και η γεωπολιτική του πολέμου στη μέση Ανατολή Δρ Κωνσταντίνος Γρίβας Εκδόσεις: Α.Α. ΛΙΒΑΝΗ
Εισαγωγή στη γεωγραφία των πολεμικών τεχνολογιών, της ασφάλειας και του αφοπλισμού στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και στην Ασία.
Αυτή η μεγάλη στρατιωτική άνοδος της Κίνας σημαίνει αφενός ότι η Κίνα ενδυναμώνει τη στρατιωτική της άνοδο και αυξάνει τους εξοπλιστικούς της ρυθμούς σε μεγάλη ισχύ και αφετέρου γίνεται ο νέος μεγάλος εξαγωγέας όπλων πολέμου, εκτοπίζοντας (με συνεχή ανταγωνιστικότητα) Η.Π.Α., Καναδά, Ρωσία, Αγγλία, Γαλλία, Ιαπωνία και Γερμανία από την αγορά των εξοπλισμών.
Ομως, η διπλή αυτή διάσταση της πολλαπλά αναπτυσσόμενης δυναμικής της Κίνας σηματοδοτεί την ανησυχία της για την επιχειρούμενη αντιμετώπιση της κινεζικής υπερ-ισχύος -σήμερα και αύριο- από τον νέο Αξονα που έχει δημιουργηθεί από Αμερική, Καναδά, Ισραήλ και Αυστραλία…
Εναν άξονα στον οποίο προστίθεται και η Ιαπωνία, ως παλαιά παραδοσιακή ισχυρή στρατοκρατική αυτοκρατορία, η οποία, όπως αποκάλυψε το ΤΙΜΕ, φύλλο 7/10/2013, ξαναενδυναμώνει σήμερα τους στρατιωτικούς της μυώνες.
Για να παρουσιάσει (πάλι το ΤΙΜΕ) στο φύλλο 21/10/13 το ασιατικό πρόβλημα του προέδρου Ομπάμα, σε σχέση με την Κίνα που κερδίζει, ενώ η Αμερική γι’ αυτή την κινεζική ισχυροποίηση -κυρίως – στον στρατιωτικό τομέα έγραψε ένα ογκώδες βιβλίο 462 σελίδων (που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη πρόσφατα) ο δρ Κωνσταντίνος Γρίβας, ο οποίος είχε κυκλοφορήσει το 2008, πάλι, από τις εκδόσεις Λιβάνη το σημαντικό επίσης βιβλίο που το είχαμε παρουσιάσει με τίτλο: “Το τέλος του πετρελαίου και η αρχή της νέας αμερικανικής γεωστρατηγικής”.
Γι’ αυτό τον σημαντικό συγγραφέα της (παλιάς και νέας) πολεμικότητας και στρατηγικότητας γράφει στον πρόλογο του βιβλίου “Η στρατιωτική άνοδος της Κίνας” ο διεθνώς γνωστός Ελληνας καθηγητής της γεωστρατηγικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και τα εξής: «Το βιβλίο του Κώστα Γρίβα που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα διανοούμενου του πολέμου αποτελεί μια νέα προσέγγιση στις σπουδές ειρήνης και ασφάλειας και μια καινοφανή εφαρμογή της γεωπολιτικής μεθόδου ανάλυσης στη μελέτη ζητημάτων διεθνούς ασφάλειας και ειρήνης με τεράστια δυνητικά περιθώρια εξέλιξης».
Βασικά, σ’ αυτή τη βαρυσήμαντη αναλυτική μελέτη- βιβλίο “Η στρατιωτική άνοδος της Κίνας” και η γεωπολιτική του πολέμου στη Μέση Ανατολή ο συγγραφέας του έργου δρ Κωνσταντίνος Γρίβας επισημαίνει συμπυκνωμένα τα εξής:
«Μια νέα μορφή πολέμου γεννιέται στην Κίνα. Μια κινέζικη “επανάσταση στις στρατιωτικές υποθέσεις” ανατέλει στην ανθρώπινη ιστορία απειλώντας να ανατρέψει εκ βάθρων ολόκληρο το μεταψυχροπολεμικό οικοδόμημα στρατηγικών ισορροπιών στον πλανήτη. Η Κίνα εισέρχεται δυναμικά στην παγκόσμια σκακιέρα αντιπαραθέτοντας στην αμερικανική υπεροπλία ασύμμετρες ικανότητες προβολής ισχύος και καινοφανή πολεμικά μοντέλα, βγαλμένα από την αρχαία κινεζική στρατηγική σκέψη».
Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ
Ολόκληρο το ευρωασιατικό οικοδόμημα ασφαλείας βρίσκεται σε κίνηση. Πρωτοφανή γεωπολιτικά πλέγματα ενώνουν φαινομενικά άσχετους μεταξύ τους χώρους και εποχές, όπως τη Σερβία του 1999 με την Κίνα του 2010, το Ιράν με την Ιαπωνία, τη Λιβύη με τη Βόρειο Κορέα, πρωτοεμφανιζόμενες κατηγορίες οπλικών συστημάτων, εισάγουν νέα δεδομένα στα διεθνή ισοζύγια ισχύος. Η κινεζική πολεμική επανάσταση διαχυόμενη σε χώρες όπως το Ιράν ή η Τουρκία (με τον Ερντογάν, πρόσφατα να προτιμήσει ν’ αγοράσει κινεζικούς εξοπλισμούς αντί τους αμερικανικούς) μεταλλάσσει τα γεωσυστήματα της Μέσης Ανατολής και της ανατολικής Μεσογείου και θέτει νέες προκλήσεις στις στρατηγικές άμυνας και ασφάλειας των χωρών της περιοχής. Με απρόσμενες απειλές να προκύπτουν για την παγκόσμια ειρήνη.
Η μονομαχία βαλλιστικών πυραύλων και των αντι-βαλλιστικών “αντιδότων” τους απειλεί να αναγεννήσει τις πιο ζοφερές μέρες του ψυχρού πολέμου. Ενας νέος κόσμος γεννιέται, ένας παλιός κόσμος περνά στην ιστορία. Ενα περίεργο, απειλητικό, θολό και ασαφές διεθνές σύστημα παίρνει τη θέση του θνήσκοντος μονοπολικού κόσμου…
Για να προσθέσει σ’ αυτή τη σύνοψη του πολυσέλιδου βιβλίου του ο λαμπρός πολεμικός – ειρηνικός συγγραφέας Κωνσταντίνος Γρίβας και το εξής: «Για μια ακόμα φορά η ιστορία χτυπάει την εξώπορτα των ανθρώπων».
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Ο καθηγητής της γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, Ιωάννης Θ. Μάζης, γράφει στον πρόλογό του και τα εξής:
«Η ουσιαστική συνεισφορά του συγγραφέα στη μελέτη των διεθνών ζητημάτων, η οποία είναι καινοφανής και πρωτοποριακή στην ελληνική βιβλιογραφία, είναι η προσπάθειά του να ενοποιήσει σε ένα ενιαίο συνθετικό και δυναμικό μέγεθος τα στοιχεία για την οπλική ισχύ με μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως είναι για παράδειγμα η γεωγραφία της ενέργειας και των φυσικών πόρων για μια νέα οπτική θέαση προβλημάτων διεθνούς ασφάλειας και υπονόμευσης και εδραίωσης της ειρήνης από μια νέα οπτική γωνία.
Συγκεκριμένα, η αρχή της ενότητας που εφαρμόζει ο συγγραφέας στο πλαίσιο της γεωπολιτικής μεθόδου ανάλυσης επιτρέπει στον συγγραφέα να εξαγάγει επιστημονικά τεκμηριωμένα συμπεράσματα για τους κινδύνους που συνεπάγονται για τη διεθνή ειρήνη, παρεμβάσεις και βίαιες επεμβάσεις, οι οποίες ενδέχεται να εκδηλωθούν σε απρόσμενο χώρο και χρόνο του διεθνούς συστήματος».
ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΙΣΟΖΥΓΙΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΙΣΧΥΟΣ
Ωστόσο, στην εισαγωγή του ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Γρίβας παραθέτει και αναλύει ουσιαστικά όλες τις συναρτήσεις του σημαντικού πονήματός του αναφέροντας ότι: «Το σημαντικότερο από τα συμπεράσματα του βιβλίου του είναι το γεγονός ενότητας και αδιάλειπτης συνέχειας του διεθνούς συστήματος τόσο στον χώρο όσο και στον χρόνο.
