Γυναικοκτόνος – Γυναικοκτονία

Κύριε Διευθυντά,

μὲ τὸν τίτλο «Γυναικοκτονία και ανθρωποκτονίες» δημοσιεύτηκε στὸ φύλλο τῆς 5ης τ.μ. (σελ. 2) σχόλιο τοῦ κ. Στ.Γ.Κ., στὸ ὁποῖο διαβάζουμε τὸν ἰσχυρισμὸ ὅτι ἡ λέξη “γυναικοκτονία” μεταφέρθηκε στὴν ἑλληνικὴ γλώσσα ἢ “δημιουργήθηκε κατ’ απομίμηση” προγενέστερου διεθνοῦς ὅρου· καὶ ἐπιπλέον ὅτι πρόκειται γιὰ «καινούργιο υβριδικό λεκτικό όρο».

Δὲν ξέρω γιατί ὁρισμένοι καταφεύγουν συχνὰ στὴν ἀναζήτηση σὲ ξένες γλῶσσες τῆς ἀρχῆς ἢ τῆς δημιουργίας λέξεων ἑλληνικῶν. Εἶχα γράψει ἀναλυτικὰ σὲ ἄρθρο στὰ Χ. Ν. (7.7.2021, 35), ὅτι ἐδῶ καὶ εἴκοσι αἰῶνες, ὅπως εὔκολα μπορεῖ νὰ διαπιστώσει ὅποιος ἀνοίξει τὸ κατάλληλο λεξικό, ὑπάρχει ἡ λέξη “γυναικοκτόνος”. Ἂν καὶ ὑποθέτω ὅτι δὲν ἦταν γνωστὴ ἡ ὕπαρξή της, δὲν μπορῶ νὰ γνωρίζω ποιός τὴ χρησιμοποίησε πρῶτος τὸν τελευταῖο καιρό, γιὰ νὰ φτάσουμε στὸ σημεῖο νὰ τὴ συναντᾶμε πλέον τόσο συχνὰ μαζὶ μὲ τὸ παράγωγό της “γυναικοκτονία” (κατ’ ἀναλογία πρὸς τὰ ζεύγη συζυγοκτόνος-συζυγοκτονία, ἀνθρωποκτόνος-ἀνθρωποκτονία, πατροκτόνος-πατροκτονία κ.λπ.). Εἶμαι ὅμως βέβαιος (ὅπως εἶχα σημειώσει) ὅτι στὶς λέξεις αὐτές, εἴτε ἦταν εἴτε δὲν ἦταν γνωστὸ τὸ γλωσσικὸ παρελθόν τους, ἀποδόθηκε φορτίο πέραν τοῦ κατὰ κυριολεξία σημαινόμενου: ὁ δολοφόνος, δηλαδή, διέπραξε τὸ φόνο ἐπειδὴ τὸ θύμα του ἦταν γυναίκα. Ἀντιστρέφοντας θὰ ποῦμε, χωρὶς νὰ εἴμαστε βέβαιοι πὼς αὐτὸ ἀληθεύει, ὅτι ὁ φόνος δὲν θὰ εἶχε γίνει, ἂν στὴ θέση τῆς γυναίκας ἦταν ἕνας ἄνδρας.

Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁδηγὸς στὴ χρήση τῶν περὶ ὧν ὁ λόγος ὅρων εἶναι τὸ συναίσθημα (δήλωση ὀργῆς, ἀγανάκτησης…), κάτι ἀπολύτως κατανοητὸ – ποὺ μάλιστα “δικαιώνεται” καὶ ἐκ τῶν ὑστέρων λόγω τῆς συρροῆς τὸ τελευταῖο διάστημα πολλῶν ἀνθρωποκτονιῶν μὲ θύτη ἄνδρα καὶ θύμα γυναίκα. Γεγονὸς πράγματι πρωτοφανὲς καὶ γι’ αὐτὸ ἀνησυχητικό.

ΥΓ. Βρίσκω τὴν εὐκαιρία νὰ σημειώσω ὅτι ἀπὸ τὸν τίτλο τοῦ ἄρθρου μου τὸ ὁποῖο μνημόνευσα εἶχε ἀπαλειφθεῖ, προφανῶς ἀπὸ ἀπροσεξία, ἐρωτηματικὸ ποὺ εἶχα σκοπίμως θέσει.

Μὲ τιμὴ
Γεώργιος Ἰ. Λουπάσης, Φιλόλογος