Η Παγκόσµια Ηµέρα για τα ∆ικαιώµατα της Γυναίκας που τιµάται την 8η Μαρτίου αποτέλεσε µια ιδέα που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1910, στην πρώτη ∆ιεθνή ∆ιάσκεψη των γυναικών σοσιαλιστριών στην Κοπεγχάγη. Την επόµενη κιόλας χρονιά το 1911, η Παγκόσµια Ηµέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε στη ∆ανία, τη Γερµανία, την Αυστρία, την Ελβετία και τις ΗΠΑ. Το κόµικς “Γυναίκες στη Μάχη” µε υπότιτλο “150 Χρόνια Αγώνων για Ελευθερία, Ισότητα, Γυναικεία Αλληλεγγύη” της Μάρτα Μπρέεν (συγγραφέας) και της Γένι Γιούρνταλ (εικονογράφος) κυκλοφόρησε το 2019 από τις εκδόσεις «Παπαδόπουλος». Με τρόπο ευφάνταστο επιχειρεί µία ιστορική αναδροµή που φτάνει ως σήµερα για τους αγώνες υπεράσπισης των γυναικείων δικαιωµάτων.
Γυναίκες που έµειναν στην ιστορία
50 χρόνια πριν, γυναίκες και άνδρες ζούσαν πολύ διαφορετικές ζωές. Οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωµα ψήφου, ούτε ήταν οικονοµικά ανεξάρτητες. Κι επουδενί δεν είχαν τον έλεγχο του σώµατός τους. Στο κόµικς γίνεται µνεία σε γυναίκες που έδωσαν σώµα και ψυχή για την υπεράσπιση και δικαίωση των γυναικείων δικαιωµάτων, ακολουθούν απλώς κάποιες από τις σπουδαίες φυσιογνωµίες:
Βρετανία, 1840: η Λουκρησία Μοτ και η Ελίζαµπεθ Κεϊντι γράφουν διακήρυξη ισότητας την οποία παρουσιάζουν σε ένα συνέδριο κατά της δουλείας στη Νέα Υόρκη, το 1848.
Νότια Αµερική, 1860: η Χάριετ Τάµπµαν καταφέρνει να δραπετεύσει από τη φυτεία που εργάζεται ως σκλάβα και οργανώνει την απελευθεύρωση των σκλάβων.
Βρετανία, 1897: η συγγραφέας και φεµινίστρια Μίλισεντ Φόσετ ίδρυσε την πρώτη ένωση σωµατείων για το δικαίωµα ψήφου στις γυναίκες.
Βρετανία, 1897: η Έµελιν Πάνκχερστ ιδρύει την ένωση που έµεινε γνωστή ως «Σουφραζέτες».
Κοπεγχάγη, 1910: η πρώτη ∆ιεθνής ∆ιάσκεψη των γυναικών σοσιαλιστριών.
Νέα Υόρκη, 1950: η Μάργκαρετ Σάνγκερ αγωνίζεται για το δικαίωµα της γυναίκας στην αντισύλληψη και τη σωµατική αυτοδιάθεση.
Βόρειο Πακιστάν, 2012: η Μάλαλα Γιουσαφζαϊ διεκδικεί τα δικαιώµατα των γυναικών στη χώρα της, τραυµατίζεται από Ταλιµπάν που την καταδιώκουν, το 2014 της απονεµήθηκε το Νόµπελ Ειρήνης.
∆ουλεία,
πόλεµοι,
επαναστάσεις
Η διεκδίκηση των δικαιωµάτων των γυναικών για µόρφωση, εργασία, ψήφο δεν αποτέλεσε ποτέ έναν εύκολο δρόµο, γεγονός που επιβεβαιώνεται σήµερα, αν µετρήσουµε τις χώρες στις οποίες νεαρές και µεγαλύτερες γυναίκες βιώνουν κακοποίηση, εκµετάλλευση, υπόκεινται σε επώδυνες διαδικασίες (κλειτοριδεκτοµή), εξαναγκάζονται να απέχουν από τη δηµόσια ζωή.
Ιστορικά η κατάργηση της δουλείας άνοιξε σταδιακά τον δρόµο για την υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωµάτων, ενώ ο Α΄ Παγκόσµιος Πόλεµος ήταν καθοριστικός για τη διεκδίκηση των δικαιωµάτων της γυναίκας. Όταν οι άνδρες έφυγαν για τον πόλεµο, οι γυναίκες ανέλαβαν την καθηµερινή διαχείριση όλης της χώρας. Έτσι, το 1918 κάθε Βρετανίδα άνω των τριάντα αποκτάει δικαίωµα ψήφου.
