Η Σύγκλητος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, στη συνεδρίαση με αρ. πράξης 27/30.04.2020, συζήτησε επί του πολυνομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις» και έχει να επισημάνει τα εξής:
Το πολυνομοσχέδιο, το οποίο εισηγείται σημαντικότατες αλλαγές στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναρτήθηκε για διαβούλευση στις 22/4/2020, εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού και των περιορισμών στα μέτρα κυκλοφορίας, χωρίς να έχει προηγηθεί η απαραίτητη διαβούλευση με τους αρμόδιους εκπαιδευτικούς φορείς. Επιβάλλεται, κατά τη γνώμη μας, να γίνει επεξεργασία όλων των ζητημάτων που θίγονται στα άρθρα του πολυνομοσχεδίου από κοινού με τους φορείς των άλλων εκπαιδευτικών βαθμίδων, καθώς το μεγάλο διακύβευμα στις μέρες μας είναι η δημόσια, δωρεάν, ποιοτική εκπαίδευση, ειδικά σε συνθήκες διαφαινόμενης οικονομικής ύφεσης και κοινωνικής κρίσης.
Πιο συγκεκριμένα για τα θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης:
Κεφάλαιο Α΄ (άρθρα 59-65)
Η κυριότερη ένστασή μας αφορά στο Κεφάλαιο Α΄ και στο άρθρο 62 που εισηγείται την αλλαγή του σώματος των εκλεκτόρων στις πρυτανικές εκλογές. Η Σύγκλητος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου θεωρεί ότι απαραιτήτως πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για την ανάδειξη των πρυτανικών αρχών τα μέλη ΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ, το Διοικητικό Προσωπικό των Πανεπιστημίων, καθώς και οι φοιτητές (στην περίπτωση των φοιτητών προτείνουμε να ισχύσει ανώτατος συντελεστής βαρύτητας ψήφου, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους στις εκλογές, έως 10%). Πρόκειται για μέλη της κοινότητας του Πανεπιστημίου, που καλείται να διοικήσει η Πρυτανική Αρχή, τα οποία συνεισφέρουν καίρια στη λειτουργία των Ιδρυμάτων, και κατά συνέπεια, επιβάλλεται η συμμετοχή τους στο εκλογικό σώμα.
Σε σχέση με το άρθρο 64 (παρ. 1) και το ενιαίο ψηφοδέλτιο Πρύτανη– Αντιπρυτάνεων θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι, στο Πανεπιστήμιό μας, δεν αντιμετωπίσαμε προβλήματα με την ανεξάρτητη συμμετοχή των υποψηφίων Αντιπρυτάνεων στις εκλογές, δεν παρατηρήθηκαν δυσλειτουργίες στη Διοίκηση, ενώ υπήρξε πνεύμα αξιοκρατίας και πλουραλισμού, καθώς και διεξοδικές συζητήσεις για κοινή συνισταμένη πριν από κάθε απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου και της Συγκλήτου.
Πιστεύουμε ότι, κάθε εκλογικό «σχήμα» έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα (π.χ. το κοινό σχήμα Πρύτανη-Αντιπρυτάνεων εξασφαλίζει θεωρητικά τη συνοχή του σχήματος Διοίκησης για την εφαρμογή ενός κοινά επεξεργασμένου προγράμματος και σχεδίου, ενώ η ανεξάρτητη «κάλπη» για τους Αντιπρυτάνεις προωθεί την αξιοκρατία και τον πλουραλισμό). Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα πρέπει να αποφεύγονται «ευκαιριακές» συμμαχίες και σχήματα που θα έδιναν τη δυνατότητα ανάπτυξης πελατειακών σχέσεων μέσα στα Πανεπιστήμια.
Όσον αφορά την προτεινόμενη, αποκλειστική, ηλεκτρονική ψηφοφορία (άρθρο 64, παρ. 3) θεωρούμε απαραίτητη τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, καθώς και του αδιάβλητου της ψηφοφορίας.
