Γλυκό τέρας Βρυξέλλες

Hans Magnus Enzensberger (1929-2014)
διεθνούς φήμης Γερμανός συγγραφέας
φιλόλογος, φιλόσοφος, επικοινωνιολόγος
Εκδόσεις: Νεφέλη
Μετάφραση: Νατάσα Σεχίδου
Επιμέλεια Γιάννης Καλιφατίδης
Σχέδιο εξωφύλλου: Paolo Chess
Μακέτα εξωφύλλου και σχεδιασμός βιβλίο: Περικλής Δουβίτσας
Β΄ Ανάγνωση

Ένα σημαντικό βιβλίο ενός από τους πιο αξιόλογους προοδευτικούς Γερμανούς συγγραφείς που ανατέμνει και (επισημαίνει) τα πλεονεκτήματα της ευρωπαϊκής κοινότητας – με επιφυλάξεις. Αλλά και αποκαλύπτει με θάρρος τα άπειρα μειονεκτήματα επισημαίνοντας κρίσιμα θέματα, όπως το κάτωθι (σελ. 85).

Ο  Ρόμαν Χερτσόγια, συνταγματολόγος και πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημο­κρατίας της Γερμανίας, αποφάνθηκε ότι: «Η Ε.Ε. έχει δικαίωμα να παρεμβαίνει μόνο όταν ένα πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί προσηκόντως σε εθνικό επίπεδο, αλλά και σε ευρωπαϊκό.
Αλλά αν και κάτι τέτοιο θα έπρεπε να θεω­ρείται αυτονόητο, δεν παίζει κανένα ρόλο στη συνείδηση των πολιτικών, των υπαλλήλων και των εκπροσώπων διαφόρων οργανισμών που δραστηριοποιούνται στις Βρυξέλλες…». Για να φθάσουμε τώρα (όπως αποκαλύπτει ο Χανς Μάγκνους Ενζεμπέργκερ) να μην αναπνέου­με εθνικά, χωρίς να παίρνουμε ντιρεκτίβα ή άδεια από «Γλυκοτέρας Βρυξέλλες».

«ΓΛΥΚΟ ΤΕΡΑΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ»
Την ώρα που αλλάζουν συνεχώς οι θέσεις στην προεδρία της Ευρώπης, αλλά και σε άλλες θέσεις διοικητικής και γραφειοκρατικής λειτουργίας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό, Θεωρήσαμε εξαιρετικά επίκαιρο και χρήσιμο να διεξέλθουμε με πνευματική ευθύνη το σπουδαίο βιβλίο του διά­σημου Γερμανού προοδευτικού συγγραφέα (γεν. 1929 στο Καουφμπούρεν της Βαυαρικής Αλλγκού και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Νυρεμβέργη).
Το βιβλίο αυτό περιέχει εννέα σημαντικά δο­κίμια ενός τόσο σπουδαίου συγγραφέα πολλών αξιόλογων έργων με διεθνείς μεταφράσεις όπως και στην ελληνική γλώσσα κυκλοφόρη­σε το 2011, έτος έντασης της διεθνούς οικο­νομικής κρίσης από τον γνωστό γερμανικό οίκο Suhrkamp Verlag Βερολίνο και στην Ελλάδα σε με­τάφραση Νατάσσας Σεχίδου και επιμέλεια Γιάννη Καλιφατίδη και σχέδιο μακέτα εξω­φύλλου και σχεδιασμό του βιβλίου Περικλή Δουβίτσα, με τυπογραφική διόρθωση Αρετής Μπουκάλα, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Νε­φέλη το 2014.

ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΤΩΝ ΒΡΥΞΕΛΛΩΝ
Μετά το κείμενό μας για το βιβλίο «Η αφύ­πνιση των Γουρουνιών» το δοκίμιο του Ενζεμπέργκερ «Γλυκοτέρας Βρυξέλλες» δικαιώνει πολλά από τα κείμενα για την “Αφύπνιση των Γουρουνιών”. Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου περιέχονται τα εξής: «Περίπου πεντακόσια εκατομμύρια. Τόσοι είναι αυτή τη στιγμή οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο καθένας τους θα έπρεπε να βρει τον χρόνο να διαβάσει αυτές τις λίγες σελίδες που εξέδωσε ο Χανς Μάγκνους Ενζεμπέργκερ με τον τίτλο «Γλυκοτέρας Ευρώπη» έγραψαν το Σπίγκελ και η Fankfurter Allgemelne.
Όμως αυτό τον καιρό μιλούν για την Ευρώπη. Οι απόμακροι φορείς των Βρυξελλών που αντιμετωπίζονται με καχυποψία. Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι αναρωτιούνται: Τι κάνουν οι άγνωστοι τοις πάσι εκπρόσωποι μας πίσω από πόρτες ως επί το πλείστον σφαλισμένες μέσα σε   κτήρια με προσόψεις καθρέφτες και μάλιστα με τη σαθρή νομιμοποίηση;».
Σ’ αυτό το γλυκό τέρας Ευρώπη ο συγγραφέας επιχειρεί να ρίξει φως στα ήθη και τους κανόνες του παιχνιδιού με τους οποίους η Ευρώπη των Βρυξελλών αξιώνει να κυβερνά: Λακωνικός, εύστοχος, καλά πληροφορημένος, δηκτικός, μα και δίκαιος, ρίχνει το φως του μιας και το τέρας που κοιτάζει κατάματα δεν είναι
πάντοτε τρομακτικό, αλλά ενίοτε αγαθό».
Τα δοκίμια του Hans Magnus Enzensberger αριθμούν 109 σελίδες και εννέα κεφάλαια τα εξής:
1. Έπαινος και έπαθλο. 2. Γλωσσικές εκφράσεις, 3. Οι παραξενιές της Κομισιόν και των επικριτών της. 4. Γνωριμία με τον κόσμο των διευθυντών, 5. Esprit de corps, 6. Η μισοξεχασμένη προϊστορία, 7. Its the economy stupid,    8. To πέρασμα σε μια μεταδημοκρατική εποχή, 9. Μια συζήτηση μεταξύ του Α. Monsieur de χχχ από την Κομισιόν και το Β. του συγγραφέα στο εστιατόριο Fattoria de Chianti επί της Rue Archimede στις Βρυξέλλες.

ΑΠΟ ΤΟ 1945-2014 ΜΗ ΠΟΛΕΜΟΙ ΜΕΤΑΞΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΕΘΝΩΝ
Λοιπόν ποιος ο έπαινος και το έπαθλο για καλά συμβάντα και ποια θεωρεί πως είναι αυτά ο συγγραφέας του βιβλίου “Γλυκό τέρας Βρυ­ξέλλες”.
Το ότι από το 1945 δεν σημειώθηκε ούτε μια ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης… Μια “ανω­μαλία” για την οποία η Ευρωπαϊκή ήπειρος μπορεί να είναι υπερήφανη (για να πούμε όμως από την πλευρά μας ότι ΝΑΙ δεν είχαμε μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών πολεμικές συγκρούσεις, όπως παλιά). Όμως οι ευρωχώρες ως μέλη του NATO και ως εξαρτημένες από τις Η.ΠΑ, συμ­μετείχαν σχεδόν σε όλες τις πολεμικές συρ­ράξεις που έγιναν σε περιφερειακό επίπεδο κυ­ρίως σε Μ. Ανατολή, Ευρασία, Μεσόγειο, Βαλ­κανική κ.α.

ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ
Αυτό τούτο το γεγονός, το τόσο δυσάρεστο και επικίνδυνο δεν εμπόδισε εν τούτοις την Ευ­ρωπαϊκή Ένωση να ανοίξει τα σύνορα για τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μπορούσαν μόνο με το εθνικό τους διαβατή­ριο να έχουν ανοιχτές τις πόρτες για όποιο άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. ήθελε να επισκεφθεί και να εμπορευθεί, να σπουδάσει, να γιατρευτεί, να εργαστεί, παρά τα μέτρα SENGEN κ.λπ. Με αποτέλεσμα αυτή η διαδικασία της Ευρωπαϊ­κής Ένωσης να έχει αλλάξει την καθημερινό­τητα μας προς το καλύτερο. Από οικονομική άποψη για πολύ καιρό ήταν τόσο επιτυχημέ­νη ώστε μέχρι σήμερα κάθε πιθανός και απί­θανος (σημειώνει ο συγγραφέας) υποψήφιος ένταξης ζητά άδεια εισόδου για να περάσει τις πύλες της.

ΣΤΑ ΨΙΛΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΙΣ
Αλλά πέρα από αυτό το γεγονός, ελεύθερος διακίνησης των Ευρωπαίων πολιτών σε όλα τα  κράτη της Ένωσης ο Χανς Μάγκνους Ενζεμπέργκερ αφιερώνει το κεφ. 1 στα προνόμια και τις διευκολύνσεις που έχουν λειτουργήσει για την επίλυση προβλημάτων που δημιουργούν τα καρτέλ, τα ολιγοπώλια, τα τέχνασμα για    παράνομες επιδοτήσεις, τα ψιλά γράμματα με τα οποία αξαπατώνται ανυποψίαστοι καταναλωτές στις κρατικές προμήθειες για ανάληψη χρημάτων και τόσα άλλα για τα οποία οι εθνικές κυβερνήσεις αποδείχτηκαν επανειλημμένα πρόθυμες να εξαπατηθούν από τους παγκόσμιου βεληνεκούς κολοσσούς σε τομείς όπως η φαρμακοβιομηχανία, η ενέργεια, το  χρηματοπιστωτικό σύστημα, τα τρόφιμα ή οι τηλεπικοινωνίες.
Πρόκειται, γράφει ο συγγραφέας, για αντι­πάλους που διαθέτουν τεράστια οικονομική ισχύ. Πολεμούν λυσσασμένα για τα μονοπωλιακά κέρδη τους, απειλούν με περικοπές θέ­σεων εργασίας και έχουν αναγάγει σε επιστήμη την τέχνη της μεγάλης φοροδιαφυγής. Σήμερα (προσθέτει) καμιά χώρα δεν είναι πλέον σε θέση να τους αντιμετωπίσει άφοβα μόνη της, να αντισταθεί, σε απόπειρες εκβιασμού ή ακόμα και να τις τιμωρήσει.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΛΥΘΟΥΝ
Γι’ αυτό μεγάλη είναι η συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά την επίλυση προβλημάτων που μόνο από κοινού μπορούν να   λυθούν.
Αλλά με τις αδιαλλαξίες των πολιτικών και  στρατιωτικών αρχών των κρατών μελών δημιουργούνται μεγάλες ζημιές, κομφούζιο (όπως  για τον έλεγχο του ευρωπαϊκού εναέριου χώ­ρου που έχει γίνει μια επικίνδυνη σπαζοκεφαλιά, που κοστίζει πάνω από 3 δισ. ευρώ ετησίως.
Επίσης το πρόβλημα των τοξικών αποβλήτων κ.λπ.
Όμως η Ε.Ε. προσφέρει (όπως αναφέρεται στην προτελευταία σελίδα του πρώτου δοκιμίου) πολλά επιχορηγούμενα έργα σε κάθε χώρα ης Ε.Ε. Με τις παχυλές επιδοτήσεις να είναι αυτές της αγροτικής πολιτικής για την οποία διατίθενται περίπου 59 δισ. ευρώ. με 49 δισ.  ευρώ για την περιφερειακή ανάπτυξη. Αλλά η  γνωμάτευση του ελεγκτικού συνεδρίου της Ε.Ε. αναφέρει ότι το 36% 455 προγραμμάτων που επιδοτήθηκε δεν πληροί τις προϋποθέσεις.
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΣΤΟΥΣ “ΠΡΟΣΤΑΤΕΣ” ΜΑΣ
Για να διερωτηθεί ο Χανς Μάγκνους τα εξής: «Οφείλουμε άραγε να συγχαρούμε τους προστάτες μας στις Βρυξέλλες για τα όμορφα αποτελέσματα που πέτυχαν σε πολλούς τομείς, και μάλιστα σε πείσμα “των εθνικών συμφε­ρόντων” που περιφρουρούνται με τόσο ζήλο;». Για να απαντήσει «ΟΧΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ. Άλλωστε λέει, οι ευρωπαϊκές αρχές αναλαμβάνουν πρόθυμα να μας απαλλάξουν από έναν τέτοιο κόπο».
Όμως η δική μας ερώτηση είναι:
Άραγε πόσο κοστίζει σε γενικές ζημίες για την ίδια την ευρωπαϊκή διοίκηση, αλλά και για όλους τους τομείς της ευρωπαϊκής λειτουργίας αυτή η προθυμία; Δεν αμφισβητούμε την κρίση του μεγάλου Γερμανού συγγραφέα για το “Γλυκό τέρας των Βρυξελλών”.

ΒΡΥΞΕΛΛΟΓΕΝΗΣ ΔΙΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΟΡΑΜΑΤΟΣ
Όμως οι Βρυξέλλες πέρα από τα καλά που “γέννησαν” στην ουσία (όπως άλλωστε γράφει ο Η.Μ. Ενζεμπέργκερ στα επόμενα 7 δοκίμια του) δίνει με τον δικό του καθαρό και τολμη­ρό λόγο όλες τις διαστάσεις της βρυξελλομανούς διαστροφής του πρωτογενούς ευρωπαϊκού οράματος.
Με τις Βρυξέλλες να παράγουν αντιδημο­κρατικά τερατώδη γλυκόπικρα παροράματα. Όλα αυτά που τώρα φέρανε σε οριακό αδιέξο­δο τη βρυξελλομανή κρίση όλης της Ευρώπης και ιδιαίτερα όλων των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου τις οποίες, όπως ήδη γράψαμε στο βι­βλίο των 3 Ιταλών καθηγητών – ερευνητών έχουν χαρακτηριστεί ως “γουρούνια” – επί σφα­γή- το οποίο όμως, τώρα ΑΦΥΠΝΙΖΟΝΤΑΙ… Ενώ εμείς, στην Ελλάδα και στην Κρήτη εξα­κολουθούμε να βρισκόμαστε σε επικίνδυνη ύπνωση.