Ταξιδεύοντάς µας από τον αµερικανικό Νότο µέχρι το Ιράν και το Πακιστάν και από τη Νέα Ζηλανδία µέχρι την Αγγλία, µαρτυρά πως όλοι οι άνθρωποι έχουµε ανάγκη την ελευθερία µας και πως µαχητές υπέρ αυτών των αξιών υπήρχαν πάντα: από την αρχαία Ελλάδα µέχρι τη σηµερινή Ασία…
Ο αγώνας γυναικών και οµοφυλοφίλων συνεχίζεται
Θύµατα αποκλεισµού και σκληρής µεταχείρισης υπήρξαν ανέκαθεν εκτός από τις γυναίκες τα γκέι άτοµα. Η οµοφυλοφιλία απαγορευόταν στις περισσότερες χώρες, αντιµετωπιζόταν ως ψυχική νόσος και προσπαθούσαν να τη “γιατρέψουν” γιατροί και ιερείς, ενώ καταδικάστηκε από τους Ναζί και χιλιάδες οµοφυλόφιλοι κατέληξαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι πολλαπλές επιθέσεις της αστυνοµίας εναντίον οµοφυλοφίλων, τρανς γυναικών οδήγησαν σταδιακά στο κίνηµα του “Pride”. ∆υστυχώς, η οµοφυλοφιλία απαγορεύεται ακόµα σε πάνω από 70 χώρες, ενώ σε 7 χώρες τιµωρείται µε θάνατο.
∆υνατή εικονογράφηση –
µεστή αφήγηση
Το εξαιρετικό σκίτσο της Γένι Γιούρνταλ µας ταξιδεύει στην ιστορία των αγώνων των γυναικών µε τρόπο δηµιουργικό. Οι ενότητες χωρίζονται µε διαφορετικές χρωµατικές αποχρώσεις, ενώ στο κόµικς επικρατεί το κόκκινο στις σκηνές µάχης, επανάστασης, σκληρής αναµέτρησης των γυναικών µε το κατεστηµένο. Η αφήγηση δοσµένη µε τρόπο απλό και περιεκτικό, καθιστά το κόµικς κατάλληλο για παιδιά και µάλιστα θα µπορούσε να αποτελέσει ένα χρήσιµο οδηγό γονέων και δασκάλων για την προσέγγιση πολλών θεµάτων: καταπίεση των γυναικών ανά τον κόσµο, δουλεία, έµφυλος ρατσισµός, παραβίαση δικαιωµάτων.
ΣΤΟ COMIXADIKO: Έκθεση και εργαστήριο
Έκθεση και workshop από τον Περικλή Κουλιφέτη φιλοξενούνται στο Comixadiko (Ξέπαπα 15), υπό την αιγίδα του Φεστιβάλ Κόµικ Chaniartoon.
Η έκθεση που παρουσιάστηκε χθες και θα λειτουργήσει και σήµερα, Σάββατο 15 Μαρτίου 10:00 π.µ. µε 23:00 µ.µ., έχει τίτλο “Βαριά Κληρονοµιά ή Παραλλαγές και Φούγκα πάνω σε ένα Ποίηµα του Γ. Σεφέρη – Ένα πειραµατικό κόµικ”.
Το Workshop / εργαστήριο µε θέµα “Αφήγηση και Παραλλαγές µε τη γλώσσα των Κόµικς” θα πραγµατοποιηθεί
σήµερα Σάββατο 15 Μαρτίου, 18:00 µε 20:00 µ.µ.
∆ήλωση συµµετοχής: info@comixadiko.gr και 6988376654.
Ο δαίµων του Τυπογραφείου “χτύπησε” το “Μολύβι – µελάνι” κι έτσι το περασµένο Σάββατο το κείµενο της Κατερίνας Νανούρη που αφορούσε την Παγκόσµια Ηµέρα για τα ∆ικαιώµατα της Γυναίκας δηµοσιεύτηκε… µισό. Η στήλη δηµοσιεύει σήµερα ολόκληρο το κείµενο ως οφείλει. Άλλωστε το “Μολύβι – µελάνι” τιµά τις γυναίκες και τους αγώνες για χειραφέτηση και ίσα δικαιώµατα κάθε ηµέρα και ανεξάρτητα από ηµερολογιακά ορόσηµα.
γραμμοσκιάσεις… Zgur
