Η ανθρωπότρυπα και άλλα στην Αγία Μαρίνα

Η Αγία Μαρίνα Κυδωνίας είναι γνωστή για τις όμορφες παραλίες της, τα μικρά γραφικά ξενοδοχεία και τον τουρισμό που αναπτύχθηκε εκεί τα τελευταία χρόνια.
Παρότι όμως η περιοχή είναι πεδινή την τριγυρίζουν διάφοροι βραχόλοφοι που μέσα στους οποίους με το πέρασμα εκατομμυρίων χρόνων δημιουργήθηκαν λίγα, αλλά ενδιαφέροντα σπήλαια.
Ο Γέρο Σπήλιος στην τοποθεσία, Νταμάρι, του Πατσουρού ο Σπήλιος στις Ποταμίδες και η Νερότρυπα ή Νεροσπηλιά στη θέση Κουτσογιάννη Κεφαλά και Βαθύς Λάγκος.
Ένα άλλο όμως σπηλιάρι με όμορφο φυσικό διάκοσμο στη θέση Τρούλλος (Λίμνια – Ποταμίδες) της Αγίας Μαρίνας απόκτησε ένα άλλο ενδιαφέρον κατά την εξερεύνηση του από κλιμάκιο της Ε.Σ.Ε. το 1968.
Σ’ έναν βράχο, στο εσωτερικό του σπηλαίου κάτω από τη φωτεινή δέσμη του προβολέα ενός σπηλαιολόγου αποκαλύφθηκαν λίγες λέξεις σκαλισμένες με αιχμηρό όργανο:
«ΠΟΛΗΤΗΚΟΙ ΔΡΑΠΕΤΕΣ
ΓΑΥΔΟΥ
1933
ΕΚΑΤΟΙΚΕΣΑΝ»
Σ’ αυτό το σπήλιο όπως φανερώνει η επιγραφή ευρήκαν καταφύγιο πολιτικοί εξόριστοι που είχαν εξαποστείλει να ζήσουν υπό περιορισμό στο πιο μακρινό σημείο της Ελλάδας προς νότο, στο ακριτικό νησί της Γαύδου. Δεν έγραψαν τα ονόματά τους για τον φόβο μήπως αναζητηθούν, αν την περίοδο εκείνη γινόταν αντιληπτή η γραφή, αλλά άφησαν εκεί αυτό το χάραγμα σαν ένα μνημείο μικρό για τον Γολγοθά τους, σαν ένα αφιέρωμα ευγνωμοσύνης προς το σπήλαιο που τους προφύλαξε άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα. Μόνο ένας Θεός γνωρίζει πώς δραπέτευσαν από το ακριτικό νησί, πως πέρασαν τη θάλασσα του Λιβυκού για να φθάσουν στα Κρητικά παράλια, και πως από εκεί, ακολουθώντας την ίδια περίπου πορεία του Οσίου Ιωάννη του Ερημίτη, έφθασαν στην περιοχή των Χανίων. Ούτε τι απέγιναν και αν ποτέ έφθασαν στα σπίτια τους, που ασφαλώς θα ήταν κάπου στην Ηπειρωτική Ελλάδα.
(Από το βιβλίο μου “Σπήλαια στα Χανιά”, έκδοση Νομαρχίας Χανίων, 2002)