Η Αλεξανδρούπολη και το λιµάνι της

Μετά την έναρξη του ρωσοουκρανικού πολέµου κυρώθηκε ένα ‘‘Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συµφωνίας Αµοιβαίας Αµερικανικής Συνεργασίας’’ µεταξύ της Ελλάδος και των ΗΠΑ. Στην Επιτροπή Άµυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής ειπώθηκε τον Μάιο 2022 ότι «θέλουµε τη στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή και στη Θράκη… και των ΗΠΑ…, δεν θέλουµε να είναι (µόνο) εµπορικό το λιµάνι».
Η Αλεξανδρούπολη, το ψαροχώρι επί Οθωµανικής Αυτοκρατορίας γνωστό ως ∆εδεαγάτς, ευρισκόµενη «στη διασταύρωση των νέων εντάσεων» προβλεπόταν να µετατραπεί σε ενεργειακό κόµβο για την Ευρώπη, αλλά και σε σηµείο εξόρµησης προς επιβολή κυρώσεων για τις δραστηριότητες του Πούτιν.
Την Άνοιξη του 2021 είχε αποφασίσει το ΤΑΪΠΕ∆, να εκποιήσει το 67% του Οργανισµού Λιµένος Αλεξανδρούπολης. Υπήρξαν δύο προτάσεις αµερικανικών συµφερόντων και οι όµιλοι Κοπελούζου και Ιβάν Σαββίδη ρωσικών συµφερόντων, που αποχώρησαν χωρίς να καταθέσουν προσφορές. Η πώληση για λόγους που κάθε καλόπιστος µπορεί να υποθέσει, ναυάγησε.
Ο νυν υφυπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέφροβ Πάιατ, που υπηρέτησε πρέσβης στην Αθήνα (2019-2022) χάλασε τα σχέδια της Ρωσίας. Τον ∆εκέµβριο 2019 είχε πει για τον ρόλο που θα ‘παιζε στην Αλεξανδρούπολη, ως η µοναδική σηµαντική τοποθεσία και βασικός ενδιάµεσος σταθµός για τα Βαλκάνια, τον Εύξεινο Πόντο και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Όταν µαθεύτηκε ότι θα εγκαθίστατο στην Αλεξανδρούπολη βάση των ΗΠΑ, για να έχουν ανεµπόδιστη πρόσβαση και χρήση του λιµανιού στη διαχείριση φορτίων προώθησης τους στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα και τη δυνατότητα παράκαµψης των στενών προς τη Μαύρη Θάλασσα, τότε, για να µετριαστεί η αρνητική κοινή γνώµη, ελέχθη ότι «θα θωρακιστεί η Αλεξανδρούπολη, θα αισθάνεται περισσότερο ασφαλής». Έτσι έγινε γνωστή παγκοσµίως η ακριτική πόλη της χώρας ως ‘‘εφαλτήριο’’ προώθησης στρατιωτικού εξοπλισµού προς γείτονες χώρες του ΝΑΤΟ και Ουκρανία. Τούτο αποτελεί έναν ιδιαίτερο στόχο στην αντιπαράθεση ΗΠΑ- Ρωσία, η οποία έχει δείξει την ενόχλησή της, για όσες χώρες ενισχύουν τους Ουκρανούς.
Εκτός από εκατοντάδες Αµερικανούς, που εργάζονται ως ‘‘λιµενεργάτες’’ αλλά είναι επιφορτισµένοι για κάθε άλλη δουλειά, στο λιµάνι φθάνουν και πλοία µε χιλιάδες στρατιωτικούς των ΗΠΑ, που γίνεται αισθητή η παρουσία τους στους κατοίκους, που λένε ότι ο ερχοµός τους είναι θετικός. Προσφέρουν στην οικονοµία και ασφάλεια έναντι της τουρκικής επιθετικότητας.
Οι Ρώσοι ενδιαφέρονταν για την Αλεξανδρούπολη, να επεκταθεί η δραστηριότητά τους στη Ν/Α Ευρώπη, γι’ αυτό είχαν εκδηλώσει την παρουσία τους µε την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη, επικαλούµενοι ιστορικούς και θρησκευτικούς λόγους.
∆υστυχώς, η υπογραφείσα τον Μάρτιο 2007 συµφωνία µεταξύ Ρωσίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας έγινε παρελθόν, καθ’ όσον ο Βούλγαρος Μπορίσοφ αποχώρησε επικαλούµενος λόγους περιβάλλοντος!