Με τ’ αυτοκίνητό μας και με καλή συντροφιά από τα Χανιά, οδεύουμε μέσω Αλικιανού-Σκινέ και Σέμπρωνα, για της “Πέτρας το Σελί” (υψομ. 928μ., 38 χιλιόμετρα από Χανιά). Εδώ, στον αυχένα πάνω, μια στάση από τη μια για ν’ αγναντέψουμε τη λαγκαδιά της Αγ. Ειρήνης με το ονομαστό αγιερηνιώτικο φαράγγι της- π’ αρχίζει με το τέλος του χωριού και φτάνει ως τη Σούγια- κι από την άλλη, για να “ρίξουμε” προς την κατωφέρεια “καμμιά πέτρα”, αφού βρισκόμαστε σ’ ένα σημείο “της παλιάς πετραδείχτρας”…
Απέναντί μας και προς τα δυτικά, το “Καλογεράκι” ψηλά, μας δείχνει την ανηφόρα που παίρνει όποιος το σκεφτεί να φτάσει ως τ’ Αποπηγαδιού τις κορυφογραμμές.
Ενώ προς τ’ ανατολικά, ο δυσθεώρητος όγκος της Μαδάρας, μας καθηλώνει. Το κέφι μας, όμως, δεν το χάνουμε. Ο δρόμος για τ’ οροπέδιο τ’ Ομαλού, είναι καλός, άσφαλτος μάλιστα, και τον ξεκινάμε…
Εξάλλου από της Πέτρας το Σελί ως τον Αι – Θόδωρο – Ομαλού, η απόσταση είναι μικρότερη των 8 χλμ.. Καθώς περνάμε τα Μοσκοχώραφα με τ’ ατέλειωτα γόνιμα σταροχώραφα των πατέρων μας, (και τώρα εγκαταλελειμμένα), φτάνομε στον Πριναρέ, ενώ από κάτω ο παλιός δρόμος, (της εποχής της Κρητ. Πολιτείας) με το καλντερίμι και τα συμμετρικά σκαλιά του, συνιστά μνημείο της παλαιάς οδοποιίας, θαυμάσιο, που ξεκινούσε από τη γέφυρα στα Πενταριανά της Αγ. Ειρήνης κι έφτανε ως τον Αγ. Θεόδωρο Ομαλού.
Πριν φτάσουμε στον Αγ. Θεόδωρο, τον προστάτη των κατοίκων του Σελινιώτικου Γύρου τ’ Ομαλού (να θυμίσουμε πως ανατολικά στην άλλη άκρη τ’ Οροπεδίου, ο Αγ. Παντελεήμονας έχει στην προστασία του τσ’ ανθρώπους του Λακκιώτικου Γύρου και “μοιρασμένα πράμματα, διχόνοιες δεν… σηκώνουν”, παίρνομε τον ελαφρά ανηφορικό δασικό δρόμο ανατολικά κι από απέναντι από “του Βέργερη το σπίτι”, για την καρδιά τής Μαδάρας προκειμένου σε λιγότερο από τρία χιλιόμετρα, να είμαστε στη Γρε-Λέσκα, στη θέση μάγεμα, τοποθεσία που ξεσηκώνει κι ανατριχιάζει τον επισκέπτη της μ’ όσα θωρούν τα μάτια του.
Στο σημείο αυτό, μελετητικό γραφείο μ’ αγάπη για τον τόπο, και αρμόδιοι τοπικοί φορείς, σχεδίασαν κι έβαλαν μπρος (βρήκαν μάλιστα και την πηγή χρηματοδότησης του έργου), το: Γρε-Λέσκα, Περίπτερο αναψυχής – Παρατηρητήριο της παρθένας φύσης της περιοχής και του κατοίκου της, του κρητικού αιγάγρου”. Ο τίτλος του έργου, νομίζομε τα λέει όλα!… Είμαστε λοιπόν, στη Γρε Λέσκα της Μαδάρας! Αχανές το βάθος, μας δείχνει τη διαδρομή τ’ αγιερηνιώτικου φαραγγιού. Αναπνέμε βαθιά οξυγόνο, που ‘χαμε καιρό να συναντήσουμε τόσο πεντακάθαρο κι αρωματισμένο με τα βότανα της περιοχής.
Χορταίνει το μάτι μας ομορφιά. Γινόμαστε ανάλαφροι σαν τα πουλιά που μας περιτριγυρίζουν. Μας μεθούν χρώματα κι αρώματα του μοναδικού τούτου χώρου, με τα άγρια ανεμοδαρμένα κυπαρίσσια, τις φασκομηλιές και τις μαντζουράνες, με τα πετούμενα πουλιά που είναι συχνά πολύ κοντά μας…
Κι απέναντι κι ολόγυρα μας, τα χωριά του “Λάκκου Σγουράφου” του Δήμου δηλ. του Ανατολικού Σελίνου, σε πανοραμική θέα π’ απλώνεται από τη θέση μας εδώ, στη Γρε-Λέσκα, ως την αρχαία Υρτακίνα, τ’ Αϊ-Γιαννιού τη σελάδα, τον Αρμό και κατεβαίνει ως τη θάλασσα της Λισσού.
Μέσα σ’ αυτήν τη λαγκαδιά, βρίσκονται τα εικοσιτέσσερα χωριά του Ανατολ. Σελίνου, που το καθένα συναγωνίζεται τ’ άλλο σ’ ομορφιά και γραφικότητα, σε παλικαριά και δόξα.
Αγ. Ειρήνη- Επανωχώρι-Πρινές-Τσισκιανά-Αργ αστή ρι-Σκάφη -Καμπανός-Μαράλια- Αγριλές-Λιβάδα-Ροδοβάνι-Μάζα-Τεμένια-Μερτές-Καμάρια-Μονή-Λιβαδάς-Κουστογέρακο-Σούγια, είναι μερικά από τα χωριά της διαμαντόπετρας του Λάκκου Σγουράφου.
Ξαναγυρίζουμε όμως, στη θέση μας, στη Γρε -Λέσκα της Μαδάρας (γρε=γριά, γερασμένη, λέσκα=απόκρημνο μέρος, απροχώρητο πλέον, γκρεμνός), όπως ακριβώς είναι εδώ δίπλα μας, στο περίχειλο, μουντή και απότομη, που φοβούμαστε μη μας κάνει κανένα μαγευτικό σφιχταγκάλιασμα και μας ζαλίσει και μας κατρακυλίσει στο σκιερό χάος της….
Άγρια Φύση – Παρθένο μέρος – Ονειρεμένο τοπίο – Μοναδικό θέαμα, είναι οι λέξεις π’ ακούγονται απ’ όλη τη συντροφιά μας!… Μ’ όλα τούτα, όμως και χωρίς να το καταλάβουμε, μας πήρε η μέρα θαυμάζοντας κι ίσα – ίσα που φτάσαμε με το βράδιασμα στον Ομαλό! Ένα αξέχαστο οδοιπορικό, που δεν περιγράφεται με λόγια, ζήσαμε σήμερα, και μιαν ευχή από καρδιάς ψιθυρίσαμε: -Σύντομα ν’ αξιωθούμε να ξανάρθουμε πάλι στη Γρε-Λέσκα.
Εσείς τί θα κάνετε;
Πρώτη δημοσίευση: Περ. “Προβολή”, δίμηνη έκδοση “Χανιώτικων νέων” αρ. τ. 1. Δεκ. 1999
