Η αναξιοποίητη ιδέα του Γιάννη Κλωνιζάκη

Κύριε διευθυντά,
με επιστολή μου με τίτλο “ΠΕΡΙ ΚΑΛΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΤΟΠΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕ ΑΜΟΙΒΑΙΟ ΟΦΕΛΟΣ” που  δημοσιεύτηκε στην έγκυρη εφημερίδα σας, στις  31-12-2018 σελίδα 30, αναφέρομαι στο πώς θα μπορούσε η Ενετική Τάφρος που αγκαλιάζει την παλιά πόλη των Χανίων, να αξιοποιηθεί παραγωγικώς.
Διευκρινίζοντας πως αυτό αποτελούσε αρχική ιδέα του -μακαρίτη- τ. δημάρχου Χανίων του Γιάννη του Κλωνιζάκη, που ήταν πολιτικός μηχανικός και προφανώς θα είχε μελετήσει και τη δυνατότητα κατασκευής του έργου…
Ειλικρινά περίμενα κάποια θετική, ή αρνητική, ανταπόκριση, από τους εν ενεργεία ή από τους καινούριους υποψήφιους δημοτικούς άρχοντες, αλλά αντί αυτού διαπίστωσα πως λίγες μέρες αργότερα η ΔΕΥΑΧ, είχε γεμίσει την Τάφρο με μηχανήματα, με μπετονιέρες κι εργάτες τοποθετώντας έναν επιφανειακό αγωγό με σωλήνες, λες και επρόκειτο να αποξηράνουν μια μεγάλη λίμνη -που ποτέ δεν υπήρξε- παρά μόνο στη φαντασία τους και ότι τάχα αυτοί ανακάλυψαν την έξοδο της λίμνης προς τη θάλασσα, για να μην πλημμυρίσει η Τάφρος.
Στην πραγματικότητα, αυτό που ήθελαν να κάμουν, ήταν να ακυρώσουν τη δημιουργική ιδέα του Γιάννη του Κλωνιζάκη -όπως την είχα δημοσιεύσει- και να επικρατήσει η δική τους γνώμη.
Οι περισσότεροι σημερινοί άνθρωποι, δεν ξέρουν αυτό που ήξεραν οι φιλόσοφοι πρόγονοί μας… ότι δηλαδή «οι μεγαλύτερες των ανθρώπων δυνάμεις, σαν σκιά φαίνονται μπροστά στη δύναμη της φύσης».
Αυτό σημαίνει πως τα δημόσια έργα, θα πρέπει να δημοπρατούνται κατά προτεραιότητα και όχι να κάνουν αποχέτευση σε μια υποτιθέμενη, αλλά ανύπαρκτη λίμνη, την ώρα που 200 μέτρα παραδίπλα κρεμόταν ετοιμόρροπος ο προμαχώνας της Τάφρου, που ευτυχώς με την πτώση του, θα μπορούσε εκτός από τα αυτοκίνητα να είχε πλακώσει και κάποιους ανθρώπους.
Αυτά αποδείχθηκαν για ακόμα μια φορά με την πρόσφατη πρωτοφανή θεομηνία, που έπληξε τον νομό μας. Οι δικές μας ατέλειες γκρεμίστηκαν σαν χάρτινοι πύργοι, με βιβλικές καταστροφές και απώλεια τουλάχιστον μιας ανθρώπινης ζωής στον νομό μας.
Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση, στη Δυτική Τάφρο που αναφέρομαι, παρά του ότι το ύψος της βροχής ξεπέρασε κάθε προηγούμενο -εδώ ευτυχώς- η θεομηνία δεν ήρθε για να μας τιμωρήσει, αλλά για να μας διδάξει. Μας είπε δηλαδή ότι δεν φτάνει να διαθέτουμε δουλειά και λεφτά όπου τύχει, αλλά μετά από φιλοσοφημένη σκέψη να κάνουμε χρήσιμες και παραγωγικές επενδύσεις.
Το αποχετευτικό έργο της Δυτικής Τάφρου που ακόμα δεν ολοκληρώθηκε και φυσικά δεν λειτούργησε, όχι απλά αποδείχθηκε πως ήταν αχρείαστο, αλλά και μελλοντικά αν κάποιοι αποφασίσουν να αξιοποιήσουν την ιδέα του Κλωνιζάκη, θα χρειαστούν άλλα τόσα χρήματα για να απομακρύνουν τα άχρηστα μπάζα που θα περισσέψουν.
Αυτά τα τριακόσια χιλιάρικα που εκτιμώ ότι ξοδέψανε, μήπως θα ήταν αρκετά για να αναστηλωθεί η ιστορική γέφυρα του Αλικιανού που τώρα θρηνούμε για την καταστροφή της;
Επιτρέψτε μου όμως, με λίγα λόγια, να περιγράψω την σύγχρονη ιστορία της Τάφρου όπως εγώ την έζησα.
Κατά τη δεκαετία του 1960-1970 -ο άρχοντας της Δυτικής Τάφρου, τότε ήταν ο Γιώργος ο Παπουτσάκης- ή Καρβουνιάρης όπως τον αποκαλούσαμε όλοι, γιατί είχε ένα γωνιακό μαγαζάκι λίγο πιο πάνω από την Τριμάρτυρη και πουλούσε κάρβουνα και σπίθα. Αυτός λοιπόν είχε δημιουργήσει μια ράμπα και ανεβοκατέβαινε στην Τάφρο κι από κει έμπαινα κι εγώ με το τρακτέρ και όργωνα ένα μεγάλο κομμάτι της, για πολλά χρόνια φύτευε καλαμπόκια και λαχανικά για δική του κατανάλωση. Στη μέση υπήρχε ένας λάκκος περίπου 2-3 μέτρα βάθος, που όμως είχε ανεξάντλητο νερό, γιατί προφανώς επικοινωνούσε με την θάλασσα. Εκεί είχε τοποθετήσει ένα σιδερένιο γεράνι με κουβάδες και ένα γαϊδουράκι που γύριζε γύρω-γύρω τραβώντας το νερό, που με ένα αυλάκι πότιζε τον κήπο και λίγες λεμονιές και μπανανιές που είχε φυτέψει λίγο παρά κάτω.
Αυτό ήταν το επονομαζόμενο «πηγάδι», που καλά κάματε και το μπαζώσατε και η επονομαζόμενη “Δεξαμενή νερού”, που την ανακαινίσατε, γιατί κάποιοι γράψανε πως ήταν διατηρητέα μνημεία, ενώ καμία σχέση δεν έχουν ούτε με την αρχαιολογία, ούτε με την νεότερη ιστορία της Τάφρου. Το μόνο που έγινε ήταν να λιμνάζουν μερικές φορές το χειμώνα, επειδή εμπόδιζαν τη ροή προς την θάλασσα.
Τα τελευταία χρόνια που ισοπεδώθηκε ολόκληρη η Δυτική Τάφρος, ποτέ δεν έγινε καμία ζημιά από λιμνάζοντα νερά και τις τελευταίες μέρες παρά την αυταπόδεικτη, πρωτοφανή βροχόπτωση αν ήταν δυνατό να στύψουμε όλη τη λάσπη της περιοχής, ούτε ένα βαρέλι νερό δεν θα γεμίζαμε. Βέβαια αυτά, οι καινούριοι Χανιώτες, δεν τα ζήσατε και φυσικά δεν τα γνωρίζετε, έπρεπε όμως να ρωτήσουν, να διαβάσουν και να μάθουν, πως αυτή η Τάφρος όταν θεμελιώθηκε, ήταν θέμα ζωής ή θανάτου για τους προγόνους μας.
Από αυτή την άποψη, η σημερινή τεχνολογία εκμηδένισε την αξία της, συνεχίζει όμως να διατηρεί την τεράστια αρχαιολογική της αξία και έχουμε ιερή υποχρέωση να την διαφυλάξουμε.
Αυτή η Τάφρος είναι ποτισμένη με αίμα… κανείς δεν μπορεί να την αποτιμήσει, ούτε σε χαρτονομίσματα της εποχής, ούτε σε πολύτιμα μέταλλα, εύκολα όμως εκτιμάται η αξία της σε όποιον λάβει υπ’ όψιν του, ότι τότε τα μπάζα τα σκάβανε με τον κασμά και τα μετακινούσαν με καροτσάκια και με κάρα που τα τραβούσαν μουλάρια και γαϊδουράκια, ότι τις πέτρες και τον ασβέστη που έχτιζαν τα τείχη, τα φέρνανε από το Ακρωτήρι… τότε εύκολα θα βγάλει το συμπέρασμα, ότι το κόστος της Τάφρου ισούται με εκατοντάδες δισεκατομμύρια ματωμένα μεροκάματα, και όσοι πιστεύουμε ότι είναι υποχρέωσή μας να τιμούμε τη μνήμη τους.
Ο μοναδικός τρόπος είναι να αξιοποιήσουμε το όραμα του Γιάννη του Κλωνιζάκη, όπως το περιέγραψα στα Χανιώτικα Νέα 31-12-2018, σελίδα 30.
Αυτά για να τα λάβουν υπ’ όψιν τους οι εν ενεργεία άρχοντες και οι υποψήφιοι που σύντομα θα ζητήσουν την ψήφο μας.
Ευχαριστώ την εφημερίδα σας για τη φιλοξενία.
Με εκτίμηση
Σήφης Εμμ. Χιωτάκης
συγγραφέας και μέλος της Λογοτεχνικής Παρέας Χανίων