» ∆ύο χρόνια από την κατάθεση του φακέλου
Στη µέγγενη της… γραφειοκρατίας έχει εγκλωβιστεί το αίτηµα για αναγνώριση του τοπικού αβοκάντο ως “Προστατευόµενης Γεωγραφικής Ένδειξης”. ∆ύο χρόνια µετά την κατάθεση του σχετικού φακέλου, η υπόθεση παραµένει στα συρτάρια του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Παρά τις προσπάθειες των οµάδων παραγωγών που στηρίζουν την υπόθεση, αλλά και της ∆ιεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της Π.Ε. Χανίων το αίτηµα φαίνεται να µην απασχολεί σοβαρά τους αρµόδιους καθώς θεωρούν ότι αφορά αποκλειστικά µια µικρή περιοχή της χώρας, µε περιορισµένη παραγωγή. Το ζήτηµα όµως “καίει” τους παραγωγούς καθώς η αναγνώριση του προϊόντος ως ΠΓΕ εκτιµάτε πως θα ενισχύσει σηµαντικά την εµπορική του αξία.
Σύµφωνα µε επίσηµες πληροφορίες των “Χ.ν.” οι αιτίες της καθυστέρησης έχουν να κάνουν µε:
• ΑΒΟΚΑΝΤΟ ΚΡΗΤΗΣ: Οι παραγωγοί των Χανίων είχαν συµφωνήσει µε την θέση της Περιφέρειας Κρήτης το “ΠΓΕ Αβοκάντο” να µην αφορά αποκλειστικά το νοµό Χανίων “ΠΓΕ Αβοκάντο Χανίων” αλλά όλο το νησί και να αναγνωριστεί ως “ΠΓΕ Αβοκάντο Κρήτης”. Αυτό θα γίνονταν ώστε το προϊόν να αποκτήσει πιο “ισχυρό” όνοµα, αλλά και επειδή τα τελευταία χρόνια τόσο στο Ν. Ηρακλείου όσο και στο Ν. Λασιθίου έχουν ξεκινήσει οι φυτεύσεις δέντρων αβοκάντο που τα επόµενα χρόνια αναµένεται να ξεκινήσουν να δίνουν παραγωγή. Ωστόσο για να αναγνωριστεί το “ΠΓΕ Αβοκάντο Κρήτης” προαπαιτεί στοιχεία (ιστορικά ,παραστατικά, τιµολόγια κ.α.) που να αποδεικνύουν ότι το προϊόν αυτό παράγονταν σε όλο το νησί πριν από 20-30 χρόνια! Για τα Χανιά και το Ρέθυµνο υπάρχει υπερπληθώρα τέτοιων στοιχείων αφού όλα τα αβοκάντο πουλιόνταν µε τιµολόγιο ως “Αβοκάντο Χανίων” ή “Αβοκάντο Ρεθύµνου” , δεν υπάρχουν όµως για το Ηράκλειο και το Λασίθι, ούτε για όλο το νησί. Για να προχωρήσει ο χαρακτηρισµός “Αβοκάντο Κρήτης” θα πρέπει να υπάρξουν µια σειρά σχετικές υπουργικές αποφάσεις.
• ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Ο φάκελος κατατέθηκε στις αρχές του 2022 πριν από δύο περίπου χρόνια, ωστόσο το Υπουργείο έκανε µια σειρά από παρατηρήσεις που απαιτούσαν διόρθωση. Αυτές έγιναν σε κάποιο βαθµό από τη ∆ιεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης, ωστόσο απαιτούνταν και ορισµένες άλλες από το “Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης” που είχε την ευθύνη για την προετοιµασία του φακέλου. Το ΑΠΘ θεώρησε ότι το δικό του έργο είχε ολοκληρωθεί µε την παράδοση του φακέλου, έτσι για να ενσωµατωθούν οι παρατηρήσεις του Υπουργείου ανατέθηκε σε εταιρεία ώστε να το προχωρήσει, µια διαδικασία που καθυστερεί περαιτέρω την όλη διαδικασία.
Σηµειώνεται ότι πριν από ένα χρόνο η Περιφέρεια Κρήτης είχε στείλει σχετικό έγγραφο στον τότε υπουργό Αγροτικής Οικονοµίας κ. Λευτέρη Αυγενάκη ζητώντας να µάθει την τύχη του φακέλου και αν προτίθεται το Υπουργείο να προχωρήσει την όλη διαδικασία. Και αυτό γιατί µετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας σε εθνικό επίπεδο απαιτείται και η σχετική αποστολή του φακέλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα εξετάσει επίσης το αίτηµα.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Σηµειώνεται πως µε βάση τις µελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια για την ανάπτυξη της καλλιέργειας αβοκάντο στα Χανιά διαπιστώνεται :
• Έλλειψη τεχνογνωσίας εµπλεκοµένων.
• Ανάγκης διαρκούς ενηµέρωσης και διάχυσης της γνώσης γνώσης και των τεχνικών καλλιέργειας
• Η ανάγκη για παραγωγή υγιούς πιστοποιηµένου φυτωριακού υλικού
• Η σηµασία της θέσπισης κριτηρίων νοµικά κατοχυρωµένων. Ανάγκη διασφάλισης της ποιότητας βάσει των κριτηρίων ωριµότητας
• Το πρόβληµα των µετασυλλεκτικών χειρισµών µεταφοράς και διακίνησης Οι στόχοι επικεντρώνονται στην ανάγκη προώθησης διαφήµισης του προϊόντος στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (συµµετοχή σε διεθνείς εκθέσεις), στη δηµιουργία σήµατος ΠΓΕ Κρήτη ( ένα ζήτηµα που έχει καθυστερήσει για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης), στη δυνατότητα προώθησης της καλλιέργειας ως βιολογική, στη διερεύνηση δυνατοτήτων αντιµετώπισης των προαναφερόµενων προβληµάτων.
Στις προβλεπόµενες δράσεις για την στήριξη του προϊόντος προβλέπεται µεταξύ άλλων:
•Η δηµιουργία πιστοποιηµένου πολλαπλασιαστικού υλικού αβοκάντο, που θα περιλαµβάνει τις ποικιλίες Zutano, Fuerte και Hass
• Ο προσδιορισµός των επίσηµων ηµεροµηνιών συγκοµιδής για τις κύριες εµπορικές ποικιλίες αβοκάντο στην Κρήτη (Zutano, Fuerte, Hass, Lamb Hass)
•Η σύνταξη εγχειριδίου καλλιεργητικών πρακτικών αβοκάντο
•Η εγκατάσταση δικτυοκηπίου για διατήρηση προβασικής φυτείας (δέντρα φυτεµένα σε γλάστρες µε ελεγχόµενη άρδευση, λίπανση και φυτοπροστασία)
•Η περιγραφή ποικιλιών Εθνικού Καταλόγου
•Ο προσδιορισµός χρόνου ωρίµανσης ποικιλιών αβοκάντο και συσχέτιση ξηράς ουσίας και ελαιοπεριεκτικότητας. Ο Κανονισµός 387/2005 της Ε.Ε. ο οποίος αναφέρει ως ελάχιστη περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία ώστε να εξασφαλιστεί η διαδικασία ωρίµανσης: 21% για την ποικιλία Hass, 20% για τις ποικιλίες Fuetre, Pinkerton, Reed και Edranol , 19% για τις λοιπές ποικιλίες εκτός των Αντιλλών οι οποίες επιτρέπεται να έχουν µικρότερη περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία. Η ελαιοπεριεκτικότητα του καρπού, η οποία όπως αναφέρεται σε βιβλιογραφικές πηγές, πρέπει να υπερβαίνει το 8 %
• Η δηµιουργία και λειτουργία προβασικής φυτείας για υγιές και πιστοποιηµένο γενετικό υλικό το οποίο θα µπορούν να προµηθεύονται οι φυτωριούχοι και επίσης θα µπορούν να χρησιµοποιούν το υλικό για µοσχεύµατα και δηµιουργία φυτών πιστοποιηµένων (γενετικά χαρακτηριστικά και φυτοϋγεία). Στη συνέχεια οι παραγωγοί θα προµηθεύονται από τα φυτώρια έτοιµα εµβολιασµένα φυτά, συγκεκριµένης ποικιλίας και προδιαγραφών.