«Όταν σε ζεσταίνει ο ήλιος της παιδικής σου ηλικίας, δεν κρυώνεις ποτέ!» (Πέλος Κατσέλης στη Λούκα Κατσέλη, “Τα Νέα”, 24-25/05/2008)
ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ άνοιξαν! Κάποια παιδιά χαίρονται, άλλα όχι, γιατί απ’ τις σχολικές αίθουσες συνήθως λείπει η χαρά της γνώσης. Μακάρι το Υπουργείο Παιδείας να περιόριζε τη χρήση της τεχνολογίας µόνο στο απολύτως αναγκαίο. Να εύρισκε τρόπους, δηλαδή, να αποσπάσει την προσοχή των παιδιών από το άψυχο και “καθηλωτικό”, ας πούµε κινητό, κατευθύνοντάς τα σε µια ελκυστική, κινητική δράση/γνώση. Η εισαγωή ολοκληρωµένων έργων λογοτεχνίας σε όλες τις βαθµίδες της εκπαίδευσης από τον νυν Υπουργό, είναι µια ενθαρρυντική κίνηση, ακριβώς επειδή, η ανάπτυξη ευρύτητας σκέψης δηµιουργεί τις προϋποθέσεις για κριτική σκέψη· η οποία µε τη σειρά της, διαµορφώνει ολοκληρωµένους, σωστούς και δηµοκρατικούς πολίτες.
Παρασκευάς Περάκης και Μιχαήλ Λαμπαθάκης κάνουν… uboxing την επικαιρότητα
…ΠΡΩΤΟ∆ΙΟΡΙΣΤΟΣ καθηγητής Ξ.Γ. ήλθα σ’ επαφή, πριν 50+ χρόνια, µε όλα τα επίπεδα µαθητών ενός απόµακρου νησιώτικου εξαταξίου Γυµνασίου. Η Σύµη είχε 30 χρόνια να δεί ξενόγλωσσο καθηγητή! Το πρόβληµά µου, λοιπόν, δεν ήταν τα παιδιά, αλλά το πώς θα τα έπειθα να µη µισήσουν κάτι που δεν γνώριζαν και που ίσως πίστευαν πως θα τα δυσκόλευε! Έτσι, στο πρώτο µάθηµα, χώρισα τον πίνακα στα δυο. Στη µια πλευρά έγραψα στα γαλλικά λέξεις που ακούγανε καθηµερινά (cinema, stylo, cafe, pharmacie, cravate, kilo, barque, robe…) και στην άλλη ζήτησα να γράψουν δίπλα σε κάθε γαλλική λέξη την αντίστοιχη ελληνική! Το “παιχνίδι” άρεσε, ξύπνησε την περιέργειά τους, άναψε το ενδιαφέρον τους. Το “παιχνίδι” της γνώσης φοριόταν κι από την ανάποδη: γαλλόφερτες στην ελληνική λέξεις µεταγράφονταν στα γαλλικά (µπανάλ, κλασσικό, µατς, µαρς, ραντεβού, αλό, µερσί κ.λπ.) Οι καλύτεροι των τάξεων αµείβονταν στο τέλος της σχολικής χρονιάς, µε ένα µικρό γαλλικό βιβλίο! Το διώξιµο του φόβου και η συµµετοχή στη διαδικασία της γνώσης έπειθε τα παιδιά πως λίγο η σκέψη και περισσότερο η φαντσία, είναι αυτά που οδηγούν στην πραγµατική γνώση.
ΣΗΜΕΡΑ, αναρωτιόµαστε, αν η µηχανική “γνώση”, µέσω της τεχνολογίας, µπορεί να εµπνεύσει την επιθυµία για περαιτέρω µάθηση. Προσφέρει, άραγε, η Τεχνητή Νοηµοσύνη (ΑΙ) τη χαρά της κατάκτησης της γνώσης, όταν µε τη σωρεία ανακυκλωµένων πληροφοριών επί ενός θέµατος αναρωτιέσαι ποια είναι εγκυρη και ποια όχι; Υπάρχει άραγε, η παλιά ικανοποίηση τής, µέσω έρευνας, ανακάλυψης της απάντησης σ’ ένα ερώτηµα;
…ΞΑΝΑΘΥΜΑΜΑΙ, λοιπόν, ως “πρώτη” δασκάλα µου, την κα Χρυσούλα Κωστή (φωτό 1, δεύτερη από δεξιά) που είχαµε στην Τρίτη και Τετάρτη τάξη στο δηµοτικό σχολείο (παιδόπολης “Καλή Παναγιά”, Βέροια): Κάθε φορά που έµπαινε στην τάξη, το ευφρόσυνο πρόσωπό της αποτελούσε έναν φωτεινό ήλιο που µας γαλήνευε. Μας ταξίδευε στους απίθανους κόσµους της π ρ ώ τ η ς γνώσης και σκέψης µέσα από την εληνική παιδική ποίηση και πεζογραφία που διάβαζε και ταυτόχρονα µιµούνταν. Χωρίς βίτσες και “τιµωρίες”, χωρίς φωνές και απειλές, παρά µόνο µε την απέραντη αγάπη της. Ήξερε πολύ καλά µε τι παιδιά είχε να κάνει, αφού τότε οι δάσκαλοί µας είχαν κι αυτοί το µερτικό τους στον ανταρτοπόλεµο (1946-1949).