Για να φανούν πολλές σημαντικές συνέπειες (με αλληλοεπηρεασμό) γεγονότων όπως: «Η επίθεση στη Λιβύη η οποία ενδέχεται να επηρεάσει με έμμεσο, αλλά αποφασιστικό, τρόπο τη συμπεριφορά και τις στρατηγικές επιλογές της Βορείου Κορέας.
Οπως επίσης τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή μεταξύ Κίνας – Ταϊβάν επηρέασαν την Κίνα.
Ακόμα, όμως, οι πρωτοεμφανιζόμενες κατηγορίες οπλικών συστημάτων εισαγάγουν νέα δεδομένα στα διεθνή ισοζύγια ισχύος. Με την κινεζική (τώρα) πολεμική (όχι πολιτιστική του Μάο) επανάσταση να διαχέεται σε χώρες όπως το Ιράν ή η Τουρκία με μετάλλαξη των γεωσυστημάτων της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, με νέες προκλήσεις στις στρατηγικές άμυνας και ασφάλειας των χωρών της περιοχής, για να προκύπτουν απρόσμενες απειλές για την παγκόσμια ειρήνη. Οπως αυτής που επισυμβαίνει (εδώ και χρόνια) με φρικώδη ένταση -με τους αμέτρητους θανάτους με χημικά αέρια, πρόσφατα. Στη Συρία με ανειρήνευτη, δυστυχώς, συνέχιση.
ΚΕΝΤΡΟ ΒΑΡΟΥΣ ΤΑ ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΥΠΕΡΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ
Επίσης με εστίες ανισορροπιών και εντάσεων με κέντρο βάρους τα κινεζικά υπερ-εξουσιαστικά συμφέροντα στον οικονομικό χωροχρόνο. Ενα παράδειγμα από αυτά τα ενυπάρχοντα μεγάλα προβλήματα (όπως γράφει στην εισαγωγή του ο συγγραφέας στις σελίδες 20 – 21) αποτελεί η διαμάχη μεταξύ της μητροπολιτικής Κίνας και της Ταϊβάν με ενδεχόμενο αυτή η διαμάχη να επηρεάσει τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή όπως με την κινεζική επανάσταση στις στρατιωτικές υποθέσεις που αποτελεί εν πολλοίς αποτέλεσμα των αναγκών της κινεζικής γεωστρατηγικής στην αντιπαλότητά της με την Ταϊβάν. Γιατί η μέχρι στιγμής επιτυχημένη προσπάθεια ανάσχεσης της Κίνας από πλευράς των Η.Π.Α. και η στήριξη της Ταϊβάν έχουν ωθήσει την Κίνα σε μια ριζική προσπάθεια μετάλλαξης των στρατιωτικών της δυνάμεων, με ανάπτυξη ενός μείγματος καινοφανών πολεμικών ικανοτήτων, που είναι σχεδιασμένες να αντιμετωπίσουν την αμερικανική πολεμική ικανότητα με ασύμμετρο τρόπο.
ΑΜΕΣΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΕΣ ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ
Αλλά ο συγγραφέας (σελ. 21) επισημαίνει ένα άλλο αίτιο, που μπορεί να οδηγήσει την Κίνα στο να προωθήσει κρίσιμες στρατιωτικές τεχνολογίες σε κρατικούς ή υποκρατικούς δρώντες της Μέσης Ανατολής.
Αυτό το αίτιο, κατά τον Κωνσταντίνο Γρίβα, είναι: «μια μεθοδολογία, έμμεσης προσέγγισης, εναντίον της Δύσης όπου, η Κίνα δεν χρειάζεται κατ’ ανάγκην, να συγκρουστεί άμεσα στην περιοχή της με τη Δύση, με τις συνέπειες που αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Μπορεί να το πράξει έμμεσα και με διακριτικό τρόπο, εκεί που πονάει περισσότερο η Δύση. Δηλαδή, στη Μέση Ανατολή, από την οποία η Δύση εξαρτάται ενεργειακά. Προωθώντας, προς τη συγκεκριμένη περιοχή οπλικά συστήματα, τεχνολογίες και πολεμικές μεθοδολογίες, που είναι σχεδιασμένες ακριβώς για να αντιμετωπίσουν την πολεμική ικανότητα των Δυτικών. Με αυτή τη “μετάγγιση” να μπορεί να γίνει και από συγκεκριμένες χώρες – γέφυρες. Οπως η Βόρειος Κορέα, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την Κίνα ως πλαίσιο μιας στρατηγικής έμμεσης προσέγγισης (όπως άλλωστε έχει κάμει η Κίνα στο παρελθόν, αλλά και στο παρόν) για να ασκήσει πίεση τόσο στις Η.Π.Α. όσο και στην Ιαπωνία, αλλά και στη Νότιο Κορέα… Με το Πεκίνο που επιδιώκει την ενίσχυση της μαχητικής ικανότητας της Βόρειας Κορέας, η οποία, όπως φαίνεται διατηρεί στενές σχέσεις με το Ιράν, κυρίως στον χώρο των εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως υποστηρίζουν τουλάχιστον, δυτικές πηγές”.
Η ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΦΑΝΤΑΣΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΠΟΛΙΣΜΟΥ
Ο συγγραφέας στο τέλος της εισαγωγής του υποστηρίζει ότι: «Συγκεκριμένα η κινεζική στρατιωτική επανάσταση αποτελεί θεμέλιο δημιουργίας ενός νέου πολυπολικού παγκόσμιου συστήματος, που θα διαδεχθεί την επικίνδυνη φαντασίωση του μονοπολικού πλανήτη, το πολυπολικό αυτό σύστημα, αν και επικίνδυνο και γεμάτο αντιφάσεις, θάναι μάλλον πιο ορθολογικό, κατά συνέπεια και πιο σταθερό από τον εικονικό αμερικανοκρατούμενο κόσμο, που συνεχίζει να στοιχειώνει τα διεθνή πράγματα μέχρι και σήμερα…».
Για να συμπληρώσει ότι «σε μικρότερο βαθμό το ίδιο ενδέχεται να ισχύει και για τη δραστική ενίσχυση (από την πλευρά της Κίνας) των μαχητικών ικανοτήτων του Ιράν». Αν και ο γράφων συμμερίζεται την άποψη ότι τυχόν απόκτηση πυρηνικών ικανοτήτων από πλευράς του Ιράν θα ήταν εξόχως αποσταθεροποιητική για την παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα… Εν τούτοις μια τόσο σημαντική κομβική χώρα, με θαυμαστή γεωιστορική ταυτότητα, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με σεβασμό και να της αναγνωριστεί ότι μπορεί να αποτελέσει μια από τις σημαντικότερες δυνάμεις ενός πολυπολικού κόσμου…
121 ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΕΣ…
Για να υπάρξει η νέα παγκόσμια – ίσως ισορροπία πολυπολικής υπερ-ισχύος. Με την Αμερική σε έναν άλλο δρόμο για την ανθρωπιστική αναγέννησή της. Με μια Κίνα, όμως, πανίσχυρη που κι αυτή πρέπει να απαλλαγεί από τους δράκοντες της μυθολογίας και της ιστορίας του μακρότατου πολιτισμού 5.000 χρόνων. Πάντως η Αμερική, μετά τη σημαντική παρουσία – ομιλία του ηγέτη του Ιράν Hassan Rokalani άνοιξε μια μεγάλη πόρτα. Για να διερωτάται αμερικανικά πως μπορεί να γίνει ειρήνη μεταξύ Usa και Ιράν;
Τέλος, το βιβλίο του Κωνσταντίνου Γρίβα “Η στρατιωτική άνοδος της Κίνας…” περιλαμβάνει τέσσερα μεγάλα μέρη τα εξής:
1) “Ορισμός του γεωσυστήματος της Μέσης Ανατολής” με 23 κεφάλαια. 2) “Η Κινεζική επανάσταση στις στρατιωτικές υποθέσεις και ο γεωπολιτικός της ρόλος” με 55 κεφάλαια. 3) “Ινδία” με 12 κεφάλαια. 4) “Μέση Ανατολή” 31 κεφάλαια.
Ομως για ένα τόσο σημαντικό βιβλίο θα ασχοληθούμε ξεχωριστά για κάθε κεφάλαιο.
