Η εορτή της Αγίας Σκέπης είναι ημέρα μνήμης και περισυλλογής, εορτή εθνική και χριστιανική. Ρίγη συγκίνησης και εθνικού ενθουσιασμού διακατέχει την ύπαρξή μας, όταν αναλογιστούμε τη λαμπρή εποποιία της σύγχρονης ιστορίας μας με το έπος του ’40, που συνοδεύεται από επινίκια και θριάμβους.
Οι αγώνες μας είναι ιεροί, το Έθνος μας συμπορεύεται με την Ορθοδοξία και οι Έλληνες αγωνίζονται «γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία». Ουδέποτε έδωσαν γη και ύδωρ, αλλά πολεμούσαν με ηρωισμό και αυταπάρνηση. Εορτάζομε την επέτειο του ΟΧΙ του ’40 εναντίον των ξένων εισβολέων, εορτάζομε όμως και την Αγία Σκέπη, που είναι η Παναγία μας, η Κυρία Θεοτόκος, η Ελεούσα, η Οδηγήτρια, η Υπέρμαχος Στρατηγός, η φοβερά Προστασία.
Όλες οι μεγάλες Εθνικές μας εορτές συνδυάζονται με την γιορτή της Παναγίας μας. Διότι η Παναγία είναι η μεγάλη μας Μάνα, που συνδέεται πάντοτε με τις τύχες του Έθνους μας. Σ’ εκείνη ατενίζομε στις δύσκολες στιγμές που κινδυνεύει η πατρίδα μας ως προστάτιδα και βοηθό. Εκείνη συμπάσχει μαζί μας στον πόνο και στα δάκρυά μας. Γι’ αυτό χαρακτηρίζεται και ως Δακρυρροούσα, χωρίς όμως να παύει να μας ενθαρρύνει στον καλό αγώνα της δόξας και του μεγαλείου.
Ιδιαίτερα, όμως, η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην Αγία Σκέπη της Παναγίας, η επίκληση της οποίας γίνεται συχνά με τα λόγια: «Σκέπασον ἡμᾶς ἐν τῇ σκέπῃ τῶν πτερούγων σου». Όπως η όρνις σκεπάζει με τα φτερά της τους νεοσσούς της, έτσι και η Σκέπη της Παναγίας μας σκεπάζει και μας προστατεύει αδιάκοπα.
Η πρώτη καθιέρωση της εορτής της Αγίας Σκέπης έγινε τον 10ο αιώνα μετά από το εξής σπουδαίο θαύμα: Ο όσιος Ανδρέας, ο δια Χριστόν σαλός, και ο μαθητής του Επιφάνιος, που έγινε αργότερα Πατριάρχης, συμπροσεύχονταν σε μία ολονύχτια αγρυπνία στον περίλαμπρο Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν Κυριακή 1η Οκτωβρίου και πλήθος κόσμου είχε κατακλύσει το Ναό. Περί την 3η νυχτερινή ώρα ο όσιος Ανδρέας είδε ολοφάνερα την Υπεραγία Θεοτόκο να έρχεται από τη Βασιλική Πύλη του Νάρθηκα, μεγάλη σε μέγεθος ως υψηλοτέρα των ουρανών, να συνοδεύεται από παράταξη Αγίων Αγγέλων, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Τίμιος Πρόδρομος και ο Ιωάννης ο Θεολόγος, και να κρατούν από το χέρι τη Βασίλισσα των Αγγέλων, των οποίων τα ωραία άσματα ακούγονταν μόνο από τον όσιο Ανδρέα και τον Επιφάνιο. «Την βλέπετε την Παναγία εκεί ψηλά;», φωνάζει ο όσιος Ανδρέας, «πετάει και μας ευλογεί». Ήταν ολοφώτεινη ψηλά στον τρούλο της εκκλησίας και κρατούσε στο χέρι της το μαφόριο, δηλαδή το μαντήλι της κεφαλής της και με αυτό σκέπαζε τους πιστούς. «Παναγία μου, βοήθησέ μας», φώναζαν όλοι. Την έβλεπαν να προσεύχεται και να παρακαλεί τον Υιό της για τη σωτηρία των πιστών. Μετά άρχισε να ανεβαίνει στους ουρανούς μαζί με την Αγία Σκέπη της και σιγά σιγά να χάνεται, ώστε να μη φαίνεται πια. Παρόμοια θαύματα επαναλαμβάνονταν κι άλλες φορές και σε κάποια ζωντανή οπτασία ο όσιος Ανδρέας άκουσε φωνή να του λέγει: «Αυτή η Σκέπη είναι της Θεοτόκου Μαρίας, η οποία σκεπάζει και διαφυλάττει τους χριστιανούς μέχρι της συντελείας του αιώνος.»
Αυτό το θαύμα των Βλαχερνών ήταν αφορμή για την καθιέρωση της εορτής της Αγίας Σκέπης την 1η Οκτωβρίου. Είναι η Σκέπη όλων των χριστιανών, καθώς ο όσιος Ανδρέας την είδε άλλη φορά σε έκσταση να σκεπάζει όχι μόνο ολίγους, αλλά όλους τους απανταχού χριστιανούς.
Στις Βλαχέρνες ψάλθηκε ο Ακάθιστος Ύμνος, όταν η Παναγία έσωσε την Αυτοκρατορία την εποχή του Ηρακλείου. Με τη βοήθειά της νικήσαμε τους αντιπάλους πολλές φορές. Την 28η Οκτωβρίου 1940 η Σκέπη της Παναγίας μάς έσωσε από τον ξένο εισβολέα και αντισταθήκαμε στον πανίσχυρο Άξονα Γερμανίας και Ιταλίας. Με τη βοήθεια του Θεού και της Αγίας Σκέπης αντιμετωπίσαμε δύο Αυτοκρατορίες, διότι «Κύριος ὑπερήφανοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δε δίδωσι χάριν» (Παροιμ. γ΄, 34).
Η Αγία Σκέπη μας προστάτευσε και στα δύσκολα εκείνα χρόνια. Πολλά παραδείγματα εμφανίσεώς της αναφέρονται για την αντιμετώπιση του εχθρού στον Γράμμο, στην Πίνδο και αλλού. Η Παναγία ως φωτεινή νεφέλη τύφλωνε τους αντιπάλους σε ορισμένες περιπτώσεις, για να μην πλήττονται οι στόχοι τους. Μαρτυρίες στρατιωτών μας Αλβανομάχων αναφέρουν σχετικά περιστατικά.
Επειδή η Παναγία, η Αγία Σκέπη, προστάτευε την πατρίδα μας τα δύσκολα αυτά χρόνια, με συνοδική απόφαση της Εκκλησίας μας που έγινε το 1952, η εορτή της Αγίας Σκέπης μετετέθη στις 28 Οκτωβρίου, επέτειο του ΟΧΙ και Εθνική μας εορτή. Την ημέρα αυτή μας καταλαμβάνουν έντονα συναισθήματα για τον ηρωισμό των προγόνων μας, παλαιοτέρων και νεοτέρων. Από τα αρχαία χρόνια είμαστε ο ίδιος λαός, που μας διακρίνει η γενναιότητα, η φιλοπατρία και η αγάπη προς τη θρησκεία. Ελληνισμός και χριστιανισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένα και συμπορεύονται. Υπέρ βωμών και εστιών μάχονταν οι αρχαίοι μας πρόγονοι, υπέρ πίστεως και πατρίδας οι ορθόδοξοι Έλληνες. Η αρχαία Σπαρτιάτισσα έδινε την ασπίδα στο παιδί της και του έλεγε: «τᾶν ἤ ἐπί τᾶς». Η ελληνίδα χριστιανή μάνα όμως δίνει στο παιδί της ως όπλο τον Σταυρό του Κυρίου και ως ασπίδα την εικόνα της Παναγίας, για να μείνει άτρωτο από τα βέλη του εχθρού. Αυτό είναι το μεγαλείο της ορθοδοξίας μας. Αυτή είναι η σύγκριση μεταξύ αρχαίου και χριστιανικού κόσμου. Η ζωή μας ως ορθοδόξων παίρνει νόημα και περιεχόμενο μέσα στην εκκλησία και η Παναγία καθοδηγεί την πορεία του έθνους μας.
Η χώρα μας είναι χώρα αγίων, αλλά και η Κρήτη μας, το νησί των γενναίων, γεννά ήρωες και αγίους. Ας θυμηθούμε μόνο το Αρκάδι και τη μάχη της Κρήτης. Εδώ μαρτύρησαν και αγίασαν οι τέσσερις μάρτυρες εκ Ρεθύμνης, που έζησαν τον 19ο αιώνα στα χρόνια της τουρκικής δουλείας και εορτάζονται την ίδια ημέρα. Στις 28 Οκτωβρίου του 1824 οι ασεβείς Αγαρηνοί τους αποκεφάλισαν και οι τέσσερις αυτοί άγιοι κατετάγησαν στη στρατιά των νεομαρτύρων. Είναι οι άγιοι Αγγελής, Μανουήλ, Γεώργιος και Νικόλαος.
Η Παναγία μας, η Αγία Σκέπη και η Υπέρμαχος Στρατηγός, βοήθησε το Γένος μας να μείνει αλώβητο από εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους και να μην αλλοτριωθεί από τις επιδράσεις των ξένων. Σε μία εποχή που υπάρχει κρίση θεσμών και αξιών, όπου τα ιδανικά περιφρονούνται και οι αξίες εμπαίζονται, η Παναγία θα μας βοηθήσει να μείνουμε σταθεροί στις ρίζες μας και στις παραδόσεις μας. Εκείνη θα χαρίσει την ευσπλαχνία της στο ανθρώπινο γένος και θα βοηθήσει τους λαούς της γης να ζουν αδελφωμένοι, ειρηνικά και δίκαια, για να επιτύχουν τον αληθινό τους προορισμό.