…ΕΥΤΥΧΩΣ, στην Κρήτη δεν υπήρξε µετακατοχική µακροχρόνια εµφύλια σύρραξη. Τουλάχιστον στην έκταση που τη ζήσαµε στην Κεντρική Μακεδονία. Όµως, κι εδώ τα πράγµατα δεν ήταν πάντα καλά. Τα µεταπολεµικά χρόνια στην Ελλάδα ήταν χρόνια φτώχειας, προσφυγιάς και συνεχούς πένθους. Υπήρχε µια κάποια ελπίδα µονο στα µάτια ηµών των µικρών που προσδοκούσαµε τη γέννηση ενός “καινούργιου” κόσµου, καλύτερου από αυτόν των ερειπίων και του θανάτου που βιώναµε.
ΜΕ ΤΙΤΛΟ “Ο Ήλιος που µας Ζέσταινε”, η τριµηναία εφηµερίδα των Αρµενιανών (“Ελευθερόπολις”, 100ο τεύχος), φιλοξενεί ένα ωραίο κείµενο της κας Μαρίας Πριπάκη-Κουντάνη. Παρ’ ότι γραµµένο πριν 28 χρόνια (Τρίπολη, 1996), δεν χάνει τη φρεσκάδα του. Έµµεσα, η συγγραφέας τονίζει το πόσο σηµαντικό πρόσωπο για τη ζωή µας είναι ένας καλός πρώτος δάσκαλος. Και αποδεικνύεται τυχερή αφού, σύµφωνα µε το παρακάτω απόσπασµα του κειµένου της, είχε στην Πρώτη ∆ηµοτικού µια υπέροχη δασκάλα, µε πρωτότυπη µέθοδο διδασκαλίας:
«(…) Τα µικρά» περιµέναµε αµήχανα το πρώτο κουδούνι. Βρεθήκαµε σε λίγο στην ακρινή επάνω αίθουσα µαζί µε τη ∆ευτέρα τάξη. Στη µεσαία η Πέµπτη και Έκτη και στην άλλη η Τρίτη και η Τετάρτη. Η καλή τύχη µας χαµογέλασε. Πρώτη µας δασκάλα η Κυρά-Κατίνα Τζουστάκη-Παπαγιαννάκη! Ήρεµη, γλυκιά, γεµάτη καλοσύνη ακόµη κι όταν ήταν ανάγκη να είναι αυστηρή.
Κάθε µέρα µε τον τρόπο της γαλήνευε την ψυχή µας: «Παιδιά µου, µια µέρα περπατώντας άκουσα ένα τραγούδι τόσο ωραίο που νόµισα πως τραγουδούσαν αγγελούδια. Μπήκα µέσα και είδα παιδάκια σαν κι εσάς. Ελάτε να το µάθουµε κι εµείς». Για σκέψου µοιάζουµε µε αγγέλους! Όµως τα δύσκολα πως θα τα µάθουµε; Να εκείνο εκεί το γράµµα που µοιάζει µε µασκαρά, αναρωτιόµαστε εµείς. Μα η κυρία µας ξέρει να τα κάνει τόσο εύκολα. «Ακούστε. Θυµάστε το ε; Κάποια µέρα έλειπε η µητέρα του από το σπίτι. Αφού διάβασε όλα τα µαθήµατά του, δεν είχε τι να κάνει. Βρήκε λοιπόν ένα καπέλο και το φόρεσε. Να έτσι ξ. Και έγινε µασκαράς! Βγήκε στο δρόµο και κανείς δεν γνώριζε το ε. Το φώναζαν από τότε ότι ήταν µασκαρεµένο, ξ …
Και πάλι αυτό το ει θα το λέµε ι. Το ε και το ι ήταν αγαπηµένα αδερφάκια. Όταν αρρώστησε η µητέρα τους, έτρεξαν στο σπίτι της θείας τους να τη φωνάξουν. Χτύπησαν την πόρτα, άνοιξε η θεία κι εκείνα κλαίγοντας άρχισαν να λένε η…, η…, η µαµά µας είναι άρρωστη. Μετά απ’ αυτό, όταν τα έβλεπαν δίπλα-δίπλα τα έλεγαν ι ».
Τόσο απλά µας πρόσφερε τη γνώση! Στο φτωχικό ξύλινο τραπέζι-γραφείο υπήρχε πάνω η κυδωνένια βίτσα. ∆εν θυµάµαι, δύο χρόνια να τη χρησιµοποίησε για τα χέρια µας. (…) ∆εν αδιαφόρησε ποτέ για κάποια παιδιά πιο φτωχά από τα φτωχά, µιας και ήταν χωρίς γονείς. Θυµάµαι το δεµατάκι που άφηνε απλά µπροστά στο θρανίο, λέγοντας: «αυτό σου το στέλνει ο Γγέλης». Τι περίεργο όνοµα! Όµως θα είναι τόσο καλό παιδί αφού νοιάζεται για ορφανά παιδιά, σκεφτόµουν.
Επόµενο ήταν να λατρέψουµε το Σχολειό µας, να αγαπήσουµε τον Άνθρωπο και τη γνώση. Υπήρχε ένας Ήλιος να διώξει το σκοτάδι του νου και της ψυχής µας και να µας ζεστάνει: η πρώτη µου δασκάλα, η Αικατερίνη Τζουστάκη-Παπαγιαννάκη. Αλήθεια ποιος είπε πως όταν ο ήλιος ζεστάνει την παιδική µας ψυχή δεν κρυώνουµε ποτέ; (…)” [Μ. Πριπάκη-Κουντάνη Τρίπολη, Φθινόπωρο 1996]
…ΗΤΑΝ τότε που η πραγµατική γνώση προερχόταν από την ίδια τη ζωή, την προσωπικότητα και την αφοσίωση του δασκάλου.
ΚΑΛΗ νέα σχολική ΧΡΟΝΙΑ!
