Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων

Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Σωτήρη Ν. Καμενόπουλο υποψήφιο διδάκτορα Πολυτεχνείου Κρήτης για το άρθρο του “Η συμβολή των Κρητών στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων” στα “Χανιώτικα νέα” της Τρίτης 23 Φεβρουαρίου και επωφελούμενη αναφέρω ότι ο Ιερός λόχος των Κρητών αποτελούνταν από 250 άτομα ή κατά άλλους 240 από τους οποίους γύρισαν σώοι μόνο 90. Εκεί σκοτώθηκε και ο φοιτητής Γεώργιος Σπύρου Καγιαλεδάκης* γιος του Σπύρου Καγιαλέ, (που ύψωσε τη σημαία στο Ακρωτήρι) και της Μαρίας Καπνισάκη από τα Κοντόπουλα Κεραμειών. Εξάλλου, ο Κωνσταντίνος Γεωργίου Λαγουμιτζάκης, ποιητής, έλαβε μέρος στις μάχες ως εθελοντής με τον Ιερό λόχο των Κρητών φοιτητών. Στο μεγάλο του ποίημα “Γιγαντομαχία” αναφέρεται στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων και στη συμβολή των Κρητών φοιτητών σε αυτή.
Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το ποίημα: «Ητο η μέρα ολόφωτη η Πέμπτη του Δεκέμβρη (1912)/ που προς το βράδυ ώρμησαν και χύθηκαν οι Τούρκοι…/ Μπροστά των όμως έτυχε ακούνιστο μπεντένι/ κτισμένο από τα κορμιά των φοιτητών της Κρήτης./ …η λίμνη με τα Γιάννενα δεν φαίνεται, σκιαχτήκαν./ Η γη βαρυκλονίζεται. Βγάζει φωτιά ο αέρας!/ Τα χέρια που κρατούσανε άλλοτε το κονδύλι/ τώρα σκορπούν τον θάνατο την φρίκη, την τρομάρα/ μες στα χαντάκια τα βαθιά, που ζώνουν το Μπιζάνι./ Τα τέκνα της πρωτομαγιάς, λουλούδια, βλασταράκια/ τα στήθια των τα μαλακά, το ευγενικό των αίμα/ γαλάζιο κατακάθαρο βάφει χαράκια, χώμα».
Στη φωτ. που παραθέτω και που βρίσκεται στο βιβλίο μου “Οι εραστές της λευτεριάς” όπως και τα παραπάνω στοιχεία που αναφέρω (σελ. 465), φαίνονται αριστερά ο αδελφός του Σπύρου Καγιαλεδάκη, Στάθης Δημ. Καγιαλεδάκης και δεξιά ο γιος του Σπύρου Καγιαλεδάκη, Γεώργιος.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το έγγραφο παραδόσεως των Ιωαννίνων μετά από 483 χρόνια τουρκοκρατίας εδόθη στα χέρια των Κρητών φοιτητών οι οποίοι το παρέδωσαν στο Γενικό Στρατηγείο.
*Σύμφωνα με επιστολή της Μαρίκας Καλλιγέρη, πρώτης ανιψιάς του Σπύρου Καγιαλεδάκη προς το περιοδικό “Κρητική Εστία” (τ. 216,  Μάρτιος 1977, σελ. 701) ο Γεώργιος Σπύρου Καγιαλεδάκης έπεσε «υπέρ πατρίδος, νεαρός φοιτητής ακόμη στο Μπιζάνι».