτή του, δασκάλου και χοροδιδασκάλου Κώστα Μπούτζουκα.
• Μια ΓΙΟΡΤΗ με κρητικό βεβαίως χρώμα. Ρακοκάζανο, μεζέδες, χοροί και τραγούδια. Πανηγύρι!
• Ωραίο, αναμφισβήτητα το “σκηνικό” του λιμανιού. Τα βυζαντινά τείχη πίσω. Η όλη βυζαντινή ατμόσφαιρα των μνημείων και της Κρητικής πολιτείας, το Γιαλού Τζαμί, ο Φάρος… Οι θαμώνες των καταστημάτων. Εμείς. Οι επισκέπτες μας που καταφθάνουν και τώρα στα καλοκαιρινά, ακόμα, Χανιά. Ψυχαγωγία. Ευκαιρία να ξεδώσει κανείς.
• Τσικουδιά κατά βούληση. Από την παραγωγή, ζεστή – ζεστή στην κατανάλωση.
• Εβίβα κοπέλια!
Γιορτή τσικουδιάς 1996
• Εβίβα! Κουτελοβαρίσκω σε, μου λέει ένα κοπέλι της περιποίησης προσφέροντάς μου ένα ποτήρι τσικουδιά καθώς είδε πως δεν είχα. Τότε. Οκτώβριος 1996.
• Φλας μπακ της μνήμης: Η πρώτη Γιορτή Tσικουδιάς πραγματοποιείται από τον «Ψηλορείτη» και τα κοπέλια του, εκεί ψηλά. Στη γειτονιά του Αϊ-Γιάννη Χανίων, στη Δεξαμενή. Οδός Μουρνιδών 30.
• Πρωταγωνιστής βέβαια το ρακοκάζανο. Συμπρωταγωνιστές οι χορευτές του ομίλου και οι μουσικές. Αλλά και ένα ποντιακό λαογραφικό συγκρότημα που είχε προσκληθεί. Και από κοντά στο τσακίρ κέφι και οι γείτονες. Που είχαν την πρωτοκαθεδρία και ήταν στα μέσα και τα έξω. Άνοιξαν και τα σπίτια τους. Τις αυλές τους. Αλληλοκαλησπερίστηκαν και κάποιοι πρωτογνωρίστηκαν. Αυτοί οι κάτοικοι της ίδιας πολυκατοικίας, του ίδιου δρόμου. Και του παράλλου, επίσης. Και πολλών Χανιωτών, βεβαίως. Χάλασε ο κόσμος. Και η βραδιά ήταν και τότε, ζεστή.
• Μια τεράστια εξέδρα στη μέση του δρόμου. Ένας ανοικτός μπουφές, με πατάτες οφτές, ξηρούς καρπούς, ξεροτήγανα, Σφακιανές πίτες. Την αιγίδα της διοργάνωσης και συμμετοχή στα έξοδα είχε η τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων. Που εκπροσωπήθηκε από τον αείμνηστο αντινομάρχη, τότε, Γιάννη Κλωνιζάκη.
Γιορτή τσικουδιάς – Γιορτή γειτονιάς
• Ο τίτλος των Πολιτισμικών Σφυγμών, τότε, ήταν: Γιορτή τσικουδιάς – Γιορτή γειτονιάς.
• Καθώς ήταν η δεύτερη γιορτή γειτονιάς στα Χανιά με προδιαγραφές να γίνει θεσμός. Και έγινε.
• Η άλλη ήταν τον προηγούμενο χρόνο. Στα 1995. Στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου στη συνοικία Μπόλαρη. Μπροστά σε ένα ακατοίκητο κτήριο στη διασταύρωση Ηρώων Πολυτεχνείου και Τσόντου Βάρδα που τώρα έχει γίνει πολυκατοικία. Εκεί είχαν γίνει τα πρώτα εικαστικά δρώμενα γειτονιάς (ακολούθησαν και άλλα τις επόμενες χρονιές). Με συμμετοχή σχεδόν όλων των εικαστικών καλλιτεχνών των Χανίων. Προσπάθεια που, τότε, στήριξε πρωταγωνιστικά, η αείμνηστη Αναστασία Καλπάκη – Γεωργουλάκη. Η οποία, στον ίδιο δρόμο, είχε ιδρύσει το κέντρο ευρωπαϊκών πολιτιστικών ανταλλαγών. Ηταν τότε που τα Χανιά άρχισαν να ονειρεύονται ότι μπορούν να αποτελέσουν ξανά ένα σταυροδρόμι πολιτισμών στην ευρωμεσογειακή λεκάνη.
• Και θυμώντας τα να θλίβεσαι για το τώρα. Για τις δημοτικές αρχές που πέρασαν και κανένα μαζικό θεσμό με τοπική πολιτιστική, ιστορική ταυτότητα δεν δημιούργησαν. Ούτε, σχεδιάζεται, να δημιουργηθεί μέχρι τώρα. Το έλλειμμα είναι διαχρονικό.
Κύτταρα πολιτισμού
• Η γιορτή τσικουδιάς, τουλάχιστον, βασισμένη στην ιδιωτική πρωτοβουλία του «ΨΗΛΟΡΕΙΤΗ» και στημένη στη γερή βάση της οινικής και λαογραφικής παράδοσης της Κρήτης, ευτυχώς επέζησε. Μόνο που αργότερα, επειδή πλέον δεν χωρούσε η γειτονιά τον κόσμο, μετακόμισε στο λιμάνι. Στα Νεώρια και στο παλιό τελωνείο αρχικά. Και τώρα στο Γιαλού Τζαμί.
• Κι εδώ θα ξανακάνω το ίδιο σχόλιο που βλέπετε δεξιά στη φωτοτυπία της πρώτης σελίδας των Πολιτισμικών Σφυγμών με τίτλο: «Παράδοση – σύγχρονη δημιουργία στη γειτονιά».
• Γράφαμε και επαναλαμβάνουμε και σήμερα ότι ιδιαίτερα τώρα που η απουσία μικρών πολιτιστικών – πολιτισμικών γεγονότων δημιουργεί ανησυχητικά φαινόμενα, ΓΙΟΡΤΕΣ όπως αυτή της τσικουδιάς είναι πολλαπλά χρήσιμες. Ώστε εκτός από την προώθηση της πολιτισμικής μας ταυτότητας να υπάρξει και κοινωνικό όφελος. Να βγούμε από τα “κουτάκια” μας στα οποία έχουν προστεθεί και τα γκατζετάκια της σύγχρονης τεχνολογίας. Όχι πώς θα τα αφήσουμε. Η ζωή προχωρά και η τεχνολογία χρειάζεται. Αλλά να μην αφήσουμε και τον άνθρωπο, την οικογένεια, μόνη στον καναπέ και στην αποξένωσή μας. Να βγούμε στη γειτονιά, τουλάχιστον. Να επικοινωνήσουμε ο ένας με τον άλλο. Να αλληλογνωριστούμε και να αλληλογιορτάσουμε. Να ξανα-εξανθρωπιστούμε, δηλαδή. Με δρώμενα και εκδηλώσεις της παράδοσής μας, αλλά και της σύγχρονης πολιτισμικής δημιουργίας. Πολιτισμός είναι ο τρόπος που ζούμε και δημιουργούμε. Και αυτό οφείλει να το φροντίσει η αυτοδιοίκησή μας. Με τη στήριξη της γειτονιάς με πολιτιστικά δρώμενα. Είναι κύτταρα πολιτισμού οι γειτονιές, αλλά τις έχουμε ξεχάσει.
