Η άνοδος του φασισμού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην ατιμωρησία των συνεργατών των ναζί στην μεταπολεμική Ελλάδα», λέει στα “Χ.Ν.” ο δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Στέλιος Κούλογλου, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η ακροδεξιά “ψαρεύει” ψήφους σε νέους που δεν γνωρίζουν την ιστορία του τόπου μας. Ο κ. Κούλογλου βρέθηκε στην Κάντανο όπου προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ του “Νεοναζί, το ολοκαύτωμα της μνήμης” και μίλησε στα “Χ.Ν.” για την έρευνα του, τον φασισμό αλλά και τη δημοσιογραφία σήμερα. Το ντοκιμαντέρ σας προβάλλεται σε όλη τη χώρα. Ποια είναι η ανταπόκριση από τον κόσμο; Πάρα πολύ καλή! Η ταινία έχει προβληθεί σε όλη την Κρήτη, σε πολλά μέρη της Ελλάδας και είναι μεγάλη τιμή μου που προβλήθηκε στην Κάντανο, ένα συμβολικό χωριό από τους πρώτους τόπους που έγιναν ναζιστικές θηριωδίες. Αυτό που πάντα παρατηρώ είναι η συγκίνηση ανάμεσα στον κόσμο. Στα Καλάβρυτα οι κάτοικοι που είδαν την ταινία μού είπαν ότι για πρώτη φορά ακούστηκαν πράγματα που λόγω του εμφυλίου πολέμου δεν είχαν ειπωθεί. Παρουσιάζεται στο ντοκιμαντέρ και μια πτυχή της τραγωδίας που λόγω του εμφυλίου πολέμου έμεινε άγνωστη. Αυτή της συμμετοχής στις σφαγές των Ελλήνων συνεργατών των ναζί. Στο ντοκιμαντέρ συνδυάζω τη δράση των συνεργατών των ναζί με τη “Χρυσή Αυγή” που είναι οι πολιτικοί απόγονοι των Γερμανοτσολιάδων και των ταγματασφαλιτών.
ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ
Πολύ μεγάλο θέμα για το οποίο όπως μαθαίνω στις προβολές γίνεται εκτεταμένη συζήτηση; Βέβαια. Χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι στη Ναύπακτο ήλθε και μίλησε και ένας ταγματασφαλίτης. Μεγάλος σε ηλικία άνθρωπος. Τήρησε τη στάση όλων των ανθρώπων που έχουν ενοχές. Οτι δεν ήταν ακριβώς συνεργάτες των ναζί και διέψευσε ότι ορκίζονταν πίστη στο Χίτλερ. Του είπα ότι μπορεί στην περιοχή του να μην ορκίζονταν, αλλά αυτό ίσχυε στα τάγματα ασφαλείας. Ορκίζονταν στον Χίτλερ, είχαν διοικητή τον Βάλτερ Σιμάνα ανώτατο ναζί αξιωματικό, είναι αφελές να πιστεύει κάποιος ότι οι Γερμανοί μέσα στον πόλεμο δεν θα ήλεγχαν απόλυτα τα ένοπλα τμήματα που οι ίδιοι δημιούργησαν. Αρκετός κόσμος που δηλώνει ότι ψηφίζει “Χρυσή Αυγή” δεν φαίνεται να ενοχλείται ή να τον απασχολεί ότι αποτελεί νεοναζιστική οργάνωση. Μήπως έχει υπερτονισθεί ότι είναι ναζιστική οργάνωση και δεν έχει αποκαλυφθεί ότι στην ουσία δεν είναι καθόλου αντισυστημική όπως θέλει να παρουσιάζεται; Ναι σωστά, θά ’πρεπε να γίνει και αυτό. Αλλά και παράλληλα να ξεφύγουμε από κάποιες αντιλήψεις, κάποιους μύθους με τους οποίους μεγαλώσαμε. Οτι «όλοι οι Ελληνες αντιστάθηκαν απέναντι στους Γερμανούς». Αυτό ισχύει για ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων, όπως επίσης και για τη πολύ μεγάλη πλειοψηφία των Κρητικών. Όμως και στην Κρήτη υπήρχαν οι “Σουμπερίτες” οι ντόπιοι συνεργάτες των ναζί που ευθύνονται για δεκάδες σφαγές. Ενα ποσοστό του πληθυσμού 5-10% συνεργάστηκε με τους κατακτητές. Στη συνέχεια όμως λόγω του εμφυλίου πολέμου όλοι αυτοί “κρύφτηκαν” στο στρατόπεδο των νικητών και αποσιωπήθηκε ο ρόλος τους. Αυτό το ποσοστό υπήρχε πάντα στο Ελληνικό πολιτικό σύστημα.
Ακόμα και το ’77 σε εποχές πλήρους κατάρρευσης της χούντας γιατί είχαν προδώσει την Κύπρο, είχαν καταστρέψει την οικονομία, είχαν βγει τα σκάνδαλά τους που αποκρύπτονταν την επταετία, την εποχή που είχαμε μια ορμή των δημοκρατικών ιδεών, η “Εθνική Παράταξη” ένα χουντικό συνονθύλευμα χωρίς σοβαρή ηγεσία πήρε 7% στις εκλογές τότε, όσο πήρε το ΛΑΟΣ το 2009 και η “Χρυσή Αυγή” το 2012 στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Πάνω σε αυτό το ποσοστό κτίζουν και το “παίζουν” και αντισυστημικοί, ψαρεύοντας ανάμεσα στους νέους που δεν ξέρουν ιστορία, ανάμεσα σε ανθρώπους που το οικογενειακό τους backround είναι ακροδεξιό. Το ποσοστό τους δεν μου κάνει εντύπωση! Πάντα αυτή ήταν η δύναμή τους. Βέβαια το ότι ακόμα και έτσι ένα τόσο μεγάλο ποσοστό ψηφίζει τους νεοναζί σε μια χώρα που επλήγη πάρα πολύ από την κατοχή και που ακόμα και σήμερα την πληρώνει πολύ βαριά, είναι πολύ λυπηρό. Δυστυχώς δεν έγινε κάποια συστηματική προσπάθεια μετά τον πόλεμο να αποκαλυφθούν τα εγκλήματα των συνεργατών των ναζί. Έμειναν στο απυρόβλητο, ενώ την ίδια ώρα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες είχαμε χιλιάδες καταδίκες συνεργατών των ναζί και πάρα πολλές θανατικές ποινές σε βάρος τους. Η Ελλάδα ήταν μια από τις χώρες που δεν υπήρξαν καταδίκες για τους συνεργάτες και χαρακτηριστικά στο ντονιμαντέρ περιγράφω την πορεία του Γιοσμά, που από συνεργάτης των ναζί, ίδρυσε το 1957 την οργάνωση “Αγωνιστών και θυμάτων Εθνικής Αντίστασης”(!), και έγινε γνωστός για την εμπλοκή του στη δολοφονία Λαμπράκη.
«ΜΑΧΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗ ΛΗΘΗ»
Την ίδια στιγμή διαπιστώνουμε ότι σήμερα η Γερμανία επιχειρεί συντεταγμένα όχι μόνο να διαγράψει οτιδήποτε ακούγεται για “αποζημιώσεις” αλλά να αφήσει την ιστορία να την παρασύρει η λήθη… Αν μπορούσαν θα μας έβαζαν να πληρώνουμε εμείς τις επανορθώσεις! Επανορθώσεις που ήδη βέβαια πληρώνουμε με άλλο τρόπο. Γιατί η καθυστέρηση της χώρας, τα δεινά που “εξερράγησαν” μετά το 2009 οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην κατοχή. Η μάχη του ανθρώπου απέναντι στη λήθη, είναι η μάχη απέναντι στην εξουσία. Πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα για να θυμόμαστε. Οχι για να εκδικηθούμε! Αλλά για να αποκατασταθεί το δίκιο! Δεν μπορεί οι Γερμανοί να μας κουνάνε το χέρι και να μας εγκαλλούν στην τάξη κάθε φορά ότι δεν είμαστε οργανωμένοι ότι δεν έχουμε π.χ. καλό σύστημα υγείας, γιατί μας διάλυσαν τα πάντα την περίοδο της κατοχής. Δεν είναι τα λάθη βέβαια μόνο γερμανικά, φταίμε κι εμείς σε πολλά πράγματα. Αλλά και αυτοί θά ’πρεπε απέναντι σε μια χώρα που έχουν συμπεριφερθεί έτσι, να φέρονται με ένα διαφορετικό τρόπο. Η κα Μέρκελ έζησε σε ένα περιβάλλον που θεωρούσαν ότι δεν φταίνε οι Ανατολικογερμανοί για τον φασισμό αλλά οι δυτικογερμανοί και δεν έχει ποτέ στο μυαλό της μια Ευρώπη Αλληλεγγύης. Αντίθετα έχει υιοθετήσει πολιτικές που μας καταστρέφουν άλλη μια φορά, γιατί η ζημιά που υφιστάμεθα σήμερα είναι πολύ μεγάλη. Διαπιστώνουμε μια έξαρση της έρευνας για τον φασισμό πολλά ρεπορτάζ, βιβλία, ντοκιμαντέρ, είναι από τα θετικά αυτά της κρίσης; Προσωπικά πιστεύω ότι ζούμε μια τραγωδία με πολύ ακραίο τρόπο, αυτή της αναβίωσης του νεοναζισμού στην Ελλάδα. Ευτυχώς αυτήν την εποχή βρίσκονται σε ύφεση γιατί ο κόσμος έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται τις ακριβώς είναι. Οι νεοναζί ανακυκλώνονται και ισχυροποιούνται βασιζόμενοι πάνω στη λογική της δύναμης. Όταν δεν μπορούν να κάνουν επίδειξη δύναμης χάνουν. Είναι χαρακτηριστικό πως το χαστούκι του Κασιδιάρη στην Κανέλη, ενώ όλοι οι θα πίστευαν ότι θα έριχνε τα ποσοστά τους, στην ουσία τους ισχυροποίησε. Εμείς δεν το καταλαβαίναμε, ότι ο τραμπουκισμός τους ισχυροποιεί. Τώρα όμως φαίνεται να τα έχουν χάσει αυτά. Ομως μέχρι να γίνει αυτό το πράγμα, πλήρωσε με τη ζωή του ένα νεαρό παιδί όπως ο Παύλος Φύσσας.
Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Είστε διευθυντής του ΤVXS.gr, πώς βλέπετε να κινείται η δημοσιογραφία Είναι από τα ανεξάρτητα Μέσα Ενημέρωσης που δεν εμπλέκονται με διάφορα συμφέροντα. Είμαστε από τα μεγαλύτερα πιστεύω ανεξάρτητα μέσα και αυτό γίνεται χάρις στον ηρωισμό και στην αυτοθυσία μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν ότι για την κατάσταση της χώρας μεγάλη ευθύνη φέρουν και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια αξιόπιστη πηγή εναλλακτικής αναφοράς και ενημέρωσης των πολιτών. Είναι δύσκολη υπόθεση αλλά το παλεύουμε. Είμαι ευχαριστημένος και θεωρώ ότι ανοίξαμε ένα καινούργιο δρόμο. Τα προβλήματά μας που είναι κυρίως οικονομικά σχετίζονται με το γεγονός ότι δεν παίζουμε “παιγνίδια” άλλου τύπου για να εξασφαλίσουμε διαφημίσεις κ.ά.. Η κατάσταση γενικά στη δημοσιογραφία; Κάθε εργασιακό δικαίωμα έχει εξαφανιστεί και όλος ο κλάδος στην ουσία ζει στην αβεβαιότητα. Είχαμε και τα γεγονότα με την ΕΡΤ… Η ΕΡΤ κατά την άποψή μου συμβολίζει όλη τη διαφθορά και την κατάντια της σημερινής κυβέρνησης. Υποτίθεται ότι διέλυσαν την ΕΡΤ για να φτιάξουν το… BBC. Μιλούσαν για αναξιοκρατία και για τεμπέληδες υπαλλήλους τη στιγμή που αυτοί οι ίδιοι τους είχαν διορίσει! Δεν πέρασε πολύ καιρός και είδαμε ότι και η ΝΕΡΙΤ δεν είναι ούτε αξιοκρατική, ούτε ποιοτική. Διέλυσαν την ΕΡΤ, που είχε πολλά προβλήματα λόγω της κληρονομιας, τα οποία μπορούσαν να αλλάξουν με μεταρρυθμίσεις και όχι με διάλυση. Είναι όμως αμετανόητοι. Εφτιαξαν τη ΝΕΡΙΤ και με όλο τον κόσμο να τους κοιτάει θα περίμενες ότι θα έκαναν μια προσπάθεια για κάτι καλύτερο, όμως τα ίδια και χειρότερα. Παραιτήθηκαν 5 διευθυντές με καταγγελίες ότι τους έπαιρναν τηλέφωνα κυβερνητικά στελέχη για το τι θα παίξουν και τι όχι. Φαίνεται ότι ο πρωθυπουργός ήθελε ένα δικό του προσωπικό κανάλι και αποφάσισε να διαλύσει την ΕΡΤ και να φτιάξει την ΝΕΡΙΤ. Τα υπόλοιπα Μέσα βρίσκονται σε μια κρίση που είναι παγκόσμια. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα οξύνει το πρόβλημα. Αυτή την εποχή εργάζεστε πάνω σε κάτι νέο; Ναι, κάνω ένα ντοκιμαντέρ και παράλληλα γράφω και ένα βιβλίο. Για το μεν ντοκιμαντέρ έχει να κάνει με μια ιστορία την περίοδο της δικτατορίας που προσπαθώ να τη συνδέσω με το σήμερα, για το δε βιβλίο είναι μαρτυρίες για την αντίσταση κατά τη διάρκεια της δικτατορίας όπου ο ρόλος της Κρήτης είναι πολύ σημαντικός.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ
«Η Νεώτερη ιστορία δεν διδάσκεται στα σχολεία»
Μετά την προβολή της ταινίας ακολούθησε συζήτηση με τους κατοίκους για μιάμιση περίπου ώρα. Στη συζήτηση οι κάτοικοι εξέφρασαν την αγωνία τους για το τι είναι αυτό που γεννά τον φασισμό, ενώ παράλληλα διαπιστώθηκε η ανάγκη να ενημερωθούν οι νέοι για τις φασιστικές θηριωδίες για να έχουν εικόνα. Επίσης στα πλαίσια αυτά ζητήθηκε από τον Στ. Κούλογου να φτάσει το ντοκιμαντέρ στα σχολεία υπογραμμίζοντας πως . από πλευράς του έχουν παραχωρηθεί δωρεάν τα δικαιώματα της ταινίας στην περιφέρεια Κρήτης για προβολές στα σχολεία και ότι περιμένει εδώ και ένα χρόνο τις ενέργειες της περιφέρειας.»Από εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στην εκδήλωση παρατηρήθηκε ότι η νεώτερη ιστορία της χώρας ουσιαστικά δεν διδάσκεται στα σχολεία και κάποιοι διαπίστωσαν την ανάγκη που προκύπτει και μέσα από το ντοκιμαντέρ περιοχές όπως η Κάντανος να συγκεντρώσουν και να διαφυλάξουν και να αναδείξουν τις μαρτυρίες των ανθρώπων από τις θηριωδίες. Ειδική αρνητική αναφορά στην αναγόρευση του Ρίχτερ στο πανεπιστήμιο Κρήτης. Τελειώνοντας ο κ. Κούλογλου σημείωσε ότι «όποιος ελέγχει το παρόν ελέγχει και το παρελθόν και όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει και το μέλλον».
