β’ Μέρος
Ο πρωτομάστορας Χαρίλαος Πιπεράκης (1895-1978) από το Ξηροστέρνι έκανε μεγάλη καριέρα στις ΗΠΑ ηχογραφώντας σε δίσκους 78 στροφών τη δεκαετία του 1920 δεκάδες μουσικούς σκοπούς, καθώς το ανεξάντλητο ρεπερτόριό του περιλάμβανε βαλκανική, οθωμανική, μικρασιάτικη, ελληνική και κρητική μουσική. Επαιζε στα καφέ αμάν των ΗΠΑ και είχε δική του δισκογραφική εταιρεία (“Φάρος”). Διάσημες συνθέσεις και ερμηνείες του είναι τα συρτά, «Το ξηροστερνιανό νερό» και «Άχι, λουσακιανό κρασί». Επίσης, είναι γνωστές οι επιρροές του στη μουσική του Ανδρέα Ροδινού, ειδικά μετά το περίφημο γλέντι στην προκυμαία του Ρεθύμνου (1930).
Την ίδια χρονική περίοδο άκμασε και ο λυράρης Γιώργος Καντέρης (1877 – 1963) από τα Σελλιά (πατέρας του Χαράλαμπου Καντέρη, κλασικού βιολιστή και αρχιμουσικού της Φιλαρμονικής Χανίων τις δεκαετίες 1950 και 1960), ο οποίος μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου έκανε αξιόλογο δισκογραφικό έργο, ενώ το 1930 συνόδευσε με το λαούτο τον Χαρίλαο Πιπεράκη στο γλέντι της προκυμαίας στο Ρέθυμνο.
Ακολουθεί ο Μιχάλης Παπαδάκης ή Πλακιανός (1903 – 1978) από την Πλάκα, ο οποίος δεν ηχογράφησε δίσκους, αλλά είναι γνωστό σε όλους το πηγαίο ταλέντο του και οι πολυάριθμες συνθέσεις του που χρησιμοποίησαν γνωστοί Ρεθυμνιώτες λυράρηδες στη δισκογραφία τους (Μουντάκης, Σκορδαλός, κ.ά.).
Ο Νίκος Κολιακουδάκης (1931-2009) από τη Λικοτιναρά άφησε πλούσιο δισκογραφικό έργο ακμάζοντας τις δεκαετίες 1950, 1960 και 1970. Ο Κολιακουδάκης, εκτός από το απόλυτα αρμονικό και ισορροπημένο παίξιμο της λύρας, ακολούθησε τα χνάρια των πρωτομαστόρων της προηγούμενης γενιάς, προσθέτοντας το προσωπικό του τεχνικό και μελωδικό ύφος. Αποτελεί τη «μουσική γέφυρα» με τους πρωτομάστορες, καθώς δίδαξε σε πολλούς μουσικούς των επόμενων γενεών το γνήσιο αποκορωνιώτικο ηχόχρωμα. Οσον αφορά στην Ασπασία Παπαδάκη, ανιψιά του Πλακιανού, ξεκίνησε με το βιολί, αλλά στο τέλος καθιερώθηκε με τη λύρα.
Εκτός από αυτούς τους γνωστούς μουσικούς υπάρχουν πολλοί άλλοι αξιόλογοι, όπως π.χ. ο Μιχάλης Μπακατσάκης ο πρεσβύτερος (1944-2010), καθώς και πολλοί νεότεροι, οι οποίοι συνεχίζουν την αποκορωνιώτικη παραδοσιακή μουσική αλυσίδα μέχρι τις μέρες μας.
Πηγές
1. «Μίλιε μου Κρήτη απ’ τα παλιά», επιμ. Σ. Κουρούσης, Κ. Κοπανιτσάνος, Αθήνα 2016.
2. http://www.cretan-music.gr/kanteris.htm, 7/3/2020.
3. http://rebetcafe.blogspot.com/2009/12/blog-post_7031.html, 7/3/2020.