Κεφάλαιο Β΄ (άρθρα 66-75)
Το πλαίσιο των μετεγγραφών χρήζει αναθεώρησης, έτσι ώστε, από τη μια πλευρά, να μπορούν να λειτουργήσουν σε καλύτερες συνθήκες τα Πανεπιστήμια της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, ενώ παράλληλα να στηριχθούν και να μην «αιμορραγούν» από φοιτητές τα Πανεπιστήμια της Περιφέρειας, ιδιαίτερα τα νησιωτικά.
Είναι απαραίτητο, για τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών, να επιλυθεί το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης που μαστίζει κυρίως την Περιφέρεια και ιδιαίτερα τις τουριστικές περιοχές. Η ανέγερση σύγχρονων φοιτητικών εστιών, χωρίς την επιβάρυνση των οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών, αποτελεί λύση στο μεγάλο αυτό πρόβλημα που απειλεί τα περιφερειακά – νησιωτικά Πανεπιστήμια.
Είμαστε σύμφωνοι με τη δυνατότητα μετεγγραφής σε άλλα Τμήματα του ίδιου επιστημονικού πεδίου, αν αυτά έχουν δηλωθεί στο μηχανογραφικό δελτίο του υποψηφίου.
Κεφάλαιο Γ΄ (άρθρα 76-89)
Η διεύρυνση του πλαισίου για την υλοποίηση ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών (ΞΠΣ) αποτελεί ένα νεωτερισμό για τα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια. Ωστόσο, η επιβολή «τελών φοίτησης» σε αλλοδαπούς πολίτες εντός ή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενδέχεται να δημιουργήσει ενδεχόμενο «διεκδίκησης» της συμμετοχής Ελλήνων πολιτών στα ΞΠΣ με «τέλη φοίτησης», με άμεση συνέπεια, σε περίπτωση δικαίωσής τους, την παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος περί του δικαιώματος όλων των Ελλήνων πολιτών «…δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια». Πρέπει, συνεπώς, να διασφαλιστεί η κατοχύρωση του άρθρου 16 του Συντάγματος περί δημόσιας, δωρεάν εκπαίδευσης για όλους τους Έλληνες πολίτες.
Τέλος, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:
1) Mε βάση και παλαιότερη απόφαση της Συγκλήτου του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (στη συνεδρίαση με αρ. πράξης 16/26.11.2019/Θέμα 29ο), «τα δημόσια Πανεπιστήμια πρέπει να στηριχθούν από την Πολιτεία για να επιτελέσουν το συνταγματικό τους καθήκον: την παροχή δημόσιας, δωρεάν, ποιοτικής ανώτατης εκπαίδευσης στους Έλληνες πολίτες. Το κύριο πρόβλημα των Πανεπιστημίων σήμερα είναι η υποχρηματοδότηση και η σημαντικότατη υποστελέχωσή τους σε ακαδημαϊκό, διδακτικό, τεχνικό και διοικητικό προσωπικό».
2) Πρέπει να επιλυθεί άμεσα από την Πολιτεία, σε κάθε περίπτωση πριν από τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου του 2020, το ζήτημα της υπαγωγής των τριών (3) Τμημάτων πενταετούς φοίτησης της Σχολής Μηχανικών του ΕΛΜΕΠΑ, συγκεκριμένα των Τμημάτων Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών (Ηράκλειο) και Ηλεκτρονικών Μηχανικών (Χανιά), καθώς και του, επίσης πενταετούς φοίτησης, Τμήματος Γεωπονίας (Ηράκλειο) της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του ΕΛΜΕΠΑ, στις διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4485/2017 περί «ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου».
Αυτά τα σημαντικά προβλήματα καλείται να επιλύσει η Πολιτεία, ώστε να στηρίξει τα δημόσια Πανεπιστήμια, τα οποία σε συνθήκες πρωτόγνωρης κρίσης λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, στάθηκαν όρθια, υλοποιώντας τεράστιο αριθμό μαθημάτων εξ’ αποστάσεως, καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια για να μη χαθεί το ακαδημαϊκό εξάμηνο.
