Γκράφιτι: Η τέχνη του σπρέι και των χρωμάτων

1 από 5

Μια πολυσυζητημένη τέχνη του δρόμου αναμφίβολα είναι το γκράφιτι. Εντονα χρώματα, σχέδια, μηνύματα μέσα από σπρέι, άλλοτε παράνομα σχέδια και άνθρωποι που βρίσκουν διαφορετικούς τρόπους για να εκφράσουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες. Αρκετοί καλλιτέχνες είναι άγνωστοι, αλλά ταλαντούχοι, δεν τους αρέσει να εγκλωβίζουν τα έργα τους σε γκαλερί, αλλά προτιμούν να τα αποτυπώνουν σε μεγάλες επιφάνειες όπως είναι οι τοίχοι.

Ιστορία του γκράφιτι

Η τέχνη του γκράφιτι στην Ελλάδα ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ενώ άρχισε να γίνεται πιο γνωστό μετά το 1998. Στη Νέα Υόρκη ήρθε πολύ νωρίτερα καθώς ήταν και η πόλη που το έκανε γνωστό. Η περίοδος 1971-1974 αναφέρεται ως μία «πρωτοποριακή εποχή», κατά την οποία τα γκράφιτι υποβλήθηκαν σε ένα κύμα στις μορφές και τη δημοτικότητα. Μετά από τη μετανάστευση στη Νέα Υόρκη, το Μπρονξ (Μανχάτταν) παρήγαγε έναν από τους πρώτους καλλιτέχνες γκράφιτι για να κερδίσει την προσοχή των μέσων στη Νέα Υόρκη, τον TAKI 183. Ηταν ένας Ελληνοαμερικανός από την Ουάσιγκτον που χρησιμοποίησε ένα μίγμα του ονόματός του dimitris, TAKI και τον αριθμό της οδού του, 183rd ως tag. Λόγω του παράξενου ονόματος και του αριθμού, οι άνθρωποι άρχισαν να παίρνουν το μήνυμά του, γράφοντας στους τοίχους Mary 122, George 21 κ.λπ. Αυτό καταγράφηκε σε ένα άρθρο του 1971 στο New York Times με τον τίτλο Taki 183 και έτσι ο TAKI 183 έγινε ο πρώτος που αναγνωρίστηκε από την κοινωνία έξω από την υποομάδα γκράφιτι.

Ενασχόληση με το γκράφιτι στην Ελλάδα

Μιλώντας με έναν επαγγελματία του γκράφιτι τον ApSet που αποτελεί μέλος της ομάδας Urban Act, μπήκαμε λίγο στα μύχια αυτής της τέχνης και είδαμε πως αντιμετωπίζει ο κόσμος το γκράφιτι εν έτει 2014, αλλά και πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να ασχολείται κάποιος με αυτό το είδος τέχνης. Ο ApSet ασχολείται με το γκράφιτι από το 1998, ξεκίνησε ερασιτεχνικά “βάφοντας” με παρέες φίλων, ενώ αργότερα προέκυψαν και επαγγελματικές ευκαιρίες. «Ξεκινήσαμε σαν μια παρέα φίλων που πηγαίναμε συνήθως τις Κυριακές ή ημέρες που είχαμε ελεύθερο χρόνο, με βασικό ενδιαφέρον το βάψιμο και όλη τη λογική γύρω από αυτό. Στη συνέχεια μας ενδιέφερε όλο και περισσότερο ένα ωραίο αποτέλεσμα μίας συλλογικής παραγωγής. Δεν ήταν τόσο αυτοσκοπός να ασχοληθούμε επαγγελματικά, όσο η αίσθηση της ελευθερίας, της δημιουργίας και της καλοπέρασης. Στη συνέχεια ο καθένας τράβηξε τον δρόμο του επαγγελματικά. Εγώ τελείωσα γραφιστική και τώρα είμαι στην Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης. Η αρχική μου ομάδα-παρέα ήταν οι ΑGB (2G) του κέντρου της Θεσσαλονίκης».

Όπως, τόνισε ο ApSet το γκράφιτι δεν είναι μόδα κάτι που πολλοί το πιστεύουν, δεν διδάσκεται, πρέπει κάποιος να το βιώσει, να πειραματισθεί από μόνος του για να μπει στη λογική και στη φιλοσοφία του. Στην Ελλάδα το γκράφιτι άργησε να έρθει, αλλά έγινε αποδεκτό από τον κόσμο «με το πέρασμα των χρόνων έχει ενταχθεί στην κοινωνία, σε σημείο που δεν μπορείς να το αγνοήσεις και οι αντιδράσεις είναι πλέον θετικές», υπογράμμισε ο ApSet. Σχετικά με τις ευκαιρίες που έχει ο κόσμος για να γνωρίσει το γκράφιτι, δεδομένου ότι δεν γίνονται εκθέσεις όπως σε άλλα είδη τέχνης, ο ApSet ανέφερε ότι πραγματοποιούνται φεστιβάλ σε αρκετές πόλεις ανά την Ελλάδα, όπως και παλαιότερα, αλλά πλέον πιο οργανωμένα, ενώ υπάρχει και πληροφόρηση μέσω διαδικτύου, πράγμα που δεν υπήρχε πριν. «Στην Ελλάδα υπάρχουν πάρα πολλοί αξιόλογοι “γκραφιτάδες”, αν και τελευταία εμφανίζεται μια “κοιλιά” στον χώρο, κάτι το οποίο πιστεύω πως οφείλεται εν μέρει και στην οικονομική κρίση. Κατά τη γνώμη μου κρατάμε ένα υψηλό επίπεδο που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αυτό του εξωτερικού», είπε ο ApSet. Ρωτώντας τον ApSet σχετικά για τις δουλειές που έχει αναλάβει μέχρι τώρα και αν υπάρχει κάποια που ξεχωρίζει, επεσήμανε ότι δεν ξεχωρίζει καμιά καθώς ο «κάθε τοίχος έχει τη δική του ιστορία: συνεργασίες, παρέες, τρέξιμο, καλοπέραση, πίεση, ελευθερία, απλά σε αυτό που δίνω βάρος και με αφορά περισσότερο τελευταία είναι οι επιφάνειες μεγαλύτερων διαστάσεων που με βάζει σε μια άλλη διαδικασία στη λειτουργία και στον χειρισμό της επιφάνειας. Οι επιφάνειες μεταλλάσσονται ανάλογα με τις ανάγκες». Η ομάδα του ApSet ασχολείται γενικότερα με το γκράφιτι σε κτήρια, σχολεία, σπίτια, πολυκατοικίες και οπουδήποτε υπάρχουν μεγάλες επιφάνειες για γκράφιτι. Μπορείτε να δείτε τα έργα του ApSet και της ομάδας του εδώ: www.facebook.com/ApSet98