Τρίτη, 16 Ιουλίου, 2024

Γυµνάσµατα κριτικής

» Ρούλα Βουράκη – Εύκρατες Αναγνώσεις
» Εκδόσεις Ερεισμα

 

Χειρίζεται τον λόγο µε απίστευτη δεινότητα χάρη στην ξεχωριστή εκφραστική της ικανότητα, αλλά και στην ιδιότητά της, της έµπειρης φιλολόγου-λογοτέχνιδας.
Μοναδική εµπειρία η ανάγνωση των γραπτών της!

Ο λόγος της τεκµηριωµένος, πλήρης, ευρηµατικός, στοχεύει όχι µόνο στο να µας δώσει την πληροφορία, µα ν’ αναλύσει προβληµατισµούς κι ευαισθησίες, προθέσεις κι επιδιώξεις, πρωτίστως ν’ ανασύρει από τα κείµενα των «εύκρατων αναγνώσεων» της αυτό το αφανές «σηµαντικό» που συνήθως δεν προσλαµβάνει ο βιαστικός αναγνώστης.
Εµείς στο πρόσφατο «Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων» όπου παρουσιάστηκε, πήραµε µε ανυποµονησία στα χέρια το βιβλίο της Ρούλας Βουράκη για το οποίο ο λόγος! Με την επιστροφή στο σπίτι ξεκινήσαµε ανάγνωση, σελίδα τη σελίδα, παράγραφο τη παράγραφο, λέξη προς λέξη για να πιάσουµε το βαθύτερο µήνυµα των γραπτών της και ν’ αποκοµίσουµε τα µέγιστα από την µελέτη της αυτή, µια εις βάθος παρουσίαση του έργου λογοτεχνών της Κρήτης όπως του µεγάλου µας λογοτέχνη Νίκου Καζαντζάκη, αλλά και γνωστών δηµιουργών της πόλης µας όπως της Ελισάβετ ∆ιαµαντάκη-Κωνσταντουδάκη, της Ανδρονίκης Ζαχαριουδάκη, του Μανώλη Λεφάκη, του ∆ηµήτρη Κακαβελάκη, του Γιώργη Μανουσάκη και του Χρήστου Μαχαιρίδη.
Η συγγραφέας σε άλλες εργασίες θ’ ασχοληθεί εκτενώς µε µεγάλες προσωπικότητες της διανόησης του παρελθόντος, όπως ο Πλάτωνας και ο Καβάφης, ο Μπάυρον κι ο Πούσκιν, θα παρουσιάσει το έργο τους, θα περιγράψει την εποχή τους, θ’ αναλύσει τον λόγο και τις πράξεις τους, θ’ αναδείξει τα κοινά τους σηµεία…
∆εν είναι εύκολο να δώσει κανείς ένα ολοκληρωµένο δείγµα γραφής από τις αναλύσεις της συγγραφέως για τον καθένα τους, γι’ αυτό το λόγο θα περιοριστώ σε ένα κοµµάτι από την παρουσίαση του «Οι δυο κλέφτες», ενός παραµυθιού των εκδόσεων Έρεισµα «µε ιστορία από τον Πόντο», πλούσια εικονογραφηµένου από την Κατερίνα Παϊσίου. Γνωστοί από τις αφηγήσεις του παππού και το προπάππου του Ιεροκλή Σαββίδη -ο οποίος το απέδωσε- «οι δυο κλέφτες» εν αγνοία τους µοιράζονται την ίδια…σύζυγο, καθώς ο ένας εργάζεται τη νύχτα και ο άλλος την ηµέρα κι έτσι ποτέ δεν συναντιούνται. Κάποτε το µυστικό της αποκαλύπτεται και τυχερός θα είναι εκείνος που θα αποδείξει στην…καλή τους πως είναι καλύτερος…κλέφτης από τον άλλο!
Αναφερόµενη η συγγραφέας στη πανάρχαια προέλευση του παραµυθιού που έχει τις ρίζες του σε µια διήγηση που κατέγραψε ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος σε κάποιο ταξίδι του στην Αίγυπτο, θα µας πει στη σελίδα 71: «…Επιστηµολογικά οι µεταµορφώσεις του εν λόγω παραµυθιού, διατοπικά και πολυτροπικά υπόκεινται στη «µυθολογική θεωρία» κατά την οποία τα παραµύθια είναι κατάλοιπα αρχαίων µύθων, άρα, όχι µόνο έργο της φαντασίας, αλλά και αποδεικτικό στοιχείο υψηλής ιστορικής αξίας…» Και θα συµπληρώσει: «…Ελκυστική και µνηµοτεχνικά λειτουργική η προφορική λογοτεχνία που προορίζεται για ζωντανή αφήγηση σταχυολογεί µεταξύ των γνωρισµάτων της την απλή σύνταξη, την παρατακτική σύνδεση, τις επαναλήψεις, τις στερεοτύπες φράσεις, και την τυποποιηµένη χρήση των σχηµάτων λόγου, κυρίως της µεταφοράς και της παροµοίωσης…»

Λογικό! Κι εδώ βεβαίως, όσοι δεν γνωρίζουµε το παραµύθι θ’ αναρωτηθούµε…ποιος κλέφτης κερδίζει τελικά;
Στην σελίδα 75 η Ρούλα θα µας λύσει την απορία: «…Ποιος από τους δυο κλέφτες νικά; Μα ασφαλώς το πονηρό δαιµόνιο και το τετραπέρατο µυαλό ως άχρονο συλλογικό υποκείµενο της φυλής. Μαζί µε αυτό και η ηθική του δεδοµένου συγκείµενου µιας εποχής που χαρίζει την πρωτοκαθεδρία στη γυναίκα, και δικαιώνει τον έξυπνο και τολµηρό για χάρη της γυναίκας, όπως ακριβώς ορίζει η µητριαρχία και το ηρωικό οµηρικό µοντέλο που διεκδικούν τις ιστορικές και µυθικές καταβολές της ηροδότειας αφήγησης και της ποντιακής παραλλαγής που την επεκτείνει στον χρόνο…» Στην συνέχεια θα κάνει αναφορά στις Αρχαίες αµαζόνες της παραλίας του Ευξείνου Πόντου και της µητριαρχίας αλλοτινών καιρών, όπως και των πολλών δυνατοτήτων της γυναίκας, για να καταλήξει στη σελίδα 79 στις µεγάλες αλήθειες που δεν πρέπει να ξεχνάµε, ειδικά στους χαλεπούς καιρούς µας: «….Έχει ένα τεράστιο µέγεθος ουσίας η συνείδηση τούτης της αλήθειας για τις απόλυτες και σχετικές αξίες αυτής και κάθε άλλης ιστορίας, τολµώ να πω κι ολόκληρης της ζωής, η πίστη πως αν πάψουµε να µένουµε προσκολληµένοι σ’ αυτό που από την φύση του είναι προορισµένο να αλλάξει, όπως για παράδειγµα οι δοµές της εξουσίας, ίσως, καταφέρουµε να επενδύσουµε σ’ εκείνο που είναι φτιαγµένο για να αντέχει. Στις διαχρονικές σταθερές της ειλικρίνειας, της κατανόησης, της προσφοράς και της ανιδιοτέλειας που είναι γένους θηλυκού και που ωριµάζουν για να γίνουν φιλία, αγάπη, έρωτας στη βάση της Ισότητας, της Αµοιβαιότητας και της Αλήθειας…»

Να ευχηθούµε στην αγαπητή µας Ρούλα Βουράκη δύναµη, υγεία κι διάθεση να συνεχίσει το καλό το έργο στην εκπαίδευση και στην Λογοτεχνία.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα