Λίγο ως πολύ όλοι οι πολίτες των Χανίων περνούν από τον χώρο των Δικαστηρίων μια φορά στη ζωή τους. Είτε ως μάρτυρες, είτε ως κατηγορούμενοι, είτε ως ενάγοντες. Είναι από τα μέρη που δεν επιλέγεις πολλές φορές την απουσία σου.
Στην αρχαία Ελλάδα, στην αρχαία Ρώμη ακόμα και στο Βυζάντιο οι χώροι της Δικαιοσύνης ήταν μεγαλοπρεπείς, ενέπνεαν σεβασμό στον πολίτη, ασκούσαν πολιτισμική επίδραση και γενικά θα μπορούσε να πει κάποιος ότι μέσα στους χώρους της Δικαιοσύνης η έννοια του πολίτη αναδεικνύονταν.
Τι γίνεται άραγε στις μέρες μας στην Ελλάδα; Αν εξαιρέσει κάποιος τα ανώτατα Δικαστήρια, ήτοι τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας, οι κτιριακές υποδομές για την απονομή της δικαιοσύνης είναι απαράδεκτες έως άθλιες. Προφανώς για τους εκάστοτε κρατούντες η συνταγματικά κατοχυρωμένη ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ εξουσία πόρρω απέχει από το να τους ενδιαφέρει ως κυρίαρχος θεσμός αλλά μάλλον η επιθυμία της εκτελεστικής εξουσίας είναι να την χρησιμοποιούν κατά το δοκούν. Έτσι μπορεί να εξηγηθεί η αδιαφορία τους.
Δεν μπορώ να εξηγήσω αλλιώς τις άθλιες συνθήκες απονομής δικαιοσύνης. Και δεν θα ασχοληθώ σήμερα με την μορφή του δικαιϊκού συστήματος που υπάρχουν πολλές αναγνώσεις και προσεγγίσεις. Θα μιλήσω όμως για την παρεχόμενη υλικοτεχνική υποδομή την οποία “γευόμαστε” όλοι οι διακονούντες στη Δικαιοσύνη.
Πρέπει να το πούμε για να γίνει κατανοητό και να απεκδυθούμε ως δικηγόροι την ευθύνη για την απαράδεκτη κατάσταση την οποία βιώνουμε καθημερινά στους χώρους της Δικαιοσύνης, τόσο εμείς, οι Δικαστές και οι δικαστικοί υπάλληλοι, όσο και οι πολίτες, από την άποψη της παροχής της υλικοτεχνικής υποδομής. (αίθουσες συνεδριάσεων, αίθουσες υπαλλήλων, αίθουσες δικαστών, περιβάλλον χώρος, ηλεκτρονική υλικοτεχνική υποδομή). Οι συνθήκες απονομής της Δικαιοσύνης στα Χανιά έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Οι δε υπηρεσίες ορισμένων εκ των Δικαστηρίων έχουν φτάσει σε μη ανατάξιμο επίπεδο.
Το Ειρηνοδικείο Χανίων δεν μπορεί να λειτουργήσει πλέον στοιχειωδώς. Υπάλληλοι που στοιβάζονται σε λίγα τ.μ. προσπαθούν να εξυπηρετήσουν δικηγόρους, πολίτες, την ουσία της δικαιοσύνης. Δικαστές που στέκονται γιατί δεν υπάρχουν γραφεία. Δικηγόροι που μπαινοβγαίνουν σε γραφεία προκειμένου να πάρουν σειρά εξυπηρέτησης. Αυτοί δεν είναι χώροι απονομής δικαιοσύνης. Είναι κάτι άλλο. Ας το ονοματίσει ο καθένας. Εμείς οι μάχιμοι δικηγόροι του έχουμε δώσει όνομα.
Υπάρχει άμεση λύση; Άμεσα μόνο ανακουφιστικά μέτρα μπορούν να ληφθούν. Μακροπρόθεσμα με την ανέγερση ενός νέου σύγχρονου δικαστικού μεγάρου.
Κατά τη γνώμη μου ορισμένη ανακουφιστικά μέτρα θα μπορούσε να είναι:
α) Εν όψει της μετακόμισης της Πολεοδομίας από τη Νομαρχία πρέπει να δοθούν στην διάθεση των Δικαστηρίων 3-4 γραφεία τουλάχιστον. Είναι το στοιχειώδες που οφείλει ο κ. Αντιπεριφερειάρχης να πράξει για το καλό των πολιτών που προσβλέπουν σε κατάλληλες συνθήκες απονομής δικαιοσύνης. Αν συμβεί αυτό οι πολίτες θα του το αναγνωρίσουν. Αν όχι θα του το καταλογίσουν.
β) Να απομακρυνθεί άμεσα πίσω από τα Δικαστήρια το σωματείο των Αστυνομικών και να αποδοθεί το ακίνητο αυτό στη Δικαιοσύνη για την άμεση ανακούφιση των υπαλλήλων και των Δικαστών. Είναι αδιανόητο ένα ιδιωτικό σωματείο να παρακρατά μια δημόσια περιουσία. Οι δημόσιοι λειτουργοί, οι βουλευτές, ο Περιφερειάρχης, δεν μπορούν να «ποιούν τη νήσσα» γιατί το Σωματείο των Αστυνομικών κατακρατά ένα δημόσιο ακίνητο. Να τελειώνει και η πλάκα και το παραμύθι. Δεν έχουμε τίποτα με τους Αστυνομικούς και το σωματείο τους. Αλλά τόσο η ηγεσία της τοπικής Αστυνομίας όσο και η πολιτική ηγεσία πρέπει να πάρουν ξεκάθαρη θέση. Έχει δικαίωμα ένα ιδιωτικό συνδικαλιστικό σωματείο να παρακρατά μια δημόσια περιουσία και άλλες δημόσιες υπηρεσίες δίπλα να μην μπορούν να ασκούν τα καθήκοντά τους και να λειτουργήσουν σωστά προς όφελος όλων των πολιτών;
γ) Άλλες υπηρεσίες όπως το Στρατοδικείο θα πρέπει να εξυπηρετούνται από τους χώρους του ίδιου του Στρατού άλλως αφού συμπτυχθούν να αποδώσουν μέρος των γραφείων τους για χρήση στα Δικαστήρια.
δ) Ο χώρος των πρώην δικαστικών φυλακών να επισκευαστεί αμέσως και να δοθεί προς χρήση στα Δικαστήρια για τα αρχεία και ίσως για να εγκατασταθεί μια αυτοτελής υπηρεσία, π.χ. το Πταισματοδικείο.
Με αυτές τις κινήσεις δεν λύνονται τα προβλήματα. Όμως θα υπάρξει άμεση ανακούφιση και οι πολίτες, οι Δικηγόροι, οι Δικαστές θα μπορούν να συμμετέχουν στην λειτουργία της Δικαιοσύνης ισομερώς και με σεβασμό προς το λειτούργημά τους.
Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να επιδιωχθεί η ανέγερση ενός δικαστικού μεγάρου που θα συγκεντρώνει το σύνολο των λειτουργιών της Δικαιοσύνης στα Χανιά. Ένα μέγαρο όπως έχει το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο κ.ο.κ.
Αγαπητοί εκπρόσωποι του Νομού, το ζήτημα της απονομής Δικαιοσύνης είναι πολύ σοβαρή υπόθεση. Ασχοληθείτε άμεσα και προπάντων αποτελεσματικά.
Από το νέο δικαστικό έτος τον Σεπτέμβρη θα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην απονομή δικαιοσύνης στα Χανιά. Τρέξετε και προλάβετε. Η ευθύνη δεν είναι μόνο των δικηγόρων. Ανήκει σε όλους. Ας γίνει εκμετάλλευση των δημοσίων κτισμάτων που είναι κενά για να αποσυμφορηθούν οι δημόσιες υπηρεσίες. Η ολιγωρία είναι δείγμα αδιαφορίας. Ακούστε τη φωνή της Δικαιοσύνης στα Χανιά που ασθμαίνοντας φωνάζει βοήθεια. Η αδιαφορία δεν μπορεί να είναι επιλογή.
*δικηγόρος,
διαπιστευμένος διαμεσολαβητής
