Έρχομαι, λόγω της φύσης και του αντικειμένου της εργασίας μου στο πανεπιστήμιο, καθημερινά σε επαφή με τη νεολαία του καιρού μας. Ανάμεσα στα άλλα, προσέχω πώς μιλάει ή γράφει, πώς δηλαδή χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα.
Και με αφορμή και την επισήμανση ενός συναδέλφου ότι προ ημερών είχε λάβει ένα e-mail από Έλληνες φοιτητές γραμμένο εξ ολοκλήρου σε greekenglish, σας μεταφέρω την έντονη δυσφορία μου που η νέα γενιά διάγει παρατεταμένα ημέρες γλωσσικής πενίας…
Δυσφορία για το σήμερα και ανησυχία μεγάλη για το μέλλον της κοινωνίας μας με διακατέχει και δεν ξέρω τι πραγματικά θα συμβεί!
Η νέα γενιά, δυστυχώς, ούτε να μιλήσει καλά ελληνικά ξέρει, ούτε να γράψει σωστά! Και δεν αναφέρομαι μονάχα σε σολοικισμούς ή βαρβαρισμούς στον προφορικό λόγο, αλλά και πλήθος ορθογραφικών λαθών στον γραπτό λόγο σε σημείο να καθίσταται αυτός δυσανάγνωστος και δυσνόητος.
Το πιο δυσάρεστο, αναμφίβολα, είναι ότι οι σε γλωσσική ένδεια νέοι σε ηλικία άνθρωποι δεν είναι αμόρφωτοι, αλλά φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές τα πτυχία των οποίων θα τους φέρουν πιθανότατα στην πρώτη γραμμή της κοινωνίας μεθαύριο, είτε ως επιστήμονες ή ερευνητές είτε ως εκπαιδευτικούς λειτουργούς είτε ως δημόσιους υπαλλήλους.
Και τότε, οσάκις κληθούν να δείξουν και να διδάξουν την ορθή χρήση και γραφή της ελληνικής γλώσσας, νομίζετε ότι θα είναι ικανοί να τα καταφέρουν, εάν στα νιάτα τους δεν δίνουν καμία σημασία να μάθουν να μεταχειρίζονται σωστά το λόγο; Προσωπικά, αμφιβάλλω πάρα πολύ!
Εντούτοις, εάν θέλουμε να ψάξουμε τα αίτια της γλωσσικής πενίας των Νεοελλήνων, προτείνω να αναζητηθούν αυτά στο σχολείο και στην οικογένεια, αλλά και στην ξενομανία και τον αχαλίνωτο μιμητισμό ξενόφερτων συνηθειών που διαχρονικά ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία….
Το σχολείο έχει μερίδιο ευθύνης, διότι, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των δασκάλων, με το βαθμοθηρικό του σύστημα στέλνει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοίτους που απλώς έγραψαν καλύτερα από άλλους στις πανελλαδικές εξετάσεις και όχι πνευματικά καλλιεργημένες προσωπικότητες, που ξέρουν να χρησιμοποιούν το γραπτό και τον προφορικό λόγο σεβόμενες την ιστορία που κουβαλά κάθε λέξη με την ορθογραφία και τη σημασία της. Το σπίτι φταίει, επειδή, με τους εξαντλητικούς ρυθμούς της σύγχρονής μας ζωής, οι γονείς δεν έχουν χρόνο και διάθεση και δύναμη να ασχολούνται επισταμένως και αυτοπροσώπως με την εκπαίδευση των παιδιών παρά τα εναποθέτουν στον αυτόματο πιλότο.
Η ξενομανία, όπως είναι παγκοίνως γνωστό, είναι η έντονη τάση να εισάγουμε καθετί στην καθημερινότητά μας από τους ξένους, που δυστυχώς τις περισσότερες φορές είναι όντως παντελώς ξένοι και άσχετοι με το πνευματικό μας παρελθόν και με το γλωσσικό πλούτο που οι πρόγονοί μας μας έχουν κληροδοτήσει. Ο άκρατος μιμητισμός είναι η φρενίτιδα να μιμούνται χωρίς σύνεση και προσοχή οι νέοι ως επί το πλείστον καθετί ξενόφερτο, προκειμένου να θεωρούνται “in”…
Η γλωσσική πενία των ημερών μας, όπως είπαμε, στη νεολαία φαίνεται από τα πολλά λάθη στο γραπτό λόγο και από το περιορισμένο λεξιλόγιο στις προφορικές συνομιλίες. Γιατρειά, επομένως, δεν είναι να ανοίγουμε λεξικά, να μαθαίνουμε παπαγαλία τη γραφή λέξεων και να τις χρησιμοποιούμε δίχως να ξέρουμε τι πραγματικά σημαίνουν ή όπως η Μαντάμ Σουσού “κακοποιημένες”, αλλά να δείξουμε πρώτοι εμείς, ως μέλη του ίδιου κοινωνικού συνόλου με την αρωγή της πολιτικής εξουσίας, τον τρόπο στη νέα γενιά να ψάχνει να βρει τις ρίζες της ελληνικής γλώσσας και, αφού τις βρίσκει, να φροντίζει η ίδια, με σημαντικό πνευματικό κόπο, καθημερινά το δέντρο της, γιατί αυτό είναι που θα της δίνει ίσκιο στις ηλιόκαυτες μέρες και τους καρπούς του σε καιρούς δυσκολιών σαν αυτόν που ζούμε τώρα…